Eliza Orzeszkowa. Tematem noweli "A.. B.. C.." jest walka o polską oświatę w warunkach narodowościowego ucisku zaborców. Opowiadanie to zaadresowane jest do inteligencji, zawiera wyraźny nakaz podejmowania "pracy u podstaw". Bohaterka - Joanna Lipska - córka polskiego nauczyciela, mieszka wraz z bratem, skromnym urzędnikiem, którego niewielka pensja musi im wystarczyć na życie. Joanna zajmuje się domem, robiąc wszystko, by żyć godnie i by jej ciężko pracujący brat miał choć trochę lżej. Jednak nieustannie gnębi ją myśl, że jest mało użyteczna, że jest dla niego ciężarem. Z radością więc przyjmuje propozycję kilku robotniczych rodzin, by zajęła się kształceniem ich dzieci i nauczyła je czytać i pisać. Z zapałem podejmuje tę pracę, choć wynagrodzenie jest bardzo niewielkie. Pewnego dnia otrzymuje wezwanie do sądu, gdzie zostaje uznana winną prowadzenia szkoły bez zgody odpowiednich władz zaborców. Ciężkie życie Joanny stało się jeszcze cięższe. Jednak mali uczniowie nie dają jej spokoju, co wywołuje wściekłość brata Joanny. Przestraszone dzieci uciekają, zostaje jednak najmłodsza z nich, mała Mańka, która nadal chce się uczyć. I znów słychać z pokoju Joanny głos dziecka, uparcie powtarzający "A.. B.. C..". Tytułowy bohater noweli "Tadeusz" to dwuletni malec, syn chłopa. Ukazane zostają codzienne wydarzenia z jego życia - przebudzenie, śniadanie, przygotowanie do wyjścia z matką, droga do pracy w polu, modlitwa przed kapliczką, spotkanie z Klemensem, praca w ogrodzie - słowem powszedni dzień chłopów. Nic nie zapowiada nadchodzącej tragedii. Zajęta pracą matka co pewien czas spogląda na chłopaka, siłą rzeczy niezbyt jednak często. A malca fascynuje wiele rzeczy - słońce, kwiaty, motylek... Zaciekawiony oddala się od matki, aż trafia nad brzeg stawu. Dostrzega piękne kwiaty, chce je zerwać, traci równowagę i wpada do wody. Tonie bez jednego nawet krzyku. Orzeszkowa atakuje tu panująca na wsi prawa i porządki, podkreśla konieczność zmiany takiego stanu rzeczy, mówi o dramatach, jakie spotykają małe i bezbronne dzieci. To właśnie przedstawienie świata z perspektywy dziecka podkreśla tragizm i okrucieństwo zdarzeń.
Zagadnienia pozytywizmu - Eliza Orzeszkowa
Eliza Orzeszkowa. Tematem noweli "A.. B.. C.." jest walka o polską oświatę w warunkach narodowościowego ucisku zaborców. Opowiadanie to zaadresowane jest do inteligencji, zawiera wyraźny nakaz podejmowania "pracy u podstaw". Bohaterka - Joanna Lipska - córka polskiego nauczyciela, mieszka wraz z bratem, skromnym urzędnikiem, którego niewielka pensja musi im wystarczyć na życie. Joanna zajmuje się domem, robiąc wszystko, by żyć godnie i by jej ciężko pracujący brat miał choć trochę lżej. Jednak nieustannie gnębi ją myśl, że jest mało użyteczna, że jest dla niego ciężarem. Z radością więc przyjmuje propozycję kilku robotniczych rodzin, by zajęła się kształceniem ich dzieci i nauczyła je czytać i pisać. Z zapałem podejmuje tę pracę, choć wynagrodzenie jest bardzo niewielkie. Pewnego dnia otrzymuje wezwanie do sądu, gdzie zostaje uznana winną prowadzenia szkoły bez zgody odpowiednich władz zaborców. Ciężkie życie Joanny stało się jeszcze cięższe. Jednak mali uczniowie nie dają jej spokoju, co wywołuje wściekłość brata Joanny. Przestraszone dzieci uciekają, zostaje jednak najmłodsza z nich, mała Mańka, która nadal chce się uczyć. I znów słychać z pokoju Joanny głos dziecka, uparcie powtarzający "A.. B.. C..". Tytułowy bohater noweli "Tadeusz" to dwuletni malec, syn chłopa. Ukazane zostają codzienne wydarzenia z jego życia - przebudzenie, śniadanie, przygotowanie do wyjścia z matką, droga do pracy w polu, modlitwa przed kapliczką, spotkanie z Klemensem, praca w ogrodzie - słowem powszedni dzień chłopów. Nic nie zapowiada nadchodzącej tragedii. Zajęta pracą matka co pewien czas spogląda na chłopaka, siłą rzeczy niezbyt jednak często. A malca fascynuje wiele rzeczy - słońce, kwiaty, motylek... Zaciekawiony oddala się od matki, aż trafia nad brzeg stawu. Dostrzega piękne kwiaty, chce je zerwać, traci równowagę i wpada do wody. Tonie bez jednego nawet krzyku. Orzeszkowa atakuje tu panująca na wsi prawa i porządki, podkreśla konieczność zmiany takiego stanu rzeczy, mówi o dramatach, jakie spotykają małe i bezbronne dzieci. To właśnie przedstawienie świata z perspektywy dziecka podkreśla tragizm i okrucieństwo zdarzeń.
