Międzynarodowy rynek obligacji, euroobligacja

Emisja obligacji jest jedną z form zaciągania kredytu. Kredyt ten może być przeznaczony np. na finansowanie transakcji handlu zagranicznego. W odróżnieniu od emisji obligacji krajowych, z emisją obligacji międzynarodowych mamy do czynienia, gdy obligacje te są emitowane w innym kraju niż kraj będący siedzibą kredytobiorcy. Rynek obligacji międzynarodowych składa się z dwóch segmentów: rynku obligacji zagranicznych (foreign bonds market) i rynku euroobligacji (eurobonds market). Emisje obligacji zagranicznych dokonywane są przez syndykaty bankowe złożone głównie z banków jednego kraju i denominowane w walucie wewnętrznej tego kraju, natomiast euroobligacje denominowane są w walutach innych niż waluta kraju gdzie dokonywana jest emisja, emisji tej podejmują się zwykle międzynarodowe syndykaty bankowe. Międzynarodowy rynek obligacji obejmuje emisję, subskrypcję i lokowanie obligacji zagranicznych, tj. obligacji denominowanych w walutach krajów, na obszarze których są one plasowane (z których pochodzą pożyczkobiorcy). Na rynku tym zaciągane są pożyczki euroobligacyjne. Zapewniają one kredytobiorcy siłę kupna, która można dowolnie rozporządzać wybierając najdogodniejsze i najtańsze źródła zakupu. EUROOBLIGACJA jest papierem wartościowym wystawionym na okaziciela, dlatego też mogą być przedmiotem swobodnego obrotu na rynku finansowym. Stanowi ona zobowiązanie emitenta (wystawcy) do zapłaty właścicielowi (posiadaczowi euroobilgacji) kwoty euroobligacji (jednorazowo lub ratami w określonych terminach) wraz z odsetkami po przedstawieniu tego dokumentu oraz zapłaty kuponów odsetkowych na warunkach w min podanych do czasu wykupu euroobligacji. Emisje euroobligacji rejestrowane są na międzynarodowych giełdach. Są one na nich przedmiotem obrotu. W wyniku gry popytu i podaży kształtuje się rynkowa cena euroobligacji w postaci jej kursu. Istnieje pierwotny i wtórny rynek euroobligacji. Na rynku pierwotnym plasuje się nowo emitowane obligacje, a na rynku wtórnym przedmiotem transakcji są euroobligacje przed terminem ich wykupu. Emitenci euroobligacji zgłaszają popyt na rynku euroobligacji, a nabywcy euroobligacji tworzą podaż środków na tym rynku. Euroobligacje emitują 4 główne sektory (podaż):  Sektor publiczny – obejmujący rządy, przedsiębiorstwa państwowe oraz władze terytorialne  Sektor prywatny finansowy – banki komercyjne i wyspecjalizowane instytucje finansowe  Sektor prywatny niefinansowy - przedsiębiorstwa prywatne, spółki akcyjne, wielkie korporacje międzynarodowe  Sektor organizacji międzynarodowych – grupa Banku Światowego, Europejski Bank Inwestycyjny Euroobligacje nabywają (popyt):  Indywidualni inwestorzy (oszczędzający)  Instytucjonalni inwestorzy – tj. wielkie towarzystwa ubezpieczeniowe, publiczne i prywatne fundusze emerytalne,  Banki komercyjne Kupno obligacji jest dla nich formą lokaty kapitału. Przynosi im określone korzyści. Istnieje tu możliwość uzyskania wyższych dochodów niż w przypadku kupna obligacji emitowanych na narodowych rynkach kapitałowych. Chodzi tu głównie o względy rozłożenia ryzyka i zabezpieczenia się przed ryzykiem oraz sprawy unikania opodatkowania dochodów z posiadania euroobligacji. Kupno euroobligacji jest dla indywidualnych inwestorów formą długoterminowego oszczędzania. Charakterystyczną cechą międzynarodowego rynku obligacji jest to, że papiery te są sprzedawane zawsze poza granicami kraju ich pochodzenia. Obligacje zagraniczne mogą być wyemitowane, rozprowadzane i sprzedawane w jednym kraju lub jednocześnie w wielu krajach, co jest typowe dla euroobligacji, które stanowią obecnie największy segment rynku obligacji międzynarodowych. Na rynku zagranicznych obligacji znane są w szczególności:  Obligacje jankeskie – czyli obligacje zagraniczne emitowane przez amerykańskie firmy poza rynkiem USA  Obligacje samurajskie – obligacje zagraniczne firm i banków japońskich, emitowane poza granicami Japonii  Euroobligacje – czyli narodowe obligacje, emitowane przede wszystkim w euro, eurodolarach oraz innych walutach europejskich, poza granicami tych krajów, w