Sąd o Polakach i zapytanie o przyszłość narodu



Losy literatury polskiej były ściśle związane z sytuacją narodu polskiego na przestrzeni wieków. Poezja I literatura wiernie towarzyszyły ojczyźnie w jej upadkach I wzlotach w niepowodzeniach I sukcesach. Literatura patriotyczna ukazująca obraz zmagań narodowych I ciężkich cierpień narodu, była bardzo potrzebna ludziom podtrzymywała na duchu, dodawała otuchy I nowych sił do walki, a także przestrzegała przed złym nieprzemyślanym postępowaniem prowadzącym do upadku kraju. Już w renesansie szlachta polska bardzo zaniedbała sprawy ojczyzny, interesowała się tylko pomnożeniem swych dóbr materialnych. Zauważył to J. Kochanowski, którego twórczość przepojona była wielkim patriotyzmem. Poeta zdawał sobie sprawę z tego, że w ojczyźnie źle się dzieje, że jego obowiązkiem jest przestrzec naród przed niebezpieczeństwem. Czyni to w dramacie pierwszym polskim utworze „Odprawa posłów greckich” Kochanowski przedstawiając państwo trojańskie ukazał główne problemy ustroju Rzeczypospolitej. Bardzo krytycznie ustosunkował się do sejmu polskiego, porównując go do rady debiutującej nad wydaniem Heleny grekom, występują tu marszałkowie, postacie nie istniejące w Troi, a tak charakterystyczne dla Polski. Autor ostro krytykuje przekupstwo, prywatę, niezdyscyplinowany sejm I wygodnictwo. Kochanowski przemawia do króla polskiego I magnaterii „Wy którzy Pospolitą Rzeszą władacie”. Władca powinien sprawować opiekę nad całym narodem, być za niego odpowiedzialnym a nie myśleć tylko o swoich sprawach. Poeta charakteryzuje Polskę słowami Missesu „ O nierządne królestwo I zginienia bliskie, gdzie ani prawo ani sprawiedliwość ma miejsce, ale wszystko złotem kupić trzeba”. Ulises krytykuje także władze obojętną, rozleniwioną, próżną . Gorzką pustkę poeta najdobitniej wyraża w monologu Kasandry, która przepowiada upadek Troi, jednak nikt nie bierze tej przepowiedni na poważnie. „Odprawa posłów greckich” jest wołającym o opamiętanie głosem zatroskanego o los Polski poety, który widzi przyszłość swego kraju w czarnych barwach. Innym polskim poetą któremu nie obce były sprawy ojczyzny był Adam Mickiewicz. Ten wielki patriota wiele swych utworów poświęcił sprawom Polski. Bohaterowie romantyczni na pierwszym miejscu stawiali dobro ojczyzny, walkę narodowo-wyzwoleńczą. Takim bohaterem był Konrad z III cz. „Dziadów”, przebywający w carskim więzieniu. Był wielkim patriotą, a swoją miłość do ojczyzny wyraził w „Wielkiej Improwizacji”. Pragnie widzieć ojczyznę wolną I szczęśliwą. Żąda od Boga aby dał mu moc panowania nad światem. Konrad bluźnił z Boga I porównywał się z nim, chciał sam podjąć walkę o wyzwolenie narodu. Taką postawę nazywamy prometeizmem. Konrad działa w osamotnieniu bez rezultatów. Również spiskowcy zaprzepaścili szansę zwycięstwa, ponieważ nie zaangażowali do walki całego narodu. Dramat Mickiewicza zawiera również charakterystykę społeczeństw polskiego, które było bardzo zróżnicowane. Dzieliło się na patriotów I tych którzy usługiwali carowi. Najbardziej patriotyczną grupą jest młodzież wileńska, która jest gotowa oddać życie za ojczyznę. W scenie pt. „Salon warszawski” przedstawione tu towarzystwo podzielone zostało na dwie grupy. Pierwsza to wysocy urzędnicy, oficerowie, geniuszowie, damy z towarzystwem. Tematem ich rozmów są organizowane bale I zabawy. Ta grupa to obojętni na sprawy kraju ludzie, dla nich ważne jest tylko życie towarzyskie. Druga grupa jest przeciwieństwem pierwszej. Tu rozmawia się po polsku nie po francusku , tematem rozmów są sprawy narodowe. W tej grupie znajduje się Piotr Wysocki., który tak scharakteryzował Polskę: „Nasz naród jak lawa, z