"Lalka" jest powieścią rozrachunkową - autor z perspektywy 20 lat spogląda na owoce realizacji ideałów pozytywistycznych. Ocenia tą realizację wyraźnie negatywnie. Jedynym owocem jest materializacja świadomości społecznej. Wszyscy chcą się dorobić - prowadzi to do antagonizacji i zahamowania rozwoju kraju. W takiej atmosferze gasną idee narodowowyzwoleńcze. Następuje proces rozkładu społecznego - sytuacja, w której społeczeństwo traci podstawowe więzi i z grupy staje się zbiorem jednostek. Dzieje się tak poprzez odwracanie się od tradycji - traci wspólnotę wartości cenionych i szanowanych. Można jednak utwór odczytywać inaczej - o roli tradycji w życiu społecznym, zwracając uwagę na życiowe bankructwo Wokulskiego, który wyrzeka się dorobku całego życia lub też w kategoriach powieści psychologicznej mówiącej o znaczeniu stabilizacji emocjonalnej w życiu człowieka (wszyscy dotknięci są samotnością).
"Lalka" jako powieść rozrachunkowa
"Lalka" jest powieścią rozrachunkową - autor z perspektywy 20 lat spogląda na owoce realizacji ideałów pozytywistycznych. Ocenia tą realizację wyraźnie negatywnie. Jedynym owocem jest materializacja świadomości społecznej. Wszyscy chcą się dorobić - prowadzi to do antagonizacji i zahamowania rozwoju kraju. W takiej atmosferze gasną idee narodowowyzwoleńcze. Następuje proces rozkładu społecznego - sytuacja, w której społeczeństwo traci podstawowe więzi i z grupy staje się zbiorem jednostek. Dzieje się tak poprzez odwracanie się od tradycji - traci wspólnotę wartości cenionych i szanowanych. Można jednak utwór odczytywać inaczej - o roli tradycji w życiu społecznym, zwracając uwagę na życiowe bankructwo Wokulskiego, który wyrzeka się dorobku całego życia lub też w kategoriach powieści psychologicznej mówiącej o znaczeniu stabilizacji emocjonalnej w życiu człowieka (wszyscy dotknięci są samotnością).
Materiały
XVII wieczna literatura plebejska
Temat: XVII-wieczna kultura plebejska a pozycja szlachcica-sarmaty.
W XVII wieku bujnie rozwijała się literatura plebejska. Jej twórcami byli ludzie
spoza stanów uprzywilejowanych (magnaterii, szlachty). Byli to protoplaści
dzisiejszej inteligencji. Środki do życia czerpali z pracy umysłowej, często
związani byli z Kościołem. Nie posiad...
Streszczenie wierszy Adama Asnyka
Karmelkowy wiersz
W utworze Adama Asnyka pod tytułem Karmelkowy wiersz dominują nastroje niechęci do przeżywania uczucia idealnego oraz rozczarowania idealistycznym, romantycznym traktowaniem miłości i kobiet. Podmiot liryczny niejako spowiada się przed czytelnikiem, przyznaje do pomyłki, którą wielokrotnie popełniał w młodości. Jego błędem b...
Realizm "Wesela"
Realizm
Wesele jest równie ciekawym dramatem jeśli wziąć od uwagę plan realny. Powstały z inspiracji autentycznym spotkaniem miasta i wsi na weselu L. Rydla utwór wykorzystuje obserwacje autora, dotyczące zarówno postaci – uczestników biesiady, jak i miejsca akcji, nastroju ludowej uroczystości, atmosfery rozmów związanych z aktualną...
"Proces" - obraz człowieka i jego losu
Akcja powieści Franza Kafki przypomina koszmar senny. Rzecz dzieje się w abstrakcyjnym mieście, i bez konkretyzacji czasowej. Bohater - Józef K. - budzi się i od obcych urzędników, którzy naszli jego mieszkanie, otrzymuje informacje, iż został postawiony w stan oskarżenia. Zaczyna się proces, bez przyczyn i bez dowodów, proces jak fatum - Józef ...
Literatura powojenna w lietraturze współczesnej
Literatura powojenna
Powojenna literatura polska, podobnie jak światowa, jest bardzo różnorodna. Ale jej cechą swoistą jest także rozbicie (na krajową i emigracyjną, na oficjalną i nieoficjalną). Różnorodność to wartość pozytywna i ze wszech miar pożądana: jest wynikiem inicjatyw, konkurencji i bogactwa pomysłów twórczych. W dążeniu ku różnor...
Tragizm powstań narodowych w utworach literatury polskiej
Wielkość i tragizm powstań narodowych w znanych Ci utworach literatury polskiej.
Powstania – zrywy niepodległościowe Polaków są niezmiernie istotnym tematem naszej literatury. Nie można się temu dziwić, ponieważ zabory, okupacja – tragiczne dzieje narodu – zaowocowały takim właśnie biegiem wypadków, a wydarzenia takie, jak p...
Pojęcie naród w oświeceniu
Przemiany pojęcia naród w XVIII wieku (utrata państwowości, zmiana sytuacji mieszczan, powstanie kościuszkowskie i legiony - kształtowanie świadomości warstwy chłopskiej).
Pojęcie narodu przestaje powoli oznaczać tylko i wyłącznie jeden stan szlachecki a zaczyna dotyczyć również chłopów i mieszczan. Mieszczanie podczas sejmu Czteroletniego z...
Tekst i obraz - przekaz w reklamie
Tekst i obraz jako ukryty przekaz
Janiszewski (1990) podjął się analizy znaczenia podświadomych procesów przetwarzania informacji w sposobie wzrokowego spostrzegania rysunków i tekstów w codziennych gazetach i popularnych pismach. Z badań nad uwagą m. in. Schneidera, Dumaisa i Shiffrina (1984) wiadomo, że podczas czytania tekstu i oglądania...