Wątki biblijne, stylizacje gatunkowe, wyrażenia i zwroty biblijne

Biblia może być wzorem : - myśli moralno-religijnej i filozoficznej - kontynuowanej, rozwijanej lub podejmowanej w ujęciu polemicznym; - wzorów osobowych; - wątków i motywów fabularnych; - symboliki, metaforyki, frazeologii i rytmiki; - stylizacji gatunkowych. Wątki biblijne - powtarzają się wielokrotnie w literzturze i sztuce: - stworzenie świata (patrz: "Czego chcesz od nas, Panie" Kochanowskiego, "Silmarilion" Tolkiena, "Podziękowanie" Herberta); - cierpienia Hioba; - częste nawiązania do Psalmów, Księgi Koheleta; - z Pnp, np.: wersety stają się tytułami dzieł "Idzie skacząc po górach" Andrzejewskiego; - "jeremiada" (patrz: "Skarga Jeremiego" Ujejskiego) (porównaj Lamentacje); - z przypowieści: dobry Paterz, owczarnia. - z Apokalipsy: czterech jeżdżców, siedem pieczęci (patrz: "Siódma pieczęć"). Stylizacje gatunkowe oparte na Biblii: - pastisz - wierne naśladowanie gatumku; - parafraza - swobodna przeróbka, po której jednak można rozpoznać cechy gatunkowe; - transwestacja - przeróbka zmieżająca do degradacji (obniżenia tonu) utworu; - parodia - ośmieszenie. Wyrażenia i zwroty - ST: "Sodoma i Gomora", "trąby jerychońskie", "zamienić się w słup soli", "owoc zakazany", "hiobowe wieści", "salomonowa mądrość"; - NT: "judaszowy pocałunek", "sprzedać coś za 20 srebrników", z przrypowieści: "wdowi grosz", "szata godowa", "dobry pasterz", "panny głupie i mądre", "światło pod korcem".