Obraz społeczeństwa polskiego po powstaniu styczniowym Akcja utworu toczy się w latach osiemdziesiątych na Grodzieńszczyzn~e, we dworze Korczynskich i sąsiednim zaścianku Bohatyrowiczów – w dwóch środowiskach, między którymi narósł konflikt ekonomiczny, mający podłoże polityczne (wspólny udział w powstaniu styczniowym i solidarnie przeżywana klęska paradoksalnie utrudniają kontakt w nowej rzeczywistości) i zaostrzony dodatkowo przez poczucie zróżnicowania społecznego. Oprócz średniozamożnych ziemian Korczyńskich, borykających się z ekonomicznymi następstwami uwłaszczenia i powstania, oraz zaścianka Bohatyrowiczów, autorka pokazała epizodycznie inne warstwy społeczne wsi kresowej: bogatą (Andrzejowa Korczyńska, Darzeccy, Różyc) i uboższą szlachtę (Kirłowie), służbę folwarczną. W powieści przedstawiona została także, zawsze ważna w twórczości Orzeszkowej, „kwestia kobieca”, na przykładzie kilku sylwetek, jak Marta Korczyńska, która w obawie przed utratą pozycji społecznej zrezygnowała z małżeństwa z ukochanym człowiekiem, Teresa, całe życie czekająca na męża, rozleniwiona, histeryczna Emilia Korczyńska, jej córka Leonia, zepsuta salonowym wychowaniem, i inne. Znamienne jest, że główną postacią powieści jest właśnie kobieta, Justyna Orzelska, a jej wewnętrzny i duchowy rozwój uczyniła autorka najważniejszym tematem wielowątkowo prowadzonej fabuły. Bohaterowie (i bohaterki) powieści są nie tylko reprezentantami różnych postaw i środowisk, autorka dobitnie zaznacza także ogólniejszy podział na „starych” i „młodych”, wyraźnie różnicując dwa pokolenia, stanowiące przede wszystkim dwie odrębne propozycje postaw wobec rzeczywistości popowstaniowej i – w wymiarze uniwersalnym – wobec życia w ogóle. Przeszłość – tragiczna i zarazem idealizowana dzięki poczuciu braterskiej wspólnoty – przypominana jest poprzez szereg aluzji i napomknień, retrospektywnych opowieści bohaterów, wreszcie – najbardziej dosłownie – poprzez umiejscowienie akcji na terenie, gdzie rozegrała się jedna z ostatnich bitew powstania styczniowego, terenie naznaczonym obecnością szczególnej mogiły, a właściwie dwóch mogił. Jedna z nich – to grób Jana i Cecylii, legendarnej pary nierównych stanem przodków rodziny Bohatyrowiczów. Jan i Cecylia, niczym para bukolicznych kochanków, jacyś słowiańscy Dafnis i Chloe (autorka nawiązuje bowiem nie tylko do ideałów romantycznych czy sentymentalnych, ale i do tradycji sielanki oraz mitu arkadyjskiego), są symbolem idealnej, partnerskiej i rozumnej miłości, a przy tym stanowią wskazanie tradycji solidaryzmu i braterskiej zgody ponad podziałami społecznymi. Druga mogiła – to grób powstańców, pamiątka przegranej bitwy. Funkcjonuje ona w powieści w wieloraki sposób – jako swoiste memento dla postaci pozostających ze sobą w konflikcie, jako wskazanie (zresztą – niejednoznaczne) dla młodego pokolenia, wreszcie – jako symbol wartości łączących – oprócz miłości – parę głównych bohaterów. Jak powiedzieliśmy, akcja utworu toczy się około roku 1885 w Grodzieńszczyźnie, nad Niemnem. Już pierwsze strony powieści, stanowiące przedakcję, wprowadzającą nas w nastrój utworu, narzucają czytelnikowi sposób widzenia świata będący swoistą odmianą realizmu godzącego szerokie, epickie spojrzenie na rzeczywistość – przyrodę i ludzi – połączone z umiłowaniem szczegółu, wnikliwą obserwacją. Opis pól i lasów stanowiących tło dla ludzkich dramatów jest jednocześnie pełnoprawnym i autonomicznym tematem powieści. Widać w tym ujęciu ton mickiewiczowski –jego to przecież zwrot posłużył Orzeszkowej za nowy tytuł dzieła.
