Spisek w "Panu Tadeuszu"



Spisek powstańczy Ksiądz Robak powraca na Litwę po długiej nieobecności w ojczyźnie, by wypełnić wolę Napoleona, tzn. przygotować naród do powstania, które wsparłoby działania armii francuskiej i polskiej kroczących na Moskwę. Należało uświadomić miejscową szlachtę, w jakim celu wojska przemierzają opanowane przez Rosję kraje. Trzeba było przekonać jak najwięcej osób o tym, że Napoleon pomoże wyprzeć z Litwy żołnierzy rosyjskich. Misja ks. Robaka jest bardzo niebezpieczna, nie wszyscy bowiem są zwolennikami francuskiego cesarza, niektórzy właśnie w nim upatrują dodatkowe zagrożenie. Zanim ks. Robak podjął działalność emisariusza politycznego i organizatora powstania, walczył na wielu frontach w napoleońskiej armii. Doskonale zdawał sobie sprawę z sytuacji międzynarodowej i słabości Polaków – sami nie potrafią skutecznie upomnieć się o niepodległość – dlatego podjął tę trudną i ryzykowną misję. Termin wybuchu powstania ustalono na moment wkroczenia Napoleona, by więcej osiągnąć wspólnymi siłami. Czas ten nie został bliżej określony, ale wiadomo, że Francuzi czynią już przygotowania do wymarszu. Ks. Robak wędruje więc od dworu do dworu, od karczmy do karczmy, by rozmawiać ze szlachtą i chłopami o narodowych sprawach. Musi działać spokojnie, umiejętnie. Spotyka się z Jankielem, który (uprzednio bywały w świecie) rozumie starania Bernardyna i wykonuje jego polecenia. Jest postacią tajemniczą i niezbyt dobrze realizującą stereotyp zakonnika. Zachowuje się bardziej jak żołnierz niż potulny mnich. Dobrze pokazanym terenem działań ks. Robaka jest Dobrzyn. Zaściankowa, zubożała szlachta słynie z gotowości do walki, skłonności do wypitki i awantur. Trzeba tę energię ukierunkować na sprawy ojczyzny. Ks. Robak, wykorzystując posłuch, jaki zazwyczaj budzi osoba zakonna, naucza, jak należy się zachować. Posługuje się zrozumiałą dla wszystkich metaforą sprzątania domu przed ucztą – odpowiedniego przygotowania przed najważniejszą chwilą. Zapał szlachty wykorzystuje jednak Gerwazy i interpretuje słowa Robaka w taki sposób, by zwrócić uwagę na Sędziego – to on jest zdrajcą i należy go usunąć. Oczywiście, chodzi o to, by poprzez zajazd Hrabia wywalczył prawo do majątku po Horeszce, zaś znienawidzona rodzina została pokonana. Spisek powstańczy ks. Robaka niszczą Gerwazy i Hrabia, którzy kierują się prywatą, nie są zdolni do trzeźwego myślenia w kategoriach ogólnonarodowych. Szlachta dobrzyńska łatwo podchwytuje plan zajazdu i nie liczy się nawet z krytyką mądrego Maćka. Ks. Robak próbuje naprawić błąd. Kiedy już zmorzeni snem uczestnicy zajazdu zostają związani przez Moskali, sprowadza pomocników. Choć sytuacja wydaje się groźna, ostatecznie jednak Rosjanie zostają pokonani a major Płut zabity. Przy życiu pozostaje prawy i zaprzyjaźniony z Soplicami kapitan Ryków. Szlachta jednoczy się w walce ze wspólnym wrogiem. Z tych dramatycznych zdarzeń wynika, że Polacy zdolni są do wspólnego skutecznego działania. Chociaż istnieją między nimi różnice poglądów i interesów, potrafią stanąć na wysokości zadania, jeśli chodzi o szczęście ojczyzny.

Spisek w "Panu Tadeuszu"

Materiały

Obraz klęski powstania styczniowego Stefan Żeromski w opowiadaniu \"Rozdzióbią nas kruki, wrony...\" ukazuje haniebną śmierć powstańca Andrzeja \"Winrycha\" Boryckiego z rąk Moskali. Bohater jest symbolem narodu, który broni się. Stado wron obsiada zwłoki, a jedna z nich przebija dziobem czaszkę i dostaje się do mózgu. Narrator nazywa mózg Winrycha \"ostatnią fortecą polskiego pow...

"Początek" - informacje ogólne o powieści Jest to niewątpliwie powieść o oryginalnej, atrakcyjnej kompozycji. Szczypiorski tak konstruuje układ wydarzeń i charakteryzuje postacie, że mimo nowatorstwa utworu, czytelnik cały czas pozostaje zainteresowany i aktywny. Oryginalność tej prozy polega na specyficznym ukształtowaniu następujących elementów powieściowych. 1. Czas akcji. Wydaje ...

Podobieństwa i róźnice tragedii antycznej a szekspirowskiej Tragedia antyczna, a tragedia szekspirowska – podobieństwa i różnice. Omów na przykładzie „Antygony” Sofoklesa i „Makbeta”. Wiemy, że tragedia to gatunek dramatyczny powstały w starożytnej Grecji. Obejmuje on utwory, których ośrodkiem jest nieprzezwyciężony konflikt między dążeniami wybitnej jednostki, a siłami ...

Literackie i ideowe wyznaczniki epok 1. Literackie i ideowe wyznaczniki epoki.  N a z w a: Nazwa „barok” stała się metaforą epoki dziwnej, niezwykłej i odchodzącej od klasycznego wzorca renesansu, harmonii i proporcjonalności ( zarzucano jej barbarzyństwo polegające na wypaczeniu klasycznej estetyki i jej kanonów piękna). Nazwa epoki została zapożyczona z ter...

Polemika klasyków z romantykami oraz kompozycja i walory artystyczne "Dziadów" Polemika klasyków z romantykami (Ksiądz – Pustelnik) Nowe tendencje w literaturze szybko stały się przyczyną sporu pomiędzy zwolennikami dawnych form i sposobu myślenia, a nowatorami, lekceważącymi tradycyjne widzenie świata, zaś preferującymi literaturę opartą na podłożu emocjonalnym, pełną postaci fantastycznych, pozaziemskich, lub...

Konstytucja 3 maja - znaczenie i reformy Znaczenie i reformy Konstytucji 3 maja. Naród wykorzystuje szczególną chwilę przemian, reform w Europie i uchwala konstytucję by zachować wolność. Podstawowe założenia : -Polska krajem katolickim, ale tolerancyjnym wobec innych wyznań, -zniesienie wolnej elekcji, -ustanowienie monarchii dziedzicznej, -zniesienie liberum v...

Powstanie narodów - dokładny opis Powstawały w okresie feudalnym. Inne powstały w XIX i XX wieku. Np. narody Afrykańskie czy Amerykańskie powstały w momencie utworzenia państwa. Wcześniej były jakieś plemiona. Nawet w Europie niedawno powstały narody – np. Bośnia i Hercegowina Naród a grupa etniczna – gdzie granica? Grupa etniczna nie spełnia wszystkich atry...

Żywotność mitologicznych postaci, motywów i symboli w "Mitologii" Żywotność mitologicznych postaci, motywów i symboli w literaturze W tej części opracowania zasygnalizujemy literackie nawiązania do fabularnych elementów filozoficznych. O niektórych wspomnieliśmy już w poprzednich rozdziałach. Powszechnie znany i często wyzyskiwany jest motyw szczęśliwej i urodzajnej krainy Arkadii (geograficznie – ...