Topos - stały, powtarzający się obraz lub motyw literacki. Przykładem toposu mitycznego jest Arkadia, Amor przeszywający serce strzałą. W Biblii jest to wypędzenie z Raju, posłan-nictwo i męka Chrystusa. Motyw Sądu Ostatecznego wykorzystuje Zb. Herbert („U wrót doli-ny" - analogia do segregacji w obozie). Archetyp - pierwowzór postaw i zachowań. W mitologii - czułość matki (Demeter), pomoc dla cierpiących zarówno dobrych, jak i złych (bóg lekarzy - Asklepios), wędrowiec; tułacz (Odyseusz), wierna żona (Penelopa) obrońca ojczyzny (Hektor), miłości ojcowskiej (Priam), ułomność charaktery; słaby punkt (Achilles). W Biblii - zazdrość (Kain), przebaczenie (ojciec marnotrawnego), przyjęcie pokusy (Ewa). Alegoria - zastępowanie obrazów dosłownych, obrazami symbolicznymi, na zasadzie od-powiedniości. Apokalipsę reinterpretuje Cz. Miłosz („Piosenka o końcu świata"). Zb. Herbert poprzez ukazanie walki Apolla i Marsjasza ukazuje odpowiednio charakter sztuki klasycznej i impresjonistycznej. Mimezis - Według traktatu „Poetyka" Arystotelesa, literatura jest sztuką naśladowczą; uj-muje to co jest prawdopodobne lub konieczne. Poezja działa na odbiorcę nie dlatego, że przedstawione elementy są odwzorowaniem rzeczywistości, ale dlatego, że sposób ujęcia wy-wołuje emocję odbiorcy - katharsis. Katharsis - oczyszczenie. Tragedia antyczna miała oddziaływać na reakcje i emocję odbior-ców. Pierwotnie, muzyka i taniec powodowały u Greków oczyszczenie duszy z win i jej wy-zwolenie. Arystoteles taką funkcję przypisywał tragedii, która wzbudzała w widzu „litość i trwogę". Fatum - przeznaczenie, tragizm; nierozwiązywalny konflikt między siłami wyższymi: lo-sem, prawami historii, normami społecznymi a własnym działaniem bohatera. Bohater jest pozbawiony możliwości dokonania pomyślnego wyboru. Działania jego prowadzą do kata-strofy. Staje się on jednocześnie ofiarą i winowajcą. W „Antygonie" Sofoklesa bohaterka czuje się zobowiązana do pogrzebania zwłok brata Polinejkesa, jako siostra i wierna prawom bo-skim. Jako obywatelka państwa, musi być posłuszna władcy, który zabronił pogrzebów dla zdrajców ojczyzny. Nad rodem Labdakidów i Antygoną (córką kazirodczego związku) była także złożona klątwa bogów. Antygona prezentowała racje serca, nie widziała możliwości rozwiązania konfliktu, popełniła samobójstwo.
Znaczenie pojęć starożytnych
Topos - stały, powtarzający się obraz lub motyw literacki. Przykładem toposu mitycznego jest Arkadia, Amor przeszywający serce strzałą. W Biblii jest to wypędzenie z Raju, posłan-nictwo i męka Chrystusa. Motyw Sądu Ostatecznego wykorzystuje Zb. Herbert („U wrót doli-ny" - analogia do segregacji w obozie). Archetyp - pierwowzór postaw i zachowań. W mitologii - czułość matki (Demeter), pomoc dla cierpiących zarówno dobrych, jak i złych (bóg lekarzy - Asklepios), wędrowiec; tułacz (Odyseusz), wierna żona (Penelopa) obrońca ojczyzny (Hektor), miłości ojcowskiej (Priam), ułomność charaktery; słaby punkt (Achilles). W Biblii - zazdrość (Kain), przebaczenie (ojciec marnotrawnego), przyjęcie pokusy (Ewa). Alegoria - zastępowanie obrazów dosłownych, obrazami symbolicznymi, na zasadzie od-powiedniości. Apokalipsę reinterpretuje Cz. Miłosz („Piosenka o końcu świata"). Zb. Herbert poprzez ukazanie walki Apolla i Marsjasza ukazuje odpowiednio charakter sztuki klasycznej i impresjonistycznej. Mimezis - Według traktatu „Poetyka" Arystotelesa, literatura jest sztuką naśladowczą; uj-muje to co jest prawdopodobne lub konieczne. Poezja działa na odbiorcę nie dlatego, że przedstawione elementy są odwzorowaniem rzeczywistości, ale dlatego, że sposób ujęcia wy-wołuje emocję odbiorcy - katharsis. Katharsis - oczyszczenie. Tragedia antyczna miała oddziaływać na reakcje i emocję odbior-ców. Pierwotnie, muzyka i taniec powodowały u Greków oczyszczenie duszy z win i jej wy-zwolenie. Arystoteles taką funkcję przypisywał tragedii, która wzbudzała w widzu „litość i trwogę". Fatum - przeznaczenie, tragizm; nierozwiązywalny konflikt między siłami wyższymi: lo-sem, prawami historii, normami społecznymi a własnym działaniem bohatera. Bohater jest pozbawiony możliwości dokonania pomyślnego wyboru. Działania jego prowadzą do kata-strofy. Staje się on jednocześnie ofiarą i winowajcą. W „Antygonie" Sofoklesa bohaterka czuje się zobowiązana do pogrzebania zwłok brata Polinejkesa, jako siostra i wierna prawom bo-skim. Jako obywatelka państwa, musi być posłuszna władcy, który zabronił pogrzebów dla zdrajców ojczyzny. Nad rodem Labdakidów i Antygoną (córką kazirodczego związku) była także złożona klątwa bogów. Antygona prezentowała racje serca, nie widziała możliwości rozwiązania konfliktu, popełniła samobójstwo.
