Religijność sentymentalna utworów Karpińskiego

Religijność sentymentalna w świetle interpretacji wybranych utworów F. Karpińskiego: Nieobca była Karpińskiemu sfera religijna, chociaż zgodnie z poglądami epoki Oświecenia wysuwał na pierwszy plan religijne normy moralne, umożliwiające prawidłowe funkcjonowanie organizmu społecznego. W 1786 ukazały się dwa tomiki „Zabawek wierszem i prozą”, wypełnione tłumaczeniami „Psałterza Dawidowego”. Umieścił tu Karpiński obok własnych przekłady i parafrazy Kochanowskiego i Kniaźnina. Karpiński wysoko cenił walory literackie psalmów, które tłumaczył i parafrazował w celu zastąpienia licznych tekstów licznych tekstów dewocyjnych utworami o wysokich walorach artystycznych, które przyczyniłyby się do podniesienia kultury modlitwy i wykształcenia wrażliwości estetycznej uczestników praktyk religijnych. Pisane dla ludu „Pieśni nabożne” miały wyrugować nie zawsze przyzwoite produkcje stylizatorów, przystosowujących teksty erotyków, pieśni bachniczych i ludowych pastorałek do tematyki religijnej. Bóg w pieśniach Karpińskiego nie jest groźny i mściwy, nie wnosi atmosfery strachu i grozy, jak w Starym Testamencie, wręcz przeciwnie pełni funkcję sprawiedliwego i miłosiernego ojca. W pierwszej strofie popularnej kolędy „O narodzeniu Pańskim” zawarty został wykład mistycznej tajemnicy narodzenia Boga-człowieka , ukazany zgodnie z konwencjami kazań i traktatów teologicznych oraz średniowiecznej liryki religijnej. Pieśni nabożne stanowiły według opinii przedstawionych w najnowszych pracach ciekawa próbę odnalezienia „nowych prawd na granicy ludowej świadomości i systemu twierdzeń religijnych.