Charakterystyka odrodzenia w Europie i Polsce

Odrodzenie pojawiło się we Włoszech w XIV wieku i trwało do początku XVI wieku. W innych krajach Europy, w tym w Polsce, II poł XV wieku i cały XVI do lat 30-tych XVII wieku. Głównymi przyczynami rozwoju Renesansu we Włoszech były: osłabienie cesarstwa i papiestwa oraz bogacenie się mieszczaństwa wskutek rozwoju rzemiosła, przemysłu i handlu. Bogaci mieszczanie budowali pałace w nowym stylu, zatrudniali artystów do ich zdobienia i cieszyli się życiem doczesnym. Trzecim czynnikiem rozwojowym było odkrywanie i popularyzowanie dorobku antyku, w tym filozofii starożytnej, a wśród niej poglądów Epikura, który za najważniejsze dobro uważał brak cierpienia oraz przyjemności intelektualne. Głównym nurtem Odrodzenia był humanizm, głoszący wszechstronne zainteresowanie człowiekiem w jego życiu doczesnym. Hasłem humanistów tej epoki stały się słynne słowa starożytnego poety rzymskiego, Terencjusza: "Homo sum, humani nihil, a me alienum asse puto." Drugim obok humanizmu ruchem tej epoki była reformacja - ruch religijno-społeczny, który doprowadził do rozłamu w kościele katolickim i powstania nowych wyznań. Głównymi przedstawicielami Renesansu włoskiego w literaturze są: Franciszek Petrarka (1314 - 1374), autor między innymi "Sonetów miłosnych do Laury", Jan Boccaccio (1314 - 1375), autor "Dekamerona", który zawiera 100 historyjek opowiadanych w ciągu 10 dni przez 10 osób (7 panien i 3 kawalerów) w czasie ucieczki z Florencji. Są tam historie z życia codziennego, a wśród nich wiele o miłości i to często bardzo zmysłowej. Lodovico Ariosto (1494 - 1533), autor eposu pt. "Orland szalony", Niccolo Machiavelli, polityk i pisarz, autor poematu pt. "Książę", zwolennik dochodzenia do celu wszelkimi środkami ("Cel uświęca środki.") Torqato Tasso, autor eposu "Jerozolima wyzwolona". Francja Piotr Ronsard - poeta, twórca grupy poetyckiej zwanej "Plejadą". Franciszek Rabelaise - autor utworu pt. "Gargantu i Pantagruel". Michel de Montaigne - autor utworu pt. "Próby", stanowiącego syntezę wiedzy humanistycznej owych czasów. Hiszpania Miguel de Cervantes Saavedra - autor "Don Kichota". Lope de Vega - dramatopisarz, autor 2 tys. sztuk. Calderone de la Barca - dramatopisarz. Sztuka renesansowa. Styl architektoniczny tego okresu nazywamy renesansem. Nawiązuje on do budowli starożytnych. Jego główne cechy to: pełne łuki, forma koła uważana za ideał, stąd okrągłe świątynie lub z kopułami, okna prostokątne, kolumny, arkady (złożone z łuku i dwóch podpór). Przedstawiciele: Filip Brunelleschi - wybitny architekt renesansu, Leon Batista Alberti - architekt kościoła św. Marii we Florencji, Michał Anioł Buonarotti - zespół zabudowy Placu Kapitolskiego, "Pieta", "David", freski w Kaplicy Sykstyńskiej, Donatello - "David", Massachio - "Grosz czynszowy", Botticelli - "Narodziny Venus", Leonardo da Vinci - "Ostatnia wieczerza", "Monaliza", Rafael Santi - "Zaślubiny Marii", Giorgione - "Śpiąca Venus", Tycjan - "Grosz czynszowy", Veronese - "Gody".