Model reakcji na stres

a) zmiany o charakterze niespecyficznym: względnie niezależne od rodzaju i lokalizacji stresora, a także od typu zdań wykonywanych przez jednostkę - faza mobilizacji: wzrost intensywności reakcji, podniesienie sprawności procesów intelektualno - poznawczych, przyspieszenie procesów myślowych, polepszenie pamięci. - faza rozstrojenia: poziom wykonania w zakresie rozmaitych czynności spada, a w zachowaniu pojawia się dezorganizacja, motoryka nie ma już takiej precyzji i zmniejsza się plastyczność w działaniu. Pojawiają się trudności w koncentracji uwagi, w przypominaniu i percepcji - faza destrukcji: zaburzenia organizacji działań i możliwości ich kontrolowania, człowiek nie potrafi już sprostać wymaganiom sytuacji i wykonywać w niej określonych zadań, pojawiają się reakcje przypadkowe, nieplanowane b) zmiany o charakterze specyficznym – polegają na uruchamianiu czynności, które umożliwiają jednostce radzenie sobie z sytuacjami trudnymi i osiągnięcie odporność na wywoływany przez tę sytuację stan stresu. - działania służące zwalczaniu stresu: za ich pomocą ludzie opanowują kłopoty i trudności, usuwają stan napięcia - działania o charakterze obronnym: zaprzestanie osiągania celu, uruchomienie mechanizmów obronnych (wyparcie, racjonalizacja, projekcja), ucieczka, lub wycofanie się z sytuacji stresowej, atak na źródło zagrożenia. Wycofanie może przybrać charakter symboliczny, polegający na zmianie obrazu rzeczywistości, nadaniu jej nowego, nie zagrażającego znaczenia c) zmiany w sferze ekspresji emocjonalnej: - fazie mobilizacji towarzyszy dyskretna manifestacja emocji i umiejętność dobrego kontrolowania ich zewnętrznych przejawów - w fazie destrukcji mechanizmy kontrolne ulegają czasowemu wyłączeniu i ludzie wykazują tendencję do gwałtownych wybuchów emocjonalnych