walucie których obligacje te są denominowane Euroobligacje są emitowane generalnie przez duże firmy krajowe i międzynarodowe, o uznanej reputacji finansowej oraz administracje rządowe różnych krajów, w celu uzyskania długoterminowych funduszy inwestycyjnych. Ich subskrypcją i dystrybucją miedzy wielu inwestorów międzynarodowych zajmują się konsorcja bankowe. Sposób organizacji konsorcjum i procedura subskrypcji emisji i sprzedaży są podobne do systemu udzielania konsorcjalnych pożyczek eurowalutowych. Podobnie jak w przypadku obligacji krajowych, euroobligacje emitowane są ze stałym i zmiennym oprocentowaniem. Różnice to m.in.:  Technika emisji, która polega na większym zdywersyfikowaniu plasowania emisji obligacji na wybranych rynkach zagranicznych, w ten sposób obligacje te są wyłączone spod wpływu ustawodawstwa krajowego  Euroobligacje są sprzedawane jednocześnie w wielu krajach przez grupę banków zajmujących się subskrypcją i dystrybucją emisji  Opodatkowanie dochodów z obligacji; otrzymywane odsetki z tytułu zainwestowania w euroobligacje nie są obciążone podatkiem u źródła Na rynku euroobligacji występują różne typy obligacji: zwykłe, o stałym i zmiennym oprocentowaniu oraz wyspecyfikowanych terminach płatności, jak i obligacje zamienne na akcje. Jednak największa część emisji euroobligacji przypada na obligacje zwykłe o zmiennym oprocentowaniu (floating rate notes - FRNs). Gwarantują one inwestorom, zazwyczaj z góry ustalone, minimalne oprocentowanie powyżej stopy LIBOR, wypłacane na koniec każdego półrocznego okresu płatności. Emitowane obligacje typu FRNs mają z reguły wyższą wartość nominalną (5000 USD, 10000 USD, 100000 USD) niż obligacje o stałym oprocentowaniu, ponieważ są kierowane do instytucjonalnych inwestorów. Na rynku finansowym są one notowane w formie premii lub dyskonta, w stosunku do gwarantowanej stopy procentowej (LIBOR + 1%). Informacje o przewidywanej transakcji sprzedaży nowej emisji euroobligacji są zamieszczane w międzynarodowej prasie finansowej. Przy ich emisji nie są wymagane żadne dodatkowe informacje finansowe typu: bilanse, rachunki wyników dotyczące zdolności kredytowej pożyczkobiorcy. Nabywane są one wyłącznie dzięki pełnemu zaufaniu inwestorów do działalności międzynarodowych syndykatów, promujących emisję papierów wartościowych dużych firm, banków, dających pełną gwarancję zwrotu pożyczonych pieniędzy oraz odpowiedniego oprocentowania. Rynek euroobligacji ma pomyślne perspektywy rozwoju w nadchodzących latach. Ulega on coraz większej dywersyfikacji, zarówno pod względem plasowania nowych emisji euroobligacji, ich geograficznego zróżnicowania, jak i pod względem organizacyjnym. Indywidualni i instytucjonalni inwestorzy mają do niego zaufanie. Wynika ono m.in. z dużej sprawności eurobanków w plasowaniu nowych emisji euroobligacji, a także z działania wtórnego rynku euroobligacji. Rynek euroobligacji stał się trwałym elementem międzynarodowego rynku kredytowego. Elastyczny w swym działaniu, szybko dostosowuje się do zmieniających się warunków funkcjonowania gospodarki światowej. Duży wpływ na rozwój rynku euroobligacji wywierać będzie nadal sytuacja na rynku eurowalut i występujące na nim tendencje rozwojowe po stroni popytu i podaży. Oba te rynki zaspokajać będą popyt na fundusze ze strony szerokiej grupy pożyczkobiorców z różnych krajów. Warto wspomnieć o sukcesie emisji polskich euroobligacji w 1995r. Było duże zainteresowanie i planowaną wartość emisji równą 200 mln USD podwyższono na 250 mln USD. Ponad połowa euroobligacji trafiła do instytucjonalnych inwestorów z USA, 35% ulokowano w Europie, a reszta znalazła nabywców na Dalekim Wschodzie – głównie w Japonii, i Korei Płd. Oprocentowanie tych euroobligacji wynosiło 7,75%. Druga emisja polskich euroobligacji odbyła się w 1996r. tym razem denominowana w markach niemieckich. Okazała się ona znacznym sukcesem dla całej naszej gospodarki. Ważną cechą tej emisji były niewielkie rozmiary i niskie oprocentowanie – 6,125%. 24% tych euroobligacji zakupili prywatni inwestorzy, większość trafiła do banków zagranicznych i instytucji finansowych.