Analiza wskaźnikowa przedsiębiorstwa

ANALIZA WSKAŹNIKOWA Analiza względna to analiza polegająca na obliczaniu wskaźników. Polega na obliczaniu wskaźników, analizie ich oraz oceny ich w czasie i przestrzeni. Daje głęboki obraz przedsiębiorstwa. Wynikami analizy wskaźnikowej interesuje się wiele podmiotów, tj. zarządzający przedsiębiorstwem, właściciele przedsiębiorstw, inwestorzy, banki, dostawcy i odbiorcy, konkurencja itd. Analiza dotycząca przyszłości to analiza oparta na bilansie i rachunku wyników. Ma bardzo duże znaczenie w przedsiębiorstwie. Analiza wskaźnikowa obejmuje 4 obszary w przedsiębiorstwie: 1) Analiza płynności finansowej. 2) Analiza zadłużenia przedsiębiorstwa (wspomagania finansowego). 3) Analiza sprawności działania przedsiębiorstwa (obrotowości). 4) Analiza rentowności. Analiza płynności finansowej. Zdolność przedsiębiorstwa do terminowego regulowania zobowiązań bieżących (uregulowanych w ciągu roku). Najważniejsze z tych czterech wskaźników, gdyż każde przedsiębiorstwo musi regulować swoje zobowiązania, gdyż jeśli utraci swą zdolność to musi ogłosić upadłość. Przedsiębiorstwom, które mają dużą rentowność, ale nie mają płynności też grozi upadłość. Swoje bieżące zobowiązania przedsiębiorstwo reguluje z aktywów bieżących (tych, które można szybko, łatwo i tanio zamienić na gotówkę). Analiza wskaźnikowa odnosi się do badań polegających na obliczaniu wskaźników oraz ich ocenie na podstawie porównań w czasie i przestrzeni, ewentualnie na przeprowadzeniu analizy przyczynowej. Jest pogłębieniem analizy bilansu i rachunku wyników. Ujmuje różnorakie powiązania pomiędzy bilansem i rachunkiem wyników. W oparciu o wyniki analizy wskaźnikowej można dokonać dogłębnej oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Sytuacją tą zainteresowane są różne osoby. Każdy w takim zakresie, który dla niego i według niego jest najważniejszy. Odnosi się głównie do przeszłości przedsiębiorstwa mimo to jej wyniki są w wielu przypadkach podstawą do podejmowania decyzji dotyczących przyszłości przedsiębiorstwa w szczególności wtedy, gdy uzupełniona jest analizą otoczenia przedsiębiorstwa. Wskaźnik bieżącej płynności Aktywa bieżące ------------------------- Pasywa bieżące Jest podstawowym wskaźnikiem służącym ocenie płynności finansowej przedsiębiorstwa na podstawie możliwości spłaty zobowiązań bieżących, dzięki upłynnieniu aktywów bieżących (środków obrotowych). Wskaźnik bieżącej płynności finansowej informuje o tym, ile razy aktywa bieżące pokrywają pasywa bieżące, czyli bieżące zobowiązania. Optymalna wielkość wskaźnika: od 1,5 do 2,0. Oznacza równowagę finansową przedsiębiorstwa. Jego spadek poniżej normy jest symptomem zagrożenia finansowego dla przedsiębiorstwa, a wzrost powyżej 3,0 z jednej strony świadczy o wysokiej płynności przedsiębiorstwa, ale z drugiej strony może świadczyć o nieefektywnej działalności przedsiębiorstwa, które mogą przejawiać się: - Nadmiernymi zapasami materiałów lub (i) wyrobów. - Nadmiernymi należnościami. - Nadmiarem nie zainwestowanych pieniędzy. Wynik nieefektywnej działalności obniża rentowność (zmniejszenie zysku). Wskaźnik szybkiej płynności Aktywa bieżące – Zapasy -------------------------------------- Pasywa bieżące Wskaźnik ten ma charakter uzupełniający do poprzedniego. Informuje o stopniu pokrycia pasywów bieżących aktywami bieżącymi o największej płynności, czyli należnościami, papierami krótkoterminowymi i środkami pieniężnymi. Jego