Mass media w życiu społecznym

Mass media i opinia publiczna. Artykuł 5 Ustawy Zasadniczej gwarantuje prawo do wolności słowa, wolność prasy oraz prawo do informowania się ze źródeł powszechnie dostępnych. Cenzura nie istnieje. RFN jest jednym z nielicznych krajów, w których państwo respektuje silną pozycję wolnościowej prasy. Obywatel może dokonać wyboru spośród wielu różnych mediów. Sama tylko prasa codzienna sprzedawała pod koniec 1997r. po 25,2 mln egzemplarzy dziennie. W Niemczech produkowanych jest ponad 230 programów radiowych. Przeciętna liczba programów telewizyjnych, odbieranych w Niemczech przez każde gospodarstwo domowe, przekracza 30. Obecnie zarejestrowanych jest ponad 33 mln odbiorników telewizyjnych i 37 mln radiowych. Przeciętnie Niemcy powyżej 14 roku życia przeznaczają codziennie ponad 5,5 godziny na czytanie gazet, słuchanie radia i oglądanie telewizji. Tylko do 1% nie dociera żadne z mediów. Środki masowego przekazu czerpią swoje informacje z krajowych i zagranicznych agencji informacyjnych. Stacje radiowe i telewizyjne mają swoje biura we wszystkich ważniejszych miejscach na świecie. Podobnie ma się rzecz z wielkimi gazetami. Poza agencjami dopływ informacji dla środków masowego przekazu zapewniają rzecznicy prasowi stowarzyszeń, urzędów, przedsiębiorstw i partii. Rolę pośrednika między rządem a opinią publiczną pełni Urząd Prasy i Informacji Rządu Federalnego. Ważnym instrumentem przyczyniającym się do poznania zasadniczych postaw, oczekiwań, nadziei i życzeń społeczeństwa jest badanie opinii publicznej. Jest ono w Niemczech przeprowadzane wyłącznie przez instytucje prywatne. W Polsce instytucją publiczną powołaną przez ośrodki władzy państwowej do kontroli systemu medialnego oraz właścicieli podmiotów medialnych jest Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. Transformacja systemu komunikowania masowego w Polsce jest nierozerwalnie związana z przełomem politycznym, jaki dokonał się w 1989r. Przejście do demokracji i głębokie przeobrażenia ustrojowe wymusiły zmianę systemu medialnego i w konsekwencji wpłynęły na procesy przeobrażeń systemu komunikowania masowego. Jednym z pierwszych ważnych wydarzeń, które formalnie uruchomiły procesy zmian, były obrady Okrągłego Stołu i zawarte tam porozumienia dotyczące środków masowego przekazu. To, co udało się wówczas opozycji wywalczyć, to jedynie możliwość emisji programów w ramach czasu antenowego przeznaczonego dla organizacji opozycyjnych, NSZZ „Solidarność”, Kościoła katolickiego i innych wyznań oraz mniejszości narodowych. Główny trend w przemianach mediów masowych w Polsce to przejście od monopolu do pluralizmu. Środki masowego przekazu, pomimo dziesięciu lat trwającej transformacji, dalej znajdują się w fazie przejściowej. Można jednak już dostrzec pierwsze objawy konsolidacji systemu medialnego. Procesy zmian, zachodzące na rynku mediów drukowanych i elektronicznych, przebiegały i przebiegają w różnym tempie. Od połowy 1989r. do końca 1992r. dokonały się zasadnicze zmiany w prasie. Dopiero wprowadzenie w życie ustawy o radiofonii i telewizji z 29 X 1992r. spowodowało rewolucję mediów elektronicznych.