Streszczenie "Chudy literat" Adama Naruszewicza



W tej satyrze autor podejmuje temat ubóstwa i pozycji społecznej literatów. Kwestię tę wiąże Naruszewicz z krytyką sarmatyzmu rozumianego jako zacofanie i ciemnotę prowincjonalnej szlachty, która niechętnie przyjmuje jakiekolwiek nowości w dziedzinie literatury i nauki, skąd bierze się niechęć tej części społeczeństwa do czytania "pożytecznych ksiąg". W odpowiedzi na pytanie przyjaciela, jak to się dzieje, że literat cierpi biedę i już drugi rok nosi ten sam żupan i tę samą kurtę, literat rozpoczyna długi monolog, w którym próbuje wyjaśnić taki stan rzeczy. Pisarz stracił wszystko, ponieważ został oszukany przez drukarnie, a mecenasi finansowali go tylko dotąd, dokąd im nadskakiwał i schlebiał. Stwierdza on, że gdyby ludzie kupowali księgi, łatwiej byłoby żyć tym wszystkim, którzy utrzymują się z pracy pisarskiej: "Lecz w naszym kraju jeszcze ten dzień nie za(ś)witał, Żeby kto w domu pisma pożyteczne czytał. Jeden drugiego gani, że czas darmo trawi" W tym miejscu rozpoczyna się fragment tekstu zbliżony w formie i wymowie do Krótkiej rozprawy... Reja. "Mówi szlachcic", że księgami powinien zajmować się ksiądz, "aby nauką i pismem zdrowym lud zasilić" i w ten sposób odwdzięczyć się Rzeczypospolitej za wszelkie przywileje, którymi jego stan się cieszy. Ponadto ksiądz nie musi zajmować się rodziną i dzięki temu może znaleźć czas na czytanie. Ksiądz z kolei zarzuca szlachcicowi, że on nie pracuje własnymi rękami, lecz że na niego "sto pługów ryje". Szlachcic nie pełni też żołnierskich obowiązków i nie ponosi z tego tytułu żadnych kosztów ani strat. Jego jedynym zajęciem jest siedzenie przy ogniu lub oknie i rozmowa z Żydem. Dlatego ksiądz proponuje, aby przynajmniej coś przeczytał, a nie był "tylko szlachcicem herbem i nazwiskiem ". Oprócz tego szlachcic ma wysokie aspiracje: pragnie być posłem albo deputowanym. Każdy zresztą ze stanów zasłania się swoimi zajęciami, które nie pozwalają rzekomo zajmować się czytaniem, ale usprawiedliwieni w tym względzie są tylko chłopi i kupcy, którzy naprawdę rzetelnie oddają się swojej ciężkiej pracy. Następnie literat opisuje scenę rozmowy księgarza ze szlachcicem, który chce kupić (dla dzieci) "jakie dziełko w nowej modzie". Księgarz prezentuje wiele książek dotyczących różnych dziedzin nauki, jednak na żadną z nich szlachcic nie może się zdecydować, zaś uzasadnienia, które przytacza, demaskują jego nieuctwo, wstecznictwo i zarozumiałość. Krytykuje on wszystkie nowinki literackie i naukowe, chociaż wcale ich nie zna. Wreszcie decyduje się na receptę na przyrządzenie "dryjakwi" (specyfiku uważanego za uniwersalne lekarstwo) oraz "kalendarz nowy" i kalendarz gospodarski. Na koniec literat wymienia wszystkie ujemne strony życia umysłowego i społecznego wynikające z faktu, że się czyta "szpargał byle jaki" lub nie czyta się w ogóle. Są nimi: zacofanie, umysłowa ciasnota oraz: "(...) pycha szalona, że swe antenaty (antenat-przodek) Od trojańskiego jeszcze zasięga Achaty I, siedząc nad herbarzem z nosem osiodłanem, Pycha, że pan przodek jego był hetmanem".

Streszczenie "Chudy literat" Adama Naruszewicza

Materiały

Młodzi jako "nowa generacja" i Cyganeria w Młodej Polsce Modernista i mydłek Pod koniec XIX wieku pojawili się młodzi (nowa generacja), dla których hasła pozytywistycznej uległości literatury wobec potrzeb społecznych stały się za płytkie. Chcieli tworzyć arcydzieła, nie zaś jak pozytywiści \"nieść kaganek oświaty\"; marzyli o wielkości swych dzieł będących nowymi odkryciami artystycznymi niezależnym...

System SYBIR - zadania systemu Pierwszym systemem rozliczeń uruchomionym przez KIR był system SYBIR, rozliczający zlecenia płatnicze zarejestrowane na dokumentach papierowych. Najważniejsze zadania systemu to: • Ewidencja i kontrola w BRIR fizycznego transportu przesyłek z dokumentami papierowymi z oddziałów banków, dostarczania tych przesyłek (zgodnie z harmonogr...

Definicja psychologi społecznej i osobowości Psychologia społeczna bada procesy psychologiczne pojawiające się, gdy ludzie przebywają ze sobą, co powoduje, że stają się podatni na wpływ społeczny; Psychologia osobowości bada właściwości, które powodują, że jednostki są unikatowe i różnią się od siebie.

Opis stanowiska: kierownik ekonomiczny i finansowy Kierownik ekonomiczny i finansowy Przełożony: Dyrektor administracji Podwładni:  Główna księgowa  Kontroler finansowy Zastępstwo: Kierownik kadr Cel stanowiska: Celem Kierownika ekonomicznego i finansowego jest zarządzanie zasobami finansowymi firmy. Podejmuje on strtagiczne decyzje dotyczące planowania i kontrolowania ...

Analiza i interpretacja wierszy Juliana Tuwima i Leopolda Staffa Analiza i interpretacja dowolnego wiersza Juliana Tuwima lub Leopolda Staffa. NAUKA Nauczyli mnie mnóstwa mądrości, Logarytmów, wzorów i formułek, Z kwadracików, trójkącików i kółek Nauczali mnie nieskończoności. Rozprawiali o „cudach przyrody”, Oglądałem różne tajemnice: W jednym szkiełku „życie w kropli wody&...

Legendy kreteńskie --------LEGENDY KRETENSKIE----------------------------------------------------------------------- Minos i Radamantys-synowie Europy,Minos panowal na Krecie,zas Radamantys zalozyl panstwo na wyspach Archipelagu Egejskiego i pod koniec zycia przeniosl sie do Beocji, gdzie ozenil sie z Alkmena,wdowa po Amfitrionie Pazyfae-zona Minosa,urodzila M...

Zarządzanie komunikowaniem się w organizacji ZARZĄDZANIE KOMUNIKOWANIEM SIĘ W ORGANIZACJI. Komunikowanie się – to proces przekazywania informacji od jednej osoby do drugiej lub grupy osób. Skuteczne komunikowanie się jest procesem wysyłania informacji w taki sposób by wiadomość otrzymana miała możliwie zbliżone znaczenie do wiadomości zamierzonej. Public Relation – to zarządz...

Pan Tadeusz jako epos \"Pan Tadeusz\" Adama Mickiewicza to bez wątpienia epos, ponieważ: - Epos (epopeja) to wielki, rozbudowany utwór wierszowany, tu trzynastozgłoskowcem, który przedstawia dzieje bohaterów na tle wydarzeń historycznych, przełomowych dla danej społeczności. W \"Panu Tadeuszu\" tym wydarzeniem jest przemarsz wojsk Napoleona przez Europę, postacie ...