norma to od 0,8 do 1,0. Znaczne przekroczenie górnej granicy oznacza nieproduktywne gromadzenie środków pieniężnych lub utrzymywanie wysokiego stanu należności krótkoterminowych przy niskim stanie zobowiązań krótkoterminowych. W ocenie płynności finansowej należy zwrócić uwagę na różnicę pomiędzy wskaźnikiem bieżącym, a szybkim. Na pozytywną ocenę zasługuje przedsiębiorstwo. W którym różnica między nimi nie jest duża. Znaczna różnica świadczy o zbyt dużym udziale zapasów w aktywach bieżących. Aktywa bieżące: - Zapasy. - Należności. - Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu. - Gotówka. Wskaźnik wypłacalności środkami pieniężnymi (płatność bieżąca). Środki pieniężne ------------------------------- Zobowiązania bieżące Jest dalszym pogłębieniem oceny możliwości płatniczych przedsiębiorstwa. Informuje jaką część zobowiązań przedsiębiorstwo może pokryć natychmiast (pożądanymi aktualnie środkami pieniężnymi). Norma: od 0,1 do 0,15. Kapitał pracujący to ta część kapitału stałego, która finansuje zobowiązania bieżące. Wskaźnik udziału kapitału pracującego w aktywach Kapitał pracujący x 100 ---------------------------------- Aktywa ogółem Uważa się, że płynność finansowa przedsiębiorstwa nie budzi zastrzeżeń, gdy udział kapitału pracującego w aktywach jest zbliżony do udziału zobowiązań bieżących w kapitale całkowitym. Zbyt wysoka jego wartość świadczy o nieefektywnej działalności przedsiębiorstwa (zmniejsza możliwość zysku), a zbyt niska wartość utrudnia spłatę zobowiązań. Wskaźnik rotacji zapasów w dniach Wartość zapasów x 360 ----------------------------------- Przychody ze sprzedaży Określa ile dni trwa jeden cykl obrotu zapasami. Mała jego wartość to większy obrót zapasami – przedsiębiorstwo sprawniej działa. Wskaźnik rotacji należności w dniach Średni stan należności x 360 ------------------------------------------ Przychody ze sprzedaży Niska jego wartość oznacza krótki cykl inkasowania należności. Jego wzrost oznacza pogorszenie w ściąganiu należności. W różnych przedsiębiorstwach ma różną wartość. Średnio można przyjąć, że powinno wynosić 30 dni. Wskaźnik wydajności pracy jednego zatrudnionego Przychody ze sprzedaży ------------------------------------ Liczba pracowników Im wyższa wydajność pracy (wyższy przychód uzyskamy z jednego zatrudnionego pracownika), tym wyższa sprawność działania. Powinien więc rosnąc w czasie. Analiza rentowności Rentowność informuje nas o procentowych efektach uzyskanych z zaangażowanych w przedsiębiorstwie zasobach. Może przybierać formę zyskowności, gdy przedsiębiorstwo osiągnie dodatni wynik finansowy lub deficytowości, gdy przedsiębiorstwo osiągnie ujemny wynik finansowy. Analizę rentowności można przeprowadzić w wielkościach bezwzględnych i względnych. Analiza rentowności w wielkościach względnych polega na badaniu bezwzględnej wielkości osiągniętego zysku lub straty w relacji do.... Wskaźniki obrazujące poziom zadłużenia przedsiębiorstwa. Wskaźnik ogólnego zadłużenia Zobowiązania ogółem x 100% -------------------------------------------- Aktywa ogółem Określa udział zobowiązań w finansowaniu majątku przedsiębiorstwa. Jego wzrost oznacza wzrost udziału kapitału obcego w finansowaniu majątku przedsiębiorstwa a zmniejszenie własnych. Wzrost kapitałów obcych z jednej strony związany jest z wynikiem finansowym (konieczność spłaty kredytów wraz z odsetkami), ale z drugiej strony, wysokie zadłużenie jest szansą na