Najważniejsze wiadomości o analizie czynnikowej

Koncepcja analizy czynnikowej powstała i rozwinęła się w psychologii anglosaskiej. Po raz pierwszy została opisana w roku 1904 w artykule C.Spearmana. Jednak podstawy teoretyczne, jak i możliwości praktycznych rozwiązań podał dopiero w latach trzydziestych L.L.Thurstone. Najważniejsze wiadomości o analizie czynnikowej można ująć w następujących punktach:  Jest to jedna z metod wielowymiarowej analizy danych;  Jest używana do analizowania dużej ilości danych;  Jej istotą jest możliwość przekształcania dużej liczby zmiennych do mniejszej;  Ma ona zastosowanie m.in. w badaniach marketingowych 1) Na etapie doboru zmiennych jako metoda redukcji opisu: W wyniku zastosowania analizy czynnikowej następuje jednocześnie redukcja liczby zmiennych oraz ich ortogonalizacja (ponieważ wyodrębnione w jej wyniku czynniki są nieskorelowane). Fakt takiej transformacji danych jest bardzo ważny z punktu widzenia analizy regresji (wykorzystywanej do analizy danych), w której wymaga się, aby zmienne niezależne były nieskorelowane. 2) Do wnioskowania o strukturze badanego zjawiska, czyli do wyszukiwania ogólnych prawidłowości w analizowanym zjawisku. Ma to znaczenie szczególnie w badaniu zachowań (reakcji) konsumentów na rynku – z dużego zbioru zmiennych w wyniku analizy czynnikowej otrzymuje się kilka czynników głównych, które decydują np. o wyborze danego produktu przez konsumenta. Np. Stoetzel za pomocą analizy czynnikowej wyodrębnił trzy czynniki decydujące o wyborze likieru przez konsumentów francuskich: 1. Słodkość likieru 2. Cena 3. Popularność w regionie. 3) Do konstrukcji map percepcji. Mapy te przedstawiają usytuowanie badanych obiektów na płaszczyźnie. W ten sposób analiza czynnikowa pozwala określić pozycję produktu na rynku na tle produktów konkurencyjnych.