Następstwa kontreformacji baroku

...Kontrreformacja i jej następstwa... Na kształt epoki szczególny wpływ wywarła kontrreformacja triumfująca w Europie i ogarniająca swym zasięgiem również Polskę. Był to wielki ruch skierowany przeciw reformacji, kontrofensywa kościoła katolickiego. W Europie kontrreformację zapoczątkował sobór trydencki (1545-1563), na którym opracowano program reform wewnętrznych kościoła rzymskokatolickiego, określono również założenia walki z różnowiercami. Zakonem, który miał który miał przewodzić kontratakowi Rzymu byli istniejący od roku 1534 jezuici. W Polsce na czele kontrreformacji stanął król Zygmunt III Waza (1587-1632). K. To zanik tolerancji religijnej, walka z innowiercami, cenzura wszelkich wydawnictw, procesy o bluźnierstwo. W roku 1658 sejm podjął uchwałę dającą arianom trzy lata na ,,nawrócenie" się na katolicyzm. Po tym czasie zmuszono Braci Polskich do opuszczenia Rzeczpospolitej , konfiskowano ich dobytek, przejęto ich zbory (zbiory) . W roku 1717 zaatakowano pozostałe odłamy protestanckie, sejm zakazał innowiercom odprawiania publicznych nabożeństw. Ich drukarnie przeszły pod nadzór duchowieństwa katolickiego. Cenzurowano wszystkie wydawnictwa, nic więc dziwnego, że wszelkie uznane za ,,nieprzyzwoite" księgi były niszczone, albo pozostawały w rękopisach przez wieki (na przykład dzieła Wacława Potockiego, arianina, czekały na druk 230 lat). Rolę książek świeckich przejęły przeróżne kalendarze zawierające porady lekarskie, przepowiednie astrologiczne czy próby literackie bardzo miernej jakości. Na początku wieku 17 został ogłoszony przez władze kościelne indeks ksiąg zakazanych. Szkolnictwo znalazło się w rękach jezuitów , którzy wnieśli, co prawda, wiele dobrego (rozwinęli szkolnictwo bezpłatne), jednak stworzyli system, który bardzo szybko skostniał i stał się anachroniczny. Nauczano łaciny, religii, retoryki; odrzucano wszystko to , co niechrześcijańskie. Jezuici szybko zostali uznani za ludzi nietolerancyjnych, ingerujących we wszelkie przejawy życia tak religijnego, jak i prywatnego. To właśnie wtedy rozpowszechniło się przekonanie o Polsce jako przedmurzu chrześcijaństwa i obowiązkowym katolicyzmie wszystkich Polaków. Jeżeli renesans w swych założeniach odwoływał się do klasycznego antyku, tak barokowi o wiele bliżej było do mistycyzmu i dualizmu średniowiecza.