Obraz społeczeństwa polskiego w "Nad Niemnem"
Obraz społeczeństwa polskiego po powstaniu styczniowym Akcja utworu toczy się w latach osiemdziesiątych na Grodzieńszczyzn~e, we dworze Korczynskich i sąsiednim zaścianku Bohatyrowiczów – w dwóch środowiskach, między którymi narósł konflikt ekonomiczny, mający podłoże polityczne (wspólny udział w powstaniu styczniowym i solidarnie przeżywana klęska paradoksalnie utrudniają kontakt w nowej rzeczywistości) i zaostrzony dodatkowo przez poczucie zróżnicowania społecznego. Oprócz średniozamożnych ziemian Korczyńskich, borykających się z ekonomicznymi następstwami uwłaszczenia i powstania, oraz zaścianka Bohatyrowiczów, autorka pokazała epizodycznie inne warstwy społeczne wsi kresowej: bogatą (Andrzejowa Korczyńska, Darzeccy, Różyc) i uboższą szlachtę (Kirłowie), służbę folwarczną. W powieści przedstawiona została także, zawsze ważna w twórczości Orzeszkowej, „kwestia kobieca”, na przykładzie kilku sylwetek, jak Marta Korczyńska, która w obawie przed utratą pozycji społecznej zrezygnowała z małżeństwa z ukochanym człowiekiem, Teresa, całe życie czekająca na męża, rozleniwiona, histeryczna Emilia Korczyńska, jej córka Leonia, zepsuta salonowym wychowaniem, i inne. Znamienne jest, że główną postacią powieści jest właśnie kobieta, Justyna Orzelska, a jej wewnętrzny i duchowy rozwój uczyniła autorka najważniejszym tematem wielowątkowo prowadzonej fabuły. Bohaterowie (i bohaterki) powieści są nie tylko reprezentantami różnych postaw i środowisk, autorka dobitnie zaznacza także ogólniejszy podział na „starych” i „młodych”, wyraźnie różnicując dwa pokolenia, stanowiące przede wszystkim dwie odrębne propozycje postaw wobec rzeczywistości popowstaniowej i – w wymiarze uniwersalnym – wobec życia w ogóle. Przeszłość – tragiczna i zarazem idealizowana dzięki poczuciu braterskiej wspólnoty – przypominana jest poprzez szereg aluzji i napomknień, retrospektywnych opowieści bohaterów, wreszcie – najbardziej dosłownie – poprzez umiejscowienie akcji na terenie, gdzie rozegrała się jedna z ostatnich bitew powstania styczniowego, terenie naznaczonym obecnością szczególnej mogiły, a właściwie dwóch mogił. Jedna z nich – to grób Jana i Cecylii, legendarnej pary nierównych stanem przodków rodziny Bohatyrowiczów. Jan i Cecylia, niczym para bukolicznych kochanków, jacyś słowiańscy Dafnis i Chloe (autorka nawiązuje bowiem nie tylko do ideałów romantycznych czy sentymentalnych, ale i do tradycji sielanki oraz mitu arkadyjskiego), są symbolem idealnej, partnerskiej i rozumnej miłości, a przy tym stanowią wskazanie tradycji solidaryzmu i braterskiej zgody ponad podziałami społecznymi. Druga mogiła – to grób powstańców, pamiątka przegranej bitwy. Funkcjonuje ona w powieści w wieloraki sposób – jako swoiste memento dla postaci pozostających ze sobą w konflikcie, jako wskazanie (zresztą – niejednoznaczne) dla młodego pokolenia, wreszcie – jako symbol wartości łączących – oprócz miłości – parę głównych bohaterów. Jak powiedzieliśmy, akcja utworu toczy się około roku 1885 w Grodzieńszczyźnie, nad Niemnem. Już pierwsze strony powieści, stanowiące przedakcję, wprowadzającą nas w nastrój utworu, narzucają czytelnikowi sposób widzenia świata będący swoistą odmianą realizmu godzącego szerokie, epickie spojrzenie na rzeczywistość – przyrodę i ludzi – połączone z umiłowaniem szczegółu, wnikliwą obserwacją. Opis pól i lasów stanowiących tło dla ludzkich dramatów jest jednocześnie pełnoprawnym i autonomicznym tematem powieści. Widać w tym ujęciu ton mickiewiczowski –jego to przecież zwrot posłużył Orzeszkowej za nowy tytuł dzieła.