Materiały
Pozytywiści w stosunku powstania styczniowego i romantyzmu
Pozytywiści wobec romantyzmu i powstania styczniowego (przykłady z biografii i twórczości).
Pisarzom debiutującym tuż przed powstaniem styczniowym marzyło się nawiązanie do tradycji wielkiej poezji romantycznej, do jej rozmachu myślowego i jej więzi z życiem narodu. Jednocześnie zdawano sobie sprawę z tego, że trzeba wychodzić poza tamte treśc...
Bohaterowie dramatu "Moralność pani Dulskiej"
Bohaterowie dramatu
Aniela Dulska
Jest to najwyrazistsza postać dramatu, reprezentuje zarazem najbardziej skoncentrowane cechy „dulszczyzny”, obecne w mniejszym lub większym stopniu w charakterach wszystkich bohaterów dramatu. Mówiąc tutaj o Dulskiej, będziemy mieli na myśli konkretną, tytułową postać komedii Zapolskiej, pa...
Poznawanie społeczne - wyjaśnienie
Poznawanie społeczne: w jaki sposób ludzie myślą o sobie samych i o świecie społecznym; a dokładnie, jak selekcjonują, interpretują, zapamiętują i wykorzystują informacje społeczną w wydawaniu sądów i w podejmowaniu decyzji.
"Mistrz i Małgorzata" - związek z Faustem J.W. Goethego
Wątek diabelski – związki z Faustem J. W. Goethego
Istotną rolę w powieści pełni wątek fantastyczny (diabelski). Jego znaczenie ujawniliśmy już częściowo podczas prezentacji postaci oraz w poprzednim rozdziale. Zespół diabłów z Wolandem na czele przybywa do Moskwy. Uzasadnienia tej wizyty można szukać na różnych płaszczyznach. W I ro...
Motywy baroku
Motyw miłości był jednym z częściej pojawiających się tematów w twórczości barokowej. Nawiązaniem do niego jest sonet J. A. Morsztyna \"Cuda miłości\". Utwór mówi o cierpieniach, których źródłem jest miłość. Miłość jest, według poety, uczuciem skomplikowanym, co podkreślają zresztą licznie użyte paradoksy. Ostateczne wyrażenie barokowego koncept...
Ocena kapitału pracującego przedsiębiorstwa
OCENA KAPITAŁU PRACUJĄCEGO PRZEDSIĘBIORSTWA
Do oceny wielkości KP można wykorzystać mechanizm szacowania zapotrzebowania na kapitał pracujący. Wymaga on określenia długości trwania cyklu obrotowego netto przedsiębiorstwa ora przeciętnych dziennych obrotów uzyskiwanych przez firmę.
Inną metodą ustalania zapotrzebowania na kapitał pracujący jes...
Bóg w poezji Kochanowskiego i Sępa-Szarzyńskiego
Bóg w liryce Kochanowskiego i Sępa-Szarzyńskiego
W twórczości Szarzyńskiego doszła do głosu jego głęboka pobożność, poczucie nietrwałości doczesnego życia oraz kult Matki Boskiej. Źycie ludzkie pojmował jako ustawiczny ból, ciągła walkę ducha z Szatanem. W jego sonetach pojawiły się także skłonności mistyczne (spotęgowane przez chorobę), wyra...
Poezja Norwida - tematyka, kompozycja
Elegia \"Fortepian Szopena\" (pochodzi z tomu \"Vademecum\") powstał jako inspiracja zniszczeniem instrumentu po powstaniu styczniowym oraz przedwczesną śmiercią kompozytora. Tematem jest istota sztuki, jej właściwości i odbiór. Ukazuje, że dzieło sztuki musi być najpierw poniżone i odrzucone, by potem wejść na stałe w obieg kultury - być odczyt...