Groteska w "Tango" i "Ferdydurke"

Groteska u Mrożka i Gombrowicza. Groteska - kategoria estetyczna występująca w literaturze i sztuce. W dziele literackim charakteryzuje się specyficznym doborem elementów utworu - wydają się one absurdalne w zderzeniu z rzeczywistością. Absurdalność ta może polegać na wprowadzeniu elementów fantastyki, deformacji przedmiotów, postaci, posługiwaniu się brzydotą, karykaturą, wynaturzeniem. Gombrowicz „Ferdydurke" Gombrowiczowska groteskowość najpełniej uwidacznia się w konstrukcji utworu i obejmuje wszystkie jej elementy. Groteskowa jest też symbolika zawarta w utworze, do rangi symbolu podniesione zostały części ciała, (ale serca - symbol ludzkich uczuć), które dotychczas w literaturze nie zostały symbolicznie uwznioślone. Pojęcie „pupa", które w utworze jest symbolem niedojrzałości, zdziecinnienia oraz „gęba", mianem którym określane są wszystkie społeczne maski, zachowania, konwenanse; gęba przyprawia człowiekowi drugi człowiek lub całe społeczeństwo. „Łydka" symbolizuje w powieści młodość. Gombrowicz ukazuje w utworze groteskowy obraz świata, przedstawiając sytuacje udziwnione, nielogiczne, nieprawdopodobne, przejaskrawione, zdeterminowane, absurdalne, ukazujące wydarzenia, które nie mogą mieć miejsca w rzeczywistości. Mrożek „Tango" „Tango" utrzymane jest w konwencji groteskowej i z wyjątkiem Artura wszystkie postacie są groteskowe. Groteskowe są również sytuacje. Świadomie zastosowana deformacja świata pozwala na uchwycenie jego absurdalności i sformułowaniu przestrogi. „Tango" ostrzega, do jakich konsekwencji prowadzi awangardyzm posunięty do krańcowości.