Materiały
Ideologia oświecenia
IDEOLOGIA
Racjonalizm: najważniejszym prądem umysłowym oświecenia był niewątpliwie racjonalizm (łac. rationalis - rozumowy). Początek racjonalizmowi dał francuski filozof i uczony Kartezjusz (1596-1650). Według Kartezjusza jedynym źródłem rzetelnej wiedzy i kryterium prawdy jest ludzki rozum. Myśl tę rozwinął holenderski filozof Baruch Spin...
Konkurencja międzybankowa
Konkurencja międzybankowa
Pobudzenie konkurencji było jednym z podstawowych celów reform w systemie finansowym. W ciągu lat następowała stopniowa zmiana charakteru konkurencji – z form prostych, głównie cenowych, przez rozwój sieci, do form rywalizacji jakościowej, poprzez szerszy zakres i komplementarność produktów, elastyczność i dopa...
Krótkie streszczenie "Skąpca" Moliera
Eliza, córka Harpagona, rozprawia z Walerym (synem Anzelma) o ich wzajemnej miłości. W następnej rozmowie z bratem, Kleantem dowiaduje się o jego prawdziwym uczuciu do Marianny, córki Anzelma. Nieufny Harpagon podejrzewa swoje dzieci o spisek przeciwko jego majątkowi, zdradza także swoje plany dotyczące powtórnego małżeństwa. W celu pożyczki pie...
Strategia marketingowa - fazy tworzenia
Misja przedsiębiorstwa jest to najbardziej ogólny cel przedsiębiorstwa mówi się więc, że jest to swego rodzaju filozofia, która określa jakie cele firma chce osiągnąć. Jest to idea przewodnia, motto funkcjonowania przedsiębiorstwa. Według Petera Druckera jest to moment, aby zadać sobie kilka fundamentalnych pytań; Czym jest biznes?, Kto je...
Życiorys Mickiewicza - I okres
ŻYCIORYS ADAMA MICKIEWICZA
OKRES WLEŃSKO - KOWIEŃSKI
DATA WYDARZENIE
24.XII.1798 Urodziny Adama Bernarda Mickiewicza w Zaosiu lub Nowogródku (Wielkie Księstwo Litewskie). Rodzice - Mikołaj Mickiewicz (szlachcic herbu Poraj, bez majątku; adwokat) i Barbara Majewska. Adam miał jeszcze starszego o 2 lata brata, Franciszka.
1801 r. Narodziny Ale...
Strategia marketingu dóbr i usług przemysłowych
STRATEGIA MARKETINGU DÓBR I USŁUG PRZEMYSŁOWYCH
Znaczenie systemu klasyfikacji dóbr ujawnia się szczególnie wyraźnie przy badaniu zróżnicowania wzorca marketingu w zależności od kategorii towaru. Strategia marketingowa właściwa dla pewnej kategorii dóbr może być całkowicie nieodpowiednia dla innej. Często potrzebna jest zupełnie inna strat...
Praktyka lekarska Judyma w Cisach - "Ludzie bezdomni"
Praktyka lekarska i działalność społeczna w Cisach
Mimo warszawskich niepowodzeń Judym z wielką pasją przystępuje do pracy w Cisach. Szybko zapoznaje się z warunkami pobytu w zakładzie leczniczym oraz realiami życia w czworakach. Od podstaw organizuje szpital dla ludności (reaktywuje zarzuconą ideę nieżyjącego właściciela Cisów, pana Niewa...
Literatura oświecenia wychowująca nowe pokolenie polaków
Literatura oświeceniowa w służbie wychowania nowego pokolenia polaków.
Literatura oswieceniowa rozwijala sie w dramatycznym okresie dziejowym Polski . Trwajacy ponad osiemdziesiat lat okres przemian w literaturze doprowadzil do zasadniczych i trwalych przeobrazen swiadomosci Polakow . Rzeczpospolita stala sie krajem otwartum dla nowatorskij m...