Wiersze Zbigniewa Herberta - cechy, przykłady



Wiersze Zbigniewa Herberta są bardzo cenione i wciąż czytane. Część literaturoznawców skłonna jest umieszczać Herberta w nurcie klasycznym - zwłaszcza, że poeta ten wciąż odwołuje się do trwałych mitów i wartości kultury, które stanowią o łączności pokoleń. Herbert tworzy poezję intelektualną, związaną z tradycją - stąd jego XX-wieczny klasycyzm. Innymi cennymi cechami jego poezji są: - ujmowanie aktualnych problemów: moralnych i politycznych w perspektywie uniwersalnej, - poszukiwanie trwałych wartości, podejmowanie problematyki etycznej w poezji, - przywoływanie mitów, dzieł sztuki, postaci i wydarzeń historycznych jako materii poetyckiej, - ironia, humor i prostota języka - jako środki tworzenia. Poezję Zbigniewa Herberta możemy z całą pewnością nazwać neoklasyczną. Poeta często odwołuje się w swoich utworach do mitologii: "Nike, która się waha" - poeta ożywił postać greckiej bogini zwycięstwa, która chce ucałować idącego do walki chłopca, ale rezygnuje z tego w obawie, że ta pieszczota załamie jego hart. Bogini wie, że chłopiec musi zginąć, jej pocałunek tego nie odwróci (niezmienność wyroków losu), sprawi co najwyżej, że mógłby on - zamiast w ataku - zginąć w ucieczce. Jest to uogólnienie doświadczeń z czasu ostatniej wojny, kiedy los w równej mierze nie oszczędzał odważnych, co lękliwych. W zakończeniu utworu ukryty jest hołd dla patriotyzmu chłopca. "Apollo i Marsjasz" - Zbigniew Herbert reinterpretuje starożytny mit, który głosił, że w "pojedynku" (gra na flecie) między Apollinem i Marsjaszem zwyciężył Apollo. Bóg Apollo obdarł przeciwnika ze skóry i powiesił, a z łez tych, co opłakiwali Marsjasza powstała rzeka. Wiersz Herberta mówi o tym, co było dalej, już po zakończeniu pojedynku. Bóg traci wielkość w znęcaniu się nad wygranym (krzyk Marsjasza sugestywnie oddaje jego cierpienie, opowiada całą anatomię bólu). Reinterpretacja mitu przez poetę klasyka jest pretekstem do dalszych uogólnień (parabola). Autor jak starożytni twórcy realizuje zadanie moralizatorskie, wprowadza edukację kulturową i historyczną (klęska moralna pisarzy, którzy poddali się systemowi, obrazuje twórców systemu i jego skutki - zarzucenie myślenia o przeciętnym człowieku). Moralizatorskie i edukacyjne treści przebijają również z wiersza "Przesłanie Pana Cogito", w którym to utworze autor wykłada propozycję dekalogu, przykazań, wg których człowiek powinien postępować - by być prawym i godnie przebyć życie, by "dać świadectwo", bo po to żyje, po to ocalał. Zbigniew Herbert analizuje podstawowe zagadnienia egzystencji, problemy moralne i etyczne. Jego utwory niosą uniwersalne przesłanie, co także jest cechą przybliżającą go do poetów klasyków. W wierszu "Dlaczego klasycy" poeta zastanawia się dlaczego sztuka klasyczna i klasycy są wzorem. Dochodzi do wniosku, iż dzieje się tak, gdyż ich dusze i ich sztuka są proste, powściągliwe - nie jak nasza: "mała rozbita dusza z wielkim żalem nad sobą"... Pozostała po nich wartość budząca szacunek - po nas może pozostać coś, co budzi niesmak i płacz - jak miłość w brudnym pokoiku hotelowym. Dzieje się tak, ponieważ my jesteśmy już inni niż klasycy. Odwołania do antyku odnajdujemy również w liryku "Powrót prokonsula" - ukazanie prokonsula, który pragnie powrócić z prowincji na dwór cesarza. Dwór przedstawiony jest jako siedlisko politycznych matactw, obłudy i lizusostwa. Władza to temat często podejmowany w poezji Herberta. Jak utrzymać władzę, ludzi w strachu, uniknąć zdrady? - mechanizmy takiej polityki okazują się niezmienne. Prokonsul wyjechał lub został wygnany, być może dlatego, że krytykował stosunki oparte o zawiść, donos i truciznę. Lecz nie jest ideałem. Prokonsul jest z krwi i kości dworu, nie może żyć poza nim, wróci i już przygotowuje środki obronne: ostrożność, pochlebstwo, odpowiedni wyraz twarzy. Przypadek rzymskiego dworu nie jest przywołany, by poopowiadać sobie historię, jak to kiedyś było. Jest po to, by wykazać i poddać analizie mechanizm sprawowania silnej, absolutnej władzy i siłę jej oddziaływania na poddanych.