wierzchu zimna I twarda, sucha I plugawa. Lecz wewnętrznego ognia sto lat nie wyziębi, plwajmy na tę skorupę I stąpmy do głębi”. Ta zewnętrzna skorupa to obojętna arystokracja, a wewnętrzny ogień to polska młodzież, bardzo kochająca ojczyznę I nienawidząca caratu. W polskim społeczeństwie nie brakowało także zdrajców, którzy donosili nawet najbardziej błahe wiadomości carowi. Mickiewicz nie twierdzi, że Polska nie ma żadnych szans na odzyskanie niepodległości. Nadzieję na wolną ojczyznę przedstawia poeta w „widzeniu Piotra”, gdzie Polska jest Chrystusem uciskanych narodów, kiedyś tak jak Chrystus zmartwychwstanie, odzyska wolność. Kolejnym z wielkich pisarzy zastanawiających się nad losami ojczyzny jest S. Żeromski. Jest to pisarz, który interesuje się życiem społecznym, ciężkim Położeniem mas pracujących I chłopów. Jego twórczość obejmuje również inne, jakże ważne wydarzenia z dziejów naszej ojczyzny. Żeromskiego nurtują sprawy wyzwolenia narodu . Gdy polska po 123 latach odzyskała wolność, pisarz popada w nastroje euforii I zadowolenia. Bardzo radośnie przeżywa pierwsze chwile w wolnej ojczyźnie, weseli się wraz z całym narodem, którego marzenia o wolność spełniły się. Żeromski bierze aktywny udział w odbudowie życia kulturowego. Jednak sytuacja jaka zapanowała w kraju nie budziła żadnych radosnych nastrojów. Trudności z jakimi borykała się polska zostały szybko dostrzeżone przez Żeromskiego. Pragnął on za wszelką cenę zrobić coś, co przyniosło by poprawę sytuacji. Był bezsilny mógł walczyć tylko piórem. Zdobył się na odwagę I stworzył utwór – powieść: oskarżenie, ostrzeżenie I zapytanie o drogę rozwoju międzywojennej polski. Ten utwór to „Przedwiośnie”, w którym autor stawia wiele pytań. Kieruje je do szerokiego grona osób, którym wystarcza tylko to, że Polska odzyskała niepodległość. Reforma ich zdaniem przeprowadzona będzie powoli, w późniejszym czasie. Grupę takich myślicieli reprezentuje Szymon Gajowiec. Ma on swój program zakładający przeprowadzenie połowicznej reformy społecznej. Program ten okazał się bezsilny wobec oskarżeń Cezarego. Młody bohater pod którego maską ukrywa się Żeromski, zadaje wiele pytań skierowanych do Gajowca : „Jaką wy macie ideę przyszłej Polski, w tym świecie nowoczesnym, tak nadzwyczajnie nowym”. Cezary sam daje odpowiedz nie czekając na słowa obrony I wytłumaczenia ze strony Gajowca „Winą taką, stare hasła niedołęstwo, którzy Polskę przełajdaczyli (…) jakoś to będzie. Cezary jest oburzony postępowaniem Polaków, którym sprawa polski jest obojętna. Żeromski czeka na reformy, które by wydźwignęły naszą wyzwoloną ojczyznę na wyżyny świata, gdzie jest jej miejsce. Autor nie może pogodzić się z wielką nędzą „Czemu tu każdy załamek muru utkany jest żebrakami. Czemu tu dzieci zbierają z ulicy pył węglowy, żeby się wśród tej okrutnej zimy trochę ogrzać’. Nie może pogodzić się z faktem, że „policjant uzbrojony w narzędzie tortur to jedyna ostoja Polski”. Żeromski wprowadził do utworu utopię „szklanych domów”. Mit ten opowiadany jest przez człowieka pogrążonego w marzeniach, fantazji I złudzeniu. Żeromski marzy, chociaż chciałby uwierzyć, że kiedyś polska będzie krajem bogatym, Opowieść o szklanych domach nie była by mitem a rzeczywistością. Żeromski porusza jeszcze jeden ważny czynnik który mógłby wpłynąć na poprawę sytuacji. Jest nim rewolucja. W niej młodzi komuniści dostrzegają jedynie wyjście. W niej bowiem to młodzi komuniści dostrzegają wyjście, Cezary pragnie odsunąć ich od tego założenia. Wie doskonale jak wygląda rewolucja gdyż sam ją przeżył. Autor już na początku utworu opisuje rewolucję w Baku. Celem jest ukazanie okrucieństwa, jakie niesie ze sobą ten