Motyw biblijny i motyw szatana w "Mistrzu i Małgorzacie"

- Funkcja ideowa motywu biblijniego i motywu szatana i jego świty - wątek biblijny jest w utworze po to, by pokazać uniwersalną prawdę o Bogu, o człowieku i niepodważalnych wartościach. Wywołuje sprzeciw wobec zakłamania i złego systemu propagującego obowiązkowy ateizm. Jest zarazem analogią do wątku moskiewskiego, sytuacja Piłata i Jeruszalaim czasami odwzorowuje sytuację Moskwy i jej mieszkańców (mieszkańcy Moskwy - tchórze; Piłat - stchórzył raz, ale jego czyn miał olbrzymie skutki). Zatem wątek biblijny nie dość, że ukazuje uniwersalne prawdy, jest kontrastem i analogią dla wątku moskiewskiego, tłumaczy go i ukazuje bezsens systemu totalitarnego. Bułhakow wydobył z wątku biblijnego te wartości, którym zaprzeczało życie uwczesnej rzeczywistości radzieckiej. Sytucja w wątku biblijnym i moskiewskim rozwija się równolegle - w tym samym okresie roku; wtedy gdy w Moskwie jest noc w Jeruszalaim też panuje noc. Dzięki użyciu Wolanda i jego świty pisarz mógł pokazać absurdalność i zło rzeczywistości moskiewskiej. Zło systemu totalitarnego jest tak wielkie, iż na jago tle sąm szatan wydaje się być dobry i nie czynić praktycznie nic złego. W wyniku połączenia realizmu i fantastyki, wizja absurdalności Rosji radzieckiej jest bardzo duża. Wszystkie negatywne cechy systemu totalitarnego i ludzi żyjących w tym systemie są dzięki temu ukazane w bardzo jaskrawych barwach. Wolandand jego świta nie robią praktycznie nic złego, po prostu 'wywołują" istniejące już zło.