dodatkowe korzyści pochodzące (wynikające) z pozytywnego działania dźwigni finansowej (występuje, gdy oprocentowanie kredytów jest niższe od stopy rentowności całego majątku przedsiębiorstwa). Niski poziom wskaźnika ogólnego zadłużenia i ewentualnie jego spadek oznacza z kolei zmniejszenie stopnia zadłużenia, czyli wzrost samodzielności finansowej przedsiębiorstwa. Kredytodawcy i pożyczkodawcy preferują na ogół niski poziom wskaźnika, ponieważ stwarza to poczucie bezpieczeństwa na odzyskanie zaangażowanego kapitału w przypadku ewentualnej likwidacji przedsiębiorstwa. Wskaźnik zadłużenia długoterminowego Zobowiązania długoterminowe x 100% ------------------------------------------------------- Aktywa ogółem Informuje jaka część majątku jest finansowana zobowiązaniami długoterminowymi. Korzystna sytuacja pod względem zadłużenia występuje wtedy, gdy wartość wskaźnika jest wysoka i niewiele ustępuje wskaźnikom ogólnego zadłużenia – jest to oznaką wysokiego udziału zobowiązań długoterminowych w ogólnym zadłużeniu przedsiębiorstwa. Wskaźnik struktury zobowiązań Zobowiązania długoterminowe x 100% ------------------------------------------------------- Zobowiązania ogółem Wysoka wartość zobowiązań długoterminowych w strukturze zobowiązań jest korzystna dla przedsiębiorstwa – zobowiązania długoterminowe są mniej pilne, przez pewien okres (powyżej roku) nie są wymagalne. Wskaźnik zadłużenia kapitałów własnych Zobowiązania ogółem ---------------------------------- Kapitał własny Zwany jest też przekładnią kapitałową. Wzrost wskaźnika jest oznaką wzrostu zadłużenia przedsiębiorstwa i odwrotnie. Do niedawna dominował pogląd, że sytuacja finansowa przedsiębiorstwa była tym lepsza, im relatywnie mniejsze były kapitały obce oraz, ze kapitały obce powinny być mniejsze od kapitału własnego. Jest natomiast faktem, że wartość wskaźnika poniżej jedności świadczy o mocnych podstawach finansowych przedsiębiorstwa. Wskaźniki zadłużenia ukazujące zdolności przedsiębiorstwa do obsługi długu. Wskaźnik pokrycia obsługi długu (wskaźnik wiarygodności kredytowej) wykorzystujący zysk przed opodatkowaniem Zysk przed opodatkowaniem + odsetki ------------------------------------------------------- Raty kapitałowe + odsetki Informuje ile razy zysk brutto wraz z odsetkami pokrywa roczne raty kredytowe spłacana przez przedsiębiorstwo powiększone o odsetki. Optymalna wielkość wskaźnika to 2,5 zaś minimalna to 1,0. Przy wartości wskaźnika poniżej 1,0 przedsiębiorstwo nie jest w stanie spłacać zobowiązań. Wskaźnik pokrycia zobowiązań odsetkowych. Zysk przed opodatkowaniem + odsetki ------------------------------------------------------ Odsetki Wskaźnik ten jak i poprzedni oblicza się za pomocą zysku przed opodatkowaniem (brutto), ponieważ odsetki od kredytów są zaliczane w ciężar kosztów, czyli są płacone przed opodatkowaniem zysku podatkiem dochodowym. Im wyższy poziom wskaźnika, tym kredytodawcy korzystniej oceniają wypłacalność przedsiębiorstwa. Wskaźnik pokrycia obsługi długu nadwyżką finansową Zysk netto + amortyzacja --------------------------------------- Rata kredytu + odsetki Informuje o zdolności przedsiębiorstwa do spłaty raty kredytu powiększonej o odsetki z nadwyżki finansowej. Norma to około 1,5. Jeśli poziom wskaźnika jest niższy, uważa się, że przedsięwzięcie inwestycyjne finansowane kredytem jest ryzykowne. Banki w takich sytuacjach żądają od przedsiębiorstw dodatkowych gwarancji kredytowych.