Zabytki piśmiennictwa w języku polskim - opis



Legenda o świętym Aleksym - pochodzi z 1454 roku, jest to niekompletny, wierszowany przekład z o wiele starszego oryginału łacińskiego lub francuskiego. Jest to typowy przykład liieratury hagiograficznej. Wstępuje tu również jeden ze wzorców osobowych epoki średniowiecza - asceta. Główny bohater, jedyny potomek książęcego rodu, już za młodu przewyższał swymi cnotami chrześcijańskimi swych rodziców. W noc poślubną uciekł z domu, rozdając swój majątek i dobrowolnie udając się na tułaczkę. Praktykowane przez niego umartwienia były tak skrajne, że w jego sprawie interweniowała nawet Matka Boska. W końcu umarł jako żebrak pod schodami własnego domu. Jego śmierci towarzyszyły liczne cuda. Niestety nie znamy zakończenia legendy, gdyż odnalezione rękopisy są niekompletne. 3.O zachowaniu się przy stole - Jest to najstarszy świecki wiersz w polskiej literaturze. Powstał prawdopodobnie około roku 1415, autorem jest Przecław Słota. Jest to najdawniejszy ze znanych wierszy obyczajowo-dydaktycznych, swego rodzaju podręcznik savior-viver'u. Autor znający obyczaje dworskie i biesiadne Zachodu próbował tę wyższą kulturę bycia zaszczepić współczesnym sobie Polakom. Za podstawy rycerskiej etykiety uważa reguły obowiązujące w trakcie uczt oraz kult kobiety. 4.Satyra na leniwych chłopów - jest to utwór anonimowy, najstarsza satyra w języku polskim. Tekst powstał w II połowie XV wieku. Pisany z punktu widzenia szlachcica ośmiesza chłopskie sposoby uniknięcia pracy. Oskarża chłopow o lenistwo, obłudę, brak zdyscyplinowania, umyślnie niewydajną pracę, która przyczynia się do osłabienia pańskich plonów. Autor kontrastuje pozornie pozytywny obraz potulnego i prawego chłopa z chytrością jego charakteru. 5.Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią - jest to najdłuższy polski wiersz średniowieczny - liczy prawie 500 wersów. Pochodzi z lat sześćdziesiątych XV wieku. Utwór jest zbudowany na zasadzie dialogu Mistrza ze Śmiercią. Śmierć odpowiada na pytania roztaczając obraz swej potęgi i panowania nad wszystkim, co żyje . Śmierć jawi się jako wielka znawczyni człowieka i jego obyczajów charakterystycznych dla każdego zawodu i stanu. Stąd satyryczny i moralizująco-dydaktyczny ton utworu. Szczególnie brutalny realizm (ukazanie Śmierci jako rozkładającego się trupa) i ukonkretnienie idei śmierci wynikały z chęci dotarcia do masowego odbiorcy, który był wrażliwy na obraz, personifikację a nie na czysto teoretyczne rozważania. 6.Posłuchajcie bracia miła - utwór ten, arcydzieło polskiej liryki średniowiecznej, reprezentuje gatunek wypowiedzi lamentacyjnej, tzw. skargi, żalu. Bolejąca Matka stojąca pod krzyżem katowanego syna to motyw dość powszechny w literaturze europejskiej. Monolog Marii uwydatnia przede wszystkim ludzki wymiar matczynego cierpienia, jego skalę uczuciową. W utworze tym zwracają uwagę wyraźne opozycje czasowe (przeszłość i doświadczana teraźniejszość) oraz przestrzenne (sfery: ziemska i ponadziemska). 7.Psałterz floriański - był to kodeks zawierający psalmy w trzech językach: po łacinie, niemiecku i polsku. Był to dar zakonników z jednego ze śląskich klasztorów dla Jadwigi. Psałterz mógłby być dziełem bardzo ważnym ze stanowiska literackiego, niestety tłumacz psalmów poprzestał na posłużeniu się wcześniejszym przekładem czeskim. Niemniej jednak jest to jeden z najobszerniejszych zabytków języka polskiego. 8.Kazania świętokrzyskie - napisane w pierwszej połowie XIV wieku są nieco młodsze od Bogurodzicy. Te krótkie teksty mają niezmierna wagę, gdyż i ich formy językowe jak i pisownia reprezentują epokę starszą niż wszystkie inne rękopisy polskie. 9.Kazania gnieźnieńskie - jest to dziesięć kazań w języku polskim, ułożonych na przełomie wieku XIV/XV, które wraz z setką kazań łacińskich wypełniają jeden z kodeksów. Ich treść w stosunku do kazań świętokrzyskich jest wzbogacona o legendy, baśnie i różnego rodzaju powiastki.

