"Dziady" cz. III A.Mickiewicza - Romantyzm

Bunt wobec zaborcy Kilka lat później na emigracji powstaje III część "Dziadów", gdzie główny bohater Gustaw przemienia się w prologu w Konrada, co jednoznacznie określa świat wartości bohatera romantycznego. Jest to podobnie jak Wallenrod bojownik o wolność swego narodu. Poeta nie sięga już do czasów średniowiecznych, ale do lat dwudziestych XIX wieku, które zaznaczyły się w jego świadomości okrucieństwem zaborcy rosyjskiego w stosunku do młodzieży litewskiej. Szczególna zajadłość namiestnika carskiego w Wilnie Nowosilcowa spowodowała masowe aresztowania młodych patriotów, którzy czasami bezpodstawnie oskarżani skazywani byli na ciężkie syberyjskie więzienia. Im też poświęca Mickiewicz swoje dzieło, którego nie można streszczać. W kolejnych scenach dramatu widzimy bohaterów spiskowców, dla których najważniejsza jest ojczyzna. Za nią cierpią i oddają swe najwspanialsze lata życia, młodość. Scena druga dzieła przedstawia genialnego poetę. Jest to Wielka Improwizacja, najwspanialsza bodaj w literaturze polskiej próba poetyckiego monologu, z którego dowiadujemy się o świecie wewnętrznym artysty- mistrza, człowieka o nieprzeciętnej wrażliwości twórczej mogącego tworzyć świat równy boskiemu, świat wyobraźni. Buntuje się ów podmiot liryczny przeciwko Bogu, oskarża Go nawet o nieczułość, ponieważ widząc cierpienia narodu polskiego, Bóg nie ratuje go. Konrad w Wielkiej Improwizacji jest geniuszem, który jednak jak Prometeusz pragnie jednego: dać szczęście swemu narodowi, w którego imieniu mówi. Patriotyzm i prometeizm, tęsknota Zatem świat wartości wewnętrznych bohatera romantycznego ulega zmianie. Od Gustawa poprzez Konrada Wallenroda i Konrada z III cz. "Dziadów" przeistacza się on z nieszczęśliwego kochanka skupionego na własnych marzeniach w bojownika o wolność narodu Prometeusza swoich czasów i takim już pozostaje do końca.