Wiersze Zbigniewa Herberta - cechy, przykłady

Materiały

Streszczenie "Żywot człowieka poczciwego" Mikołaja Reja Księgi II, kapitulum IV, 2. Prawe ślachectwo jakie być ma We fragmencie tym autor mówi, że aby być prawdziwym szlachcicem, nie wystarczy tylko przynależeć do stanu szlacheckiego. Szlachcica zdobią nie herby i sygnety, ale jego cnoty. Dlatego też ten, kto prowadzi występny żywot, a chlubi się swym pochodzeniem ze szlacheckiego rodu, ten hań...

Pozytywizm w Polsce TEMAT: Pozytywizm na ziemiach polskich. W II połowie XIX wieku Polska znajduje się pod zaborami. Królestwo Polskie (Królestwo Kongresowe). W zaborze rosyjskim 1864 uwłaszczenie chłopów; 1850 - zniesiona granica celna między Królestwem a Rosją, znaczny rozwój przemysłu, jednocześnie rusyfikacja; 1862 - powstała w W-wie Szkoła Główna przemian...

Zagadnienia polityczne w "Ludziach bezdomnych" Zagadnienia polityczne Polityka została w powieści ukazana dyskretnie, zagadkowo i dzięki temu – interesująco. Zawdzięczamy to – paradoksalnie – działaniu cenzury w czasie powstawania utworu. Autor musiał zręcznie omijać drażliwe tematy, zaś niedopowiedzenia wyzwalały domysły, którymi czytelnik dopełniał tajemnicze sugest...

Mity pasją? Mity to pasja wielu ludzi, także i moja. Czemu my, ludzie współcześni interesujemy się tymi utworami? Uważam, że najważniejszym tego powodem jest to, że mity są jak baśnie. Przenoszą nas w inny świat, czytając je, odcinamy się od rzeczywistości. Przeżywamy losy bohaterów, raz się śmiejemy, podziwiamy, a innym razem płaczemy, niektórzy bohaterow...

"Ogólniki" Cypriana Norwida Ogólniki Wiersz ten otwiera najbardziej znany cykl utworów Cypriana Nor¬wida Vade-mecum i pełni funkcję wprowadzenia do całego tomu (pełny zapis tytułu: Za wstęp. Ogólniki). Tytuł cyklu oznacza w języku łaciń¬skim Pójdź za mną i kojarzy się z nakazem kierowanym przez Chrystusa do Jego przyszłych uczniów. Zaproszenie do wspólnej w...

Literatura "czasów pogardy" Literatura „czasów pogardy” swoistą kroniką losów człowieczych. Dzieje literatury polskiej w okresie drugiej wojny światowej były ściśle związane z tragiczną sytuacją narodu , znajdującego się pod okupacją hitlerowską. Wojna wywarła niezatarte piętno na psychice każdego człowieka , który zmu...

Rola kościoła w średniowieczu . Rola Kościoła chrześcijań-skiego. Najwyższą wartością w tym okresie był Bóg. Pogląd ten nazywamy teocentryzmem. Kościół pełnił w średniowieczu rolę kulturotwórczą. Duchowni dawali początek literaturze. Na podstawie filozofii ludności wyróżnia się jej typy: - scholastyka - rozumowe udowadnianie prawd Biblii - augustynizm - teorie św. Augustyn...

"Krzak dzikiej róży" i "Deszcz jesienny" jako utwory symboliczne 90. Udowodnij, że \"Krzak dzikiej róży\" J. Kasprowicza i \"Deszcz jesienny\" L. Staffa to utwory symboliczne. Symbolizm był jednym z głównych prądów literackich ostatnich lat XIX wieku, ukształtował się we Francji i Belgii. Zaproponował poezję, której ambicją stało się wyrażenie tego, co niewyrażalne. Podstawowym środkiem wyrazu stał...