Tragedia antyczna



Tragedia antyczna Dramat (wg świadectwa Arystotelesa - Ars. poetica) wywodzi się ze świąt Dionizosa, czyli boga urodzajów i wiecznej beztroski lecz także boga narodzin i śmierci. Ze świętem Dionizosa łączyły się specjalne obrzędy i procesje. W miastach (wiosną) odprawiano Djonizje Wielkie, które dały początek tragedii, a na wsiach (jesienią) Dionizje Małe – zapoczątkowały komedię. Z pieśni obrzędowej – dytyrambu wykształcił się dialog koryfeusza z chórem. Dziś dramat to jeden z trzech rodzajów literackich, a komedia i tragedia to gatunki dramatu. Warto zwrócić uwagę na kilka postaci. Arion z Metyny ( VI/VII w pne ) był wynalazcą formy dramatycznej, wprowadził satyrów mówiących wierszem. Upoetyzował dytyramb. Potem, Tespis z Ikarii dodał do chóru pierwszego aktora (tzw. odpowiadacza). Największy wpływ na tragedię miało trzech tragików greckich. Pierwszy z nich, Ajschylos (VI/V w pne) był najstarszy z pośród całej trójki i napisał ok. 70 tragedii oraz ok. 20 dramatów satyrowych. Najsłynniejsze sztuki to „Prometeusz skowany”, „Siedmiu przeciw Tebom” i „Persowie”. Ajschylos wprowadził na scenę drugiego aktora, ograniczył rolę chóru, stworzył aparat sceniczny i udoskonalił strój aktorów. Kolejny tragik, Sofokles (V w pne), napisał ok. 120 tragedii i tyle samo dramatów satyrowych ( 7 dzieł zachowanych). Najbardziej znane dramaty to „Antygona”, „król Edyp”. Sofokles wprowadził trzeciego aktora i dekoracje sceniczne. I ostatni z tragików, Eurypides (V w), napisał 92 dramaty (17 zachowanych). Najważniejsze to „Alkestis”, „Elektra” „Fenicjanki”. Eurypides chętnie przedstawiał kobiety na scenie, ponieważ uważał, że widzą one więcej niż mężczyżni – mają głębszą psychikę. Układ tragedii był następujący: 1. prologos – wstęp, zawierał zapowiedż tragedii, jej głównego problemu 2. parodos – pierwsza część chóru, informowała, jak doszło do konfliktu 3. epeisodion (epizod) i stasimon (pieśni chóru) – epejsodia zawierały treści akcji, stasimony komentowały to , co zdarzyło się w poszczególnych epizodach. 4. Komnos (morze być wpleciony) – śpiew w tragedii greckiej o charakterze smutnym i żałosnym. Wykonywany na zmianę przez chór i jednego lub dwóch aktorów. 5. Eksodos (ostatnia pieśń chóru) podsumowywała treść dramatu. Reguły obowiązujące w tragedii: 1. Zasada trzech jedności: • jedność czasu (24 h) • jedność miejsca • jedność akcji (sztuka dotyczy jednego wątku) 2. Konflikt tragiczny – istnieją dwie równorzędne racje, pomiędzy którymi trudno dokonać wyboru 3. Ilość osób występująca na scenie jest ograniczona (nie ma zbiorówek) 4. Aktorzy – tylko mężczyżni 5. Jedność estetyki – zakaz łączenia w sztuce scen tragicznych i komicznych. 6. Zasada decorum – dotyczy odpowiedniości stylów. Tragedia – styl podniosły, wysoki. Komedia – styl lekki, żartobliwy. W tragedii grano postacie szlachetne, wysoko urodzone, a w komedii, postacie o rodowodzie plebejskim. 7. Zasada niezmienności charakteru postaci. „Antygona” Sofoklesa jest jednym z najbardziej znanych dramatów starogreckich. Dotyczy trudnej kwestii prawa i władzy. Usiłowano rozstrzygnąć które prawo jest ważniejsze, to zwyczajowe, niepisane, religijne, czy to ustawowe, pisane. Sofokles nie udziela na nie jednoznacznej odpowiedzi. Autor w utworze nawiązuje do mitu o rodzie Labdakidów. W Tebach, po śmierci króla Edypa o tron walczą dwaj bracia – Polinejkes i Eteokles. Eteokles po roku nie chce odstąpić tronu bratu, wobec czego tamten sprowadza obce wojska i obaj giną w bratobójczej walce. Ich stryj, Kreon, który obejmuje panowanie, uważa Polinejka za zdrajcę i zakazuje go grzebać. Właśnie w tym momencie rozpoczyna się akcja tragedii. Antygona, siostra braci, zostaje postawiona w sytuacji tragicznego wyboru. Każdy z wyborów, jakiego dokona, skończy się tragicznie. Jeśli wypełni prawo boskie i pochowa brata, poniesie konsekwencje ze strony króla. Natomiast, jeśli podporządkuje się władcy, ocali własne życie, ale będzie obciążona balastem winy za sprzeniewierzenie się religii i targana niepokojem o brata, którego dusza nie zazna spokoju. Antygona dokona wyboru zgodnego z własnym sumieniem i pochowa brata, skazując się tym samym na śmierć ze strony Kreona. Ten, chociaż odniesie triumf, jako władca, zostanie ukarany przez los – straci żonę i syna.