Zabytki piśmiennictwa w języku polskim - opis

Materiały

"Chudy literat" Naruszewicz - krótka charakterystyka utworu Utwór wydany został prawdopodobnie ok. 1773r. A. Naruszewicz był duchownym, tłumaczem, historykiem i pisarzem. Jego hobby była historia Polski, którą opisał w jednym ze swoich dzieł. Redagował \"Zabawy Przyjemne i Pożyteczne\". Wśród jego licznych dzieł poetyckich wyróżnia się w/w. Satyra ta napisana jest w formie dialogu. Powstała w atmosferze ...

Sytuacja Polski w epoce Młodej Polski 2.1 SYTUACJA KRAJU Po zrywie wolnościowym w epoce romantyzmu, zmęczony naród skierował się ku filozofii pozytywistycznej. Epoka spokoju i łagodności w dążeniu do niepodległości. Wiodącymi wartościami moralnymi była praca fizyczna i umysłowa. Popularne zawody to lekarz, nauczyciel itp. Główną warstwą społeczną była inteligencja. Była ona odpowi...

Podział socjologii ogólnej socjologia teoretyczna - konstruowanie określonych założeń, teorii, które mają wyjaśnić zjawiska i fakty jakie zachodzą w społeczeństwie socjologia szczegółowa (empiryczna) - zajmuje się jedynie faktem, zjawiskiem, np. pracy, przemysłu, kultury, miasta, itp.

Zarządzanie środkami pieniężnymi w przedsiębiorstwie Zarządzanie środkami pieniężnymi w przedsiębiorstwie Cel – utrzymanie takiego stany środków pieniężnych, który pozwala maksymalizować rentowność majątku nie ograniczając działalności gospodarczej i nie narażając przedsiębiorstwa na utratę płynności finansowej. Aby cel zrealizować, przedsiębiorstwo powinno: 1 – skracać czas wpływu ...

Analiza portfolio rynku ANALIZA PORTFOLIO W WERSJI BCG To narzędzie pozwalające określić w układzie dwóch kryteriów: udział w rynku i dynamika sprzedaży pozycje produktów tworzących program asortymentowy przedsiębiorstwa. Umożliwia kierownictwu wielkich przedsiębiorstw alokację zasobów finansowych miedzy różne linie produktów, w sposób gwarantującą długotrwałą zyskowno...

Zasoby wodne Ameryki Południowej Stosunki wodne Główny dział wód Ameryki Południowej tworzą Andy. Około 85% powierzchni Ameryki Południowej należy do zlewiska O. Atlantyckiego, obejmującego 3 duże systemy rzeczne — Amazonki (druga pod względem długości i największa pod względem powierzchni dorzecza i zasobności w wodę rzeka na Ziemi), La Platy (będącej lejkowatym ujście...

"Sonety krymskie" i "Polały się łzy" - interpretacja utworów Jest cykl 18 utworów, których treść wiąże się z wrażeniami z wycieczki Mickiewicza na Krym w 1825; zostały opublikowane rok później w Moskwie; gatunkowo, sonety Mickiewicza oparte są na klasycznej kanwie, ale nowością jest połączenie sonetów w tematyczny cykl; także technika odbiega nieco od standardu: jest tu połączenie epickiego opisu, liryczn...

Sprawa chłopska od powstania kościuszkowego do początku XX wieku Po powstaniu kościuszkowskim i próbie uwłaszczenia chłopów, którą ogłaszał Uniwersał Połaniecki 7 V 1794 r. Nastąpiło wyciszenie sprawy chłopskiej, aż do 1807 r, gdy to Konstytucja Księstwa Warszawskiego mówiła o uwłaszczeniu chłopów. Jednak bez nadania ziemi. Dlatego król pod wpływem szlachty na mocy dekretu z dnia 21 XII 1807 r. potwierdził pr...