Onufry Zagłoba - charakterystyka

TEMAT: Onufry Zagłoba - typowy sarmata XVII wieku. Wygląd zewnętrzny: Stary, ale jeszcze jak Tur. Jedno oko bielmem przykryte, biała broda, twarz czerwona, na czole szeroka blizna, przez którą widać kość czaszki. Popularny, bo lubowano się w jego dowcipie i fortelach. Przekonał Rocha Kowalskiego, że jest krewniakiem, upił go, przebrał się w jego odzież i sprowadził pomoc. Sprytny, przebiegły, skłonny do niewybrednych żartów, np. nakłaniał Sapiehę, by jadł siemię konopne, gdyż olej idzie do głowy i mądrości przybywa. Nieustannie się przechwala. Opowiadał, że książe Jeremii słuchał jego rady i wygrywał, a z Januszem Radziwiłem był razem w szkole i lekcje za niego odrabiał. Trzymali się razem, bo woleli konia niż łacinę. Burłeja największego hetmana po Chmielnickim pokonał (usiekł), zwycięstwa Wołodyjowskiego przypisuje sobie, gdyż powtarza, że to jego uczeń. Szczyci się nawet sukcesami u kobiet, przechwala się, a jest podszyty tchórzem. Kiedy trzeba walczyć, zasłania się wiekiem. Boi się ośmieszenia, gdy go obsiadły małpy i wziął je za diabły, wzywał pomocy. Nazywano go małpim królem. Chcąc zmazać złe wrażenie walczył zaciekle. Lubi przezwiska. Do dzieci Skrzetuskich mówi: smyku, żuku, knocie; o Szwedach powiada szelmy, pończoszniki, rybojady, wszarze. Często zachowuje się jak awanturnik. Janusza wprost nazywa Judaszem, potrafi podburzyć tłum. Przemawia w Kiejdanach na uczcie podburzając przeciw księciu, powtarza: „Kto ma szablę, ten ma prawa”, W obozie Sapiehy zamierzał uprowadzić część wojska. W Warszawie podburzył przeciw królowi szlachtę z powodu podpisanej kapitulacji. W obawie kary długo się potem ukrywał. Zagłoba chętnie i dużo pije. Pijany jest na uczcie w Kiejdanach, pijany jako regimentarz. Popisuje się swoim pijaństwem. Podczas ostatniej uczty w Wodoktach wznosi toast za nieskończony trud pana Andrzeja i pana Michała „Siła ludu poległa, muszą więc przysporzyć Rzeczypospolitej nowych obywateli”. Jest wobec siebie bezkrytyczny. Kiedy wybrano go regimentarzem robi przegląd wojska niczym hetman. Poczuł w ręku władzę, zachowywał się jak władca, lubi pochlebstwa. Od razu chciał mieć kancelarię, pieczęć, równał się z Sapiehą. Kiedy jednak bezpośrednio się z nim zetknął był uniżony. Jest optymistą, powtarza: „nie ma takowych terminów, z których by się można przy boskich auxiliach podnieść nie można”. Cechy pozytywne Zagłoby: spryt, przebiegłość, oddanie w przyjaźni, humor, dowcip, umiejętność znalezienia wyjścia w każdej sytuacji. Cechy negatywne: samochwała, tchórz, pijak, gaduła, warchoł, krzykacz, niewybredny w żartach, awanturnik, bezkrytyczny wobec siebie, nie szanuje autorytetów.