Tragedia antyczna

Materiały

"Żeglarz" - echy dramatu, chwyty literackie “ŻEGLARZ” J. SZANIAWSKIEGO Cechy dramatu wartka, spójna akcja bohaterzy mają charakter realistyczny logika zdarzeń, prawdopodobieństwo Chwyty literackie obecność liryzmu, ironii wprowadzenie szeregu aluzji i niedopowiedzeń tematyka utworów dotyka spraw o charakterze uniwersalnym konfrontac...

Interpretacja wiersza "Do obywatela Johna Browna" HUMANIZM I DEMOKRATYZM W WIERSZU “DO OBYWATELA JOHNA BROWNA” Wiele postaci doby romantyzmu stało się dla Norwida inspiracją. Były dla jego twórczości symbolem, bohaterami utworów (Szopen, Bem). Tu postać związana jest z historią USA. John Brown - działacz społeczny, który walczył o zniesienie niewolnictwa murzynów. Niewolnic...

Wszystko o mitologii cyklopi; - Kronos przegrał i zapadł się w nicość zapomnienia; - W Olimpii istniało wzgórze imienia Kronosa, a nie opodal stała świątynia Matki Bogów - Rei, którą grecy utożsamiali z azjatycką boginią Kybele; - Następnie znowu Zeus musiał stanąć do walki. Tym razem był to ród gigantów - dzieci Gai. Zeus sypał z Olimpu piorunami, natomiast giga...

Zjawisko terroryzmu - moja ocena \"ZDEFINIUJ I OCEŃ ZJAWISKO TERRORYZMU\" Prawie codziennie można usłyszeć o terroryzmie lub o terrorze czy to politycznym, czy też jakimkolwiek innym. Spotykamy się z nim wszędzie, w telewizji, prasie, w radiu. Stał się on jedną z plag XX wieku, jest go tak wiele, że wtopił się w nasze życie codzienne i mało kto zwraca dziś uwagę na z...

Bohaterowie "Folwarku zwierzęcego" Główni bohaterowie Orwell wyeksponował w swoim utworze postacie z kręgu władzy: Snowballa, Napoleona, Squealera. Pozostałe zwierzęta zostały ukazane mniej lub bardziej szczegółowo, niektóre tworzą indywidu¬alne sylwetki, inne są elementami grup określonych przy pomocy pojęć gatunkowych (np. gęsi, kury, krowy). Wśród wielu postaci ...

Zarządzanie należnościami ZARZĄDZANIE NALEŻNOŚCIAMI Polityka kredytowa W ramach polityki kredytowej firma musi określić : • Standardy kredytowe do oceny klientów. • Limity przyznanych kredytów. • Warunki kredytu (okres kredytu i ewentualnie stopa dyskonta). • Procedury ściągania opóźnionych należności. STANDARDY KREDYTOWE - to kryteria...

Bóg, życie i śmierć w literaturze średniowiecza, baroku i romantyzmu Bóg, życie, śmierć. Te trzy słowa zawierają w sobie niemal cały sens istnienia człowieka. Nasze życie, to po prostu czekanie na śmierć, która jest końcem wszystkiego, a jednocześnie początkiem nowego życia, już po tamtej stronie, według większości ludzi wyznających jakąkolwiek religię życia z Bogiem. Nic zatem dziwnego, że słowa te tak często po...

Literatura i sztuka wobec ludzkiego cierpienia. Ale ten płacz Antygony, Co szuka swojego brata, To jest zaiste nad miarę Wytrzymałości (Czesław Miłosz) Jesienią 1846 roku ulicą Petersburga szedł młody, dwudziestokilkuletni człowiek. Gdy zobaczył idącego z przeciwnej strony Turgieniewa, krzyknął: Nikt mi niestraszny, nikt, dajcie mi tylko czasu, a ja was wszystkich wdepczę ...