Karty płatnicze - klasyfikacja

Karty płatnicze Prawo bankowe definiuje kartę płatniczą jako kartę identyfikującą wydawcę i upoważnionego posiadacza, uprawniającą do wypłaty gotówki i dokonywania zapłaty, a w przypadku karty wydanej przez bank lub instytucję ustawowo upoważnioną do udzielania kredytu – także do dokonywania wypłaty gotówki i zapłaty z wykorzystaniem kredytu. Karty płatnicze można sklasyfikować według kryterium czasu, w którym następuje ostateczne rozliczenie płatności (w stosunku do momentu zawarcia transakcji). Według tego kryterium można wyodrębnić następujące kategorie kart: • płatne wcześniej: karty przedpłacone, • płatne w tej chwili: karty debetowe, • płatne później: karty obciążeniowe, karty kredytowe i karty detaliczne. Karty przedpłacone Są to karty zawierające w sobie rzeczywistą siłę nabywczą, za którą użytkownik zapłacił wcześniej. Różnią się od innych instrumentów bezgotówkowych tym, że są wcześniej naładowane ogólnie akceptowaną siłą nabywczą. Mogą one być ładowane w okienku bankowym, poprzez ATM-y (automatyczne okienka kasowe) lub w późniejszym etapie – za pomocą specjalnie wyposażonych telefonów, w zamian za obciążenie rachunku bankowego posiadacza karty lub w zamian za gotówkę. Siła nabywcza znajdująca się na kartach przedpłaconych jest „pobierana” w punktach sprzedaży za pomocą urządzenia elektronicznego, które następnie uaktualnia stan środków zgromadzonych na karcie. Służą one do rozliczania bezpośrednich transakcji o małej bądź bardzo małej wartości. Karty debetowe Karty debetowe są wyposażone w pasek magnetyczny i przed udostępnieniem usługi wymagają wprowadzenia poprzez klawiaturę terminalu osobistego numeru identyfikacyjnego (PIN). W transakcjach elektronicznych kod PIN zastępuje podpis klienta. Przy transakcjach płatniczych zaakceptowanych przez system (po dokonaniu autoryzacji w trybie on-line), kupiec przyjmujący zapłatę kartą debetową ma gwarancję uzyskania zapłaty. Większość kart debetowych spełnia dwie funkcje: • umożliwia wypłatę gotówki z bankomatów (ATM-ów) • dokonywanie płatności detalicznych. Umożliwiają klientom dokonywanie zakupów do wysokości środków dostępnych na rachunku bankowym. istnieją również karty (nazywane zwykle kartami gotówkowymi), które mogą być używane jedynie do wypłaty gotówki. Karty obciążeniowe Umożliwiają ich posiadaczom dokonywanie zakupów i (zazwyczaj) uzyskiwanie gotówki (zarówno w ATM-ach jak i w oddziałach emitenta) do wcześniej określonego pułapu. W chwili dokonywania zakupu posiadacz karty nie musi dysponować pokryciem na swoim rachunku bankowym. Zaciągnięty dług musi być w całości spłacony na koniec ustalonego okresu. Karty obciążeniowe udostępniają kredyt na określony czas, przy czym kredyt ten jest nie oprocentowany. Karty kredytowe Karty kredytowe, udostępniające posiadaczowi linię kredytową, umożliwiającą klientowi pozyskanie dóbr i usług oraz wypłatę gotówki do wcześniej określonego pułapu. Dług należny emitentowi karty może być spłacony w całości na koniec ustalonego terminu lub tylko w części. W tym drugim przypadku pozostała kwota jest traktowana jako udzielony kredyt, od którego naliczane są odsetki. A więc karta kredytowa łączy w sobie dwie funkcje: • instrumentu płatniczego, • krótkookresowego kredytu odnawialnego.