rodzaj ruchów społecznych. Odrażające sceny tysiące rannych I zabitych to bilans każdego takiego zajścia. Cezary ulega, wraz z tłumem robotników maszeruje na Belweder. Jednak coś go różni od zorganizowanego tłumu. Baryła wyszedł z szeregu robotników I parł oddzielnie. Ten gest świadczy o tym, że Żeromski nie zgadza się z myślą komunistów o słuszności przeprowadzenia rewolucji. Opisując rewolucję w Baku Żeromski chciał dać do zrozumienia wielu Polakom, że w rewolucji nie należy szukać rozwiązania I wyjścia z trudnych sytuacji. Żeromski napisał utwór który jest prawdziwym arcydziełem jego myśli poglądów I przeżyć dotyczących ojczyzny. „Przedwiośnie” wywarło bardzo duży wpływ na społeczeństwo. Jednak wpływ był niekiedy negatywny, ponieważ treść wielokrotnie została źle odebrana. Przedwiośnie jest wyrazem głębokiego patriotyzmu poety. Autor szuka drogi wyjścia, jednak sam nie jest zdecydowany jaka droga była by najlepsza. Powieść Żeromskiego jest powieścią straconych złudzeń, pomimo że Polska jest wolna, to I tak nadalistnieją różne zagrożenia. Wyspiański bardzo pesymistycznie patrzy na losy Polski, ponieważ Polacy nie są gotowi do walki. Mickiewicz mówi o Polsce jako o „Mesjaszu narodów”, wieży że może być w niej dobrze. Moim zdaniem pytanie o przyszłość polski to pytania czy Polska będzie niepodległa, czy wszyscy ludzie będą szczęśliwi. Bo taki kraj jest szczęśliwy, w którym wszyscy ludzie są szczęśliwi I nie istnieją zbyt duże różnice klasowe. Różnice takie bardzo wyraźnie można zauważyć w „Weselu” Wyspiańskiego. Akcja dramatu rozgrywa sie podczas uroczystości weselnej, w której brały udział dwie warstwy społeczne: inteligencja I chłopi. Wyspiański zastanawiał się pisząc ten utwór, czy ówczesne społeczeństwo polskie jest zdolne podjąć walkę narodowo wyzwoleńczą. Dla powodzenia tej walki potrzebna jest jedność I zgoda wszystkich warstw społecznych, a Jak jest w rzeczywistości. Panna młoda wywodzi się z warstwy chłopskiej, a Pan młody z inteligencji. Przypadkowe rozmowy gości weselnych dowodzą, że obie masy nie wiele łączy: „Wyście sobie a my sobie, każdy sobie rzepkę skrobie”. Wyspiański stwierdza, że niemożliwa jest więź między panem a chłopem . Panowie obawiają się chłopów : „Niech na całym świecie wojna, byle polska wieś zaciszna, byle polska wieś spokojna. Wyspiański krytykuje rolę inteligencji, która nie dorosła do roli wyzwoliciela kraju. Inteligencja pozbawiona jest aktywności. W drugim akcesie dochodzą do głosu postacie fantastyczne, które wiążą się ze światem realistycznym. Wenychora ukazuje się gospodarzowi I omawia z nim przygotowanie do walki. Daje mu złoty róg, symbol mocy narodu. Jednak gospodarz przeraził się wielkiej odpowiedzialności, przekazał załatwienie sprawy Jaśkowi, który marzył tylko o „pawich piórach I o pańskim dworze” Jasiek zwołał wszystkich wieśniaków, ale zgubił złoty róg, bo ważniejsza była dla niego sprawa własnego dobrobytu. Autor stwierdza, iż niewłaściwe jest organizowanie wspólnej walki. Panowie nie potrafią pokierować chłopami, chłopi chcieli by walczyć, jednak nie mają odpowiedniego dowództwa. Taniec Chochoła oraz wszystkich uczestników „Wesela”. To widoczny stan odrętwienia niemocy I beznadziejnego czekania. Jednak Wyspiański ma jeszcze nadal nadzieję na polepszenie losu Polski. Nadzieja ta wyraża się w postaci Chochoła, słomianej kukły, która zimą przykrywa róże by na wiosnę zakwitły. Chochoł jest więc symbolem nadziei na lepsze jutro. Po przeczytaniu tych utworów widzimy jak wielką role spełnia literatura w trudnych I ciężkich chwilach dla ojczyzny, jak wiele dla Polski zrobili poeci, którzy przez utwory ostrzegali I wskazywali sposoby ratowania kraju.

