Sąd o narodzie w "Grobie Agamemnona"



Sąd o narodzie w „Grobie Agamemnona” Słowackiego „Grób Agamemnona” stanowi fragment VIII pieśni poematu podróżniczego „Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu”. Tytuł wiersza nawiązuje do przeżyć poety podczas zwiedzