Średniowiecze w dalszych epokach



A. Współczesna poezja - np. Stanisław Grochowiak. Poetę tego charakteryzuje fascynacja epoką średniowiecza, podejmowanie tematów takich, jak miłość i śmierć, piękno i brzydota - typowych dla wieków średnich. Grochowiak przywołuje także motyw "poety przeklętego", który funkcjonuje w twórczości Francoisa Villona, słynnego średniowiecznego autora dzieła pt. "Wielki testament". Za przykład mogą posłużyć wiersze Stanisława Grochowiaka pt. "Chmura" i "Święty Szymon Słupnik". W drugim z wymienionych utworów poeta rozważa problem ascezy i umartwiania ciała. Również utwór Kazimiery Iłłakiewiczówny pt. "Opowieści małżonki Świętego Aleksego" nawiązuje do średniowiecznych żywotów świętych. Jest on polemiką z postawą tytułowego bohatera legendy. B. Gatunki przejęte ze średniowiecza: 1. sonet - sonety pisali między innymi: Mikołaj Sęp-Szarzyński, Jan Kochanowski, Jan Andrzej Morsztyn, Adam Mickiewicz, Jan Kasprowicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Leopold Staff, Stanisław Grochowiak. 2. kazanie - w epoce renesansu rozsławił Piotr Skarga, dzięki jego kazaniom gatunek ten stał się narzędziem publicystyki religijnej i politycznej. 3. kronika C. Filozofie: 1. Franciszkanizm - radosna filozofia wiary, głosząca miłość do świata, braterstwo wszelkich żyjących istot, uwielbienie świata i jego piękna, radosną wiarę w Boga oraz ideał ubóstwa. Występował przeciw okrucieństwu, nienawiści, zabijaniu i chciwości. W swych utworach nawiązywali do niej między innymi Jan Kochanowski (pieśni, fraszki), Leopold Staff ("Sonet szalony", "O miłości wroga", "Przedśpiew"). 2. Augustynizm - dramat człowieka umieszczonego między niebem a ziemią, a więc w niebycie. Dramat człowieka polega na ciągłym rozerwaniu pomiędzy pragnieniem zwykłego, ludzkiego szczęścia na ziemi a tęsknotą za wiecznością i ideałem nieba. Życie pomiędzy trwogą a nadzieją staje się koszmarem. Jest to życie w świecie dualistycznym - czyli jakby dwoistym, podwójnym, złożonym z przeciwstawnych wartości: dobro - zło, niebo - piekło, zbawienie - potępienie, dusza - ciało. Człowiek musi wybierać pomiędzy tymi wartościami, nie ma drogi pośredniej. Echa tej filozofii obecne są w dekadentyzmie młodopolskim (u Tetmajera i Kasprowicza). D. Romantyzm: 1. Nawiązanie treścią do epoki średniowiecza. Akcja wielu utworów toczy się w tej epoce. ("Konrad Wallenrod", "Grażyna"). 2. Mit rycerza, który przejęli, uznali i propagowali romantycy pochodzi prosto z wieków średnich. To średniowiecze ukształtowało ideał rycerza o nieskazitelnej reputacji, człowieka honoru, do krwi ostatniej walczącego o słuszną sprawę, odważnego i zdolnego do poświęceń. To ten wzorzec moralny odrodził się w dobie romantyzmu. Przecież tragizm Wallenroda polega na tym, że musi użyć podstępu i tym samym niweczy swój honor. To sprzeniewierzenie się Bogu (plama na honorze rycerza) jest grzechem Konrada z "Dziadów". Kordian nie może zabić cara, bo taki czyn jest sprzeczny z etosem rycerskim, któremu wbrew sobie jest wierny. To honor, bardziej chyba niż miłość, pcha Jacka Soplicę do zemsty na Stolniku. Typowym rycerzem jest hrabia Henryk jako wódz arystokratów. 3. Baśniowość i fantastyka średniowiecznych legend uaktywniła wyobraźnię romantyków. Smoki, jaszczury, uwięzione księżniczki, turnieje rycerskie wprost z literatury średniowiecza przeszły do świata utworów romantycznych. 4. Kult kobiety - damy rycerskiego serca. O nią i w jej imieniu toczono pojedynki. Tylko jej ręka i jej serce mogły uszczęśliwić rycerza, a odmowa była jego tragedią. Dama była nieskazitelna. Ten właśnie mit stał się źródłem nieszczęśliwej miłości romantycznej i swoistego kultu kobiety - anioła, wyznawanego w romantycznej literaturze. 5. Kult Matki Boskiej. Średniowiecze w swej uduchowionej, religijnej namiętności składało hołd matce Chrystusa, Najświętszej Marii Pannie. Romantyzm także. Zauważymy, że wiele jest kłótni z Bogiem, szermierki słownej, buntu - ale nigdy wobec Marii. Mickiewicz wyraźnie i wprost zaznacza to w rozmowie w celi więziennej ("Dziady" część III). Kult Marii uratował życie Kaprala, nawet Konrad nie pozwala złorzeczyć temu imieniu. Słowacki pisze piękny hymn "Bogarodzica". Krasiński - obrońca wiary ojców - główną i nieskazitelną "błogosławioną" bohaterkę obdarza imieniem Marii. 6. Kult dawnych, rycerskich bohaterów. Romantycy wywoływali duchy przeszłości, aby znaleźć wzorce postępowania dla swojego pokolenia. Roland, Zawisza, Jagiełło... Najlepiej udowadnia to hasło zawarte w "Kordianie" Słowackiego: "Polska Winkelriedem narodów!". Winkelried - szwajcarski rycerz średniowieczny, który podczas bitwy ogarnął wrogie włócznie i wbił sobie w pierś, by jego towarzysze mogli przejść. "Winkelried ożył" oznajmia Słowacki. To kolejny akcent średniowieczny w romantyzmie.

Średniowiecze w dalszych epokach

Materiały

Teoria samoświadomości i przyczynowości - psychologia Teoria samoświadomości to koncepcja przyjmująca, że kiedy człowiek koncentruje uwagę na sobie samym, zaczyna oceniać własne zachowanie i porównywać je ze swymi wewnętrznymi normami i wartościami. Teoria przyczynowości to teoria dotycząca przyczyn naszych uczuć i zachowań; wiele z tych teorii przyswajamy sobie z kultury, w której żyjemy (np. \"...

Emigracja w literaturze romantyzmu i współczesności Emigracja, tragizm losu emigracyjnego w literaturze romantyzmu i współczesności Miłość do ojczyzny, tęsknota za krajem lat dziecinnych, obok patriotyzmu i przyjaźni, to wartości opiewane we wszystkich epokach literackich. Poeci i pisarze stawiali swój dom rodzinny na pierwszym miejscu, toteż ukazywali jego piękno, tradycję i kulturę w mistrzo...

Instytycje i organizacje - dane INSTYTUCJE I ORGANIZACJE ONZ NALEŻY 189 KRAJÓW; POWST.-KWIECIEŃ 1945R. W SAN FRANCISCO (USA); NIE NALEŻĄ SZWAJCARIA I WATYKAN; UTRZYMANIE POKOJU NA ŚWIECIE; SIEDZIBA-GENEWA; SIEDZIBA MIĘDZYNARODOWEGO TRYBUNAŁU SPRAWIEDLIWOŚCI-HAGA; SEKRETARZ WYBIERANA CO 5 LAT-OBECNIE BIURO JEST W KENII, BO TAM JEST SEKR. GENERALNY-KOFI ANA (Z G...

Krótko o romantyźmie i elementach romantycznych w "Król Olszyn" i "Fauście" Romantyzm rozpoczął się się w końcu XVIII w. i trwał do połowy wieku XIX. Rozwijał się pod wpływem dążeń niepodległościowych oraz rewolucji społecznych zapoczątkowanych przez Francję w roku 1789. Do głównych tendencji obecnych w literaturze i sztuce należą: 1. Bunt przeciwko racjonalizmowi, docenienie wartości uczuć i intuicji; 2. Odrzu...

Śmierć i wojna w poezji Różewicza TEMAT: Porażenie śmiercią i wojną w poezji T. Różewicza. T. Różewicz urodzony w Radomsku, syn urzędnika. Tam przeżył okupację, zarabiał korepetycjami, związany z AK. Po wyzwoleniu matura i studia historii sztuki na UJ. Debiut w 1946, w 1949 zamieszkał w Gliwicach, od 1968 we Wrocławiu. Poezje: „Niepokój”, „Czerwona rękawicz...

Sprawa narodowowyzwoleńcza w utworach Mickiewicza Utwory polskich romantyków są nacechowane dużym patriotyzmem ze względu na sytuację w jakiej znalazła się Polska po roku 1918. Z pośród utworów Mickiewicza należy wymienić: \"Grażynę\", \"Konrada Wallenroda\", \"Redutę Ordona\", \"Dziady drezdeńskie\", \"Pana Tadeusza\". \"Grażyna\" - poemat z 1823r. - akcja w średniowiecznej Litwie, gdzie rz...

Co to jest motyw? Motyw Mianem motywu określa się elementarną, czyli dająca się wyodrębnić, jednostkę konstrukcyjną świata przedstawionego Może ona stanowić: zdarzenie, przedmiot, sytuacje, przeżycie, itp. Motywy w dziele literackim podlegają określonym zasadom kombinacji, wchodzą w związki — czasowe, — przestrzenne, — przyczynowo-skutkowe,...

Problemy moralne "Granicy" Moralne problemy w \"Granicy\" Zofii Nałkowskiej Granica została wydana w 1935 roku i jest najwybitniejszym dziełem pisarki. Widać w nim kunsztowną analizę psychologiczną. Nałkowska rekonstruuje mechanizmy zachowań, uczuć i odruchów jednostki uwikłanej w procesy społeczne. Fabuła utworu ma na celu ukazanie rozbieżności stanowisk i różnorodność ...