Materiały
Kobieta w czasach baroku
„J. A. Morsztyn w wierszu „Niestatek” przedstawia kobietę baroku jako niestałą w uczuciach. Wiersz ten jest jednym zdaniem składającym się z szesnastu wierszy, jest on żartobliwy i ma formę monologu lirycznego. Poeta w celu pokazania kobiety używa wielu anafor. Przedstawia także ciąg paradoksów :
„Prędzej prawdę poeta po...
Rodzaje menadżerów
Kierownikiem- jest osoba usytuowana formalnie na czele komórki organizacyjnej
2. Rodzaje menadżerów (kierowników)
1 Naczelne kierownictwo
2 ...
Pierwowzory postaci Andrzeja Kmicica z "Potopu"
80. Pierwowzory literackie postaci Andrzeja Kmicica z \"Potopu\" H. Sienkiewicza.
Główni bohaterowie \"Trylogii\" to postaci niezwykłe i dynamiczne. Autor obdarza je największą odwagą, stawia w centrum wydarzeń historycznych i czyni ośrodkiem akcji romansowej. W \"Potopie\" taką postacią jest Andrzej Kmicic. Można zaliczyć go do postaci h...
Jan Kochanowski - poeta doctus
POETA DOCTUS W TWÓRCZOŚCI K.JANICKIEGO I J.KOCHANOWSKIEGO
Klemens Janicki był mecenasem i finansistą. Nie czerpał z tego korzyści. W “Elegii o sobie samym do potomności” ukazuje on swoją biografię. Wspomina ludzi, nauczycieli, ojca, lekarza, poetów starożytnych, Zygmunta Starego, Atenę i Piotra Kmitę. Jest wdzięczny za pomoc, szan...
II wojna światowa w opraciu o utwory Nałkowskiej i Borowskiego
Druga wojna światowa jest bez wątpienia najgorszym wydarzeniem, w którym przyszło brać udział mieszkańcom Europy w kończącym się już dwudziestym wieku. Krwawym walkom na froncie towarzyszyło także istnienie obozów koncentracyjnych, w których ginęły miliony niewinnych ofiar. W naszej świadomości ukształtował się obraz bezwzględnej winy uczestni...
Człowiek a przeznaczenie w mitologii starożytnej Grecji
Temat: Człowiek a przeznaczenie w mitologii starożytnej Grecji
Człowiek a przeznaczenie w mitologii starożytnej Grecji /
Przeznaczenie - jego rola w życiu bohaterów antycznych na podstawie wybranych mitów, „Iliady” lub innych utworów.
Przeznaczenie , fatum, los, nieodwołalna konieczność. Starożytni Grecy wierzyli że człow...
Cechy i funkcje eseju, reportażu i felietonu
„Esej, reportaż, felieton – cechy gatunku, funkcje”.
Epoka pozytywizmu charakteryzuje się powstaniem i rozwojem prasy, która wychowuje czytelnika, przekazuje mu wiedzę i kształtuje jego poglądy, demokratyzując tym samym stosunki społeczne. Obok form publicystycznych wprowadza się również teksty literackie, powieść w odcink...
Główni bohaterowie "Cyda"
Bohaterowie „Cyda” i ich świat wartości (honor, rozum, wola)
Roderyk, czyli Cyd – Honor, tak jak przystało na rycerza, jest dla niego wartością najwyższą, której bronić należy zgodnie z rycerskim obyczajem przodków nawet szpadą, gdy zajdzie potrzeba, do ostatniej kropli krwi. Bowiem splamić honor i okryć się hańbą było stokroć...