Sąd o Polakach i zapytanie o przyszłość narodu

Materiały

"Mistrz i Małgorzata" refleksje po przeczytaniu Michał Bułhakow - jeden z najbardziej utalentowanych, najwybitniejszych pisarzy rosyjskich nigdy nie został dopuszczony do \"wielkiego świata\" literackiego ówczesnego Związku Radzieckiego. To właśnie odsunięcie stało się jednym z motywów powtarzających się w jego powieściach. W latach 1928-1940 powstaje największe dzieło pt. \"Mistrz i Małgorza...

Hasła związane renesansem * HASLA ZWIAZANE Z EPOKA * ELEGIA Elegia to utwór poetycki wyrażający nastroje smutku i melancholii,wywołane rozstaniem z osobą, miejscem lub przedmiotem albo ich utratą; elegia ma często charakter wspomnieniowo-refleksyjny; mówi o śmierci, miłości. EMBLEMAT Emblemat to utwór liryczny, także gatunek literacki o charakterze dydaktyczn...

Trzy koncepcje naprawy kraju w "Przedwiośniu" Nowa rzeczywistość niepodległego państwa rozczrowała wielu, m.in Żeromskiego. Dlatego w \"Przedwiośniu\" zawarł on trzy koncepcje naprawy kraju. Oto owe trzy programy, zaprezentowane w powieści: Mit szklanych domów. Chcąc zachęcić Cezarego do wyjazdu do Polski, Seweryn Baryka przedstawił mu swoją ojczyznę jako kraj, w którym zaczęła się rozwi...

Europa - kontynent, półwyspy EUROPA -Europa jest kontynentem, na którym występuje bardzo dużo nazw geograficznych. -Jest kontynentem o najlepiej poznanej budowie geologicznej. -Najdłużej prowadzone są tu pomiary meteorologiczne. -Jest to kontynent o szczególnie urozmaiconej lini brzegowej. Półwyspy: Półwysep Skandynawski (największy) Istnieją dwa poglądy odnośnie...

Twórczość Wergiliusza i Horacego Wergiliusz i Horacy to najwybitniejsi poeci rzymscy. Publius Wergilius Maro zwany Wergiliuszem żył w I w. p.n.e. Do jego utworów należą: \"Bukoliki\" - sielanki o życiu pasterzy, \"Georgiki\" - poematy o rolnictwie, \"Eneida\" - epopeja. \"Eneida\" wzorowana na eposach Homera opowiada o dziejach Eneasza. Składa się z 12 ksiąg. Sześć pierwszych p...

Tragiczny los spiskowców "Do matki Polki" Tragizm spiskowców w świetle wiersza Do matki Polki (autor – Adam Mickiewicz) Jest to jeden z najbardziej przejmujących utworów lirycznych. Ten pełen patriotycznego bólu wiersz napisał Mickiewicz będąc we Włoszech w lipcu 1930 roku. Było to na kilka miesięcy przed wybuchem powstania listopadowego. Utwór ukazuje tragiczny los polskich...

Węgiel kamienny - wydobycie WĘGIEL KAMIENNY Utracił pozycję najważniejszego surowca energetycznego na rzecz ropy naftowej i gazu ziemnego, lecz nadal odgrywa bardzo ważną rolę w gospodarce światowej. Światowe zasoby: 1,1 bln ton Największe złoża: 1. Rosja (zagłębie: Peczorskie, Kralskie, Czeremchowskie, Abakańskie, Kuxnieckie) 2. Indie (zagłębie: Damodar w płn ...

Komitet Ekonomiczno-Społeczny - opis Komitet Ekonomiczno-Społeczny Historia Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (Economic and Social Committee) sięga 1958 r., kiedy to został on utworzony, na mocy Traktatów Rzymskich, jako wspólna instytucja EWG i EURATOMU. Jest to organ doradczy, zadaniem którego jest wyrażanie opinii na temat polityki gospodarczej i społecznej w ramach Wspólnot E...