Teoria Funena, Webera - opis i założenia teorii

Teorie lokalizacji produkcji : Teoria Funena – dotyczy rolnictwa, powstała pod koniec XIX w., kiedy rozwijał się kapitalizm w Niemczech, funkcjonowała gospodarka rynkowa. Była teoria utopijna Założenia teorii: 1. jest jednorodny obszar, samowystarczalny gospodarczo, na tym jednorodnym obszarze znajduje się jedno miasto, a w nim jeden rynek płodów rolnych (targ) -rozumiany w kategoriach mikro. Drogi dochodziły koncentrycznie. Najdalej było najdrożej, koszty transportu wzrastały w miarę oddalenia od centrum. 2. Wokół miasta Funen wyróżnił strefy, mające pierścienie A,B,C,D. W pierścieniu A znajdowało się warzywnictwo, ogrodnictwo, krowy mleczne ( jest to jedyna strefa, która znajduje się koło miasta). Strefa B – wyróżnił strefę leśną w celach opałowych. Strefa C – ekstensywnego rolnictwa, które wykorzystywało naturalną urodzajność gleby, duże nasilenie pracy rąk ludzkich, a zwierzęta wypasane były na łąkach i pastwiskach – nie było hodowli zamkniętej. Strefa A różniła się od strefy C, że w A były zamknięte w oborze, a w C chodziły po łąkach. Strefa D- to pierścień hodowli, miała również charakter ekstensywny. Poza strefą pierścienia D są tylko nieużytki. Do dzisiaj w Polsce istnieją strefy podmiejskie, żywicielskie. Teoria Webera – dotyczy przemysłu, powstała w I dekadzie XX w. –1909r. Założenia: Są trzy czynniki lokalizacji produkcji: 1. koszty surowców, materiałów i energii, 2. siła robocza, 3. koszty transportu. Jeżeli koszty surowców, materiałów i energii przeniesiemy na koszty transportu, to w uproszczeniu mamy dwa czynniki lokalizacji. Każda działalność przemysłowa korzysta z jakiejś bazy, surowca. Hipotetycznie zakłada: 1. Surowiec, albo baza surowcowa, 2. Miejsce przetworzenia tych surowców, 3. Rynek zbytu. Pomiędzy tymi punktami zaznacza drogę, która im będzie dłuższa, tym koszty będą większe, a tym samym surowiec będzie droższy. Koszty transportu + siła robocza i dodatkowo czynnik aglomerację(skupienie się ludności w obszarach miejsko- przemysłowych). Dla Webera najważniejsze znaczenie miały koszty transportu- główny czynnik lokalizacji produkcji. Od miejsca, gdzie były surowce zaczął wyznaczać izowektory czasu i kosztów. Z drugiej strony potencjalny rynek zbytu – izowektory kosztów przywiezienia towarów. Te izowetory zaczynają się przecinać i na tym przecięciu należy lokalizować produkcję, bo tutaj jest minimalizacja środków dowozu surowca i wywozu gotowego wyrobu. Weber nazwał swoją teorię IZODAPAM –są to linie jednakowych, minimalnych kosztów transportu, składowa dowóz surowca, wywóz gotowego wyrobu. Koncentracja – na jej bazie powstały wielkie okręgi przemysłowe. Dekoncentracja- próba przenoszenia zakładów poza obszary koncentracji. Wiąże się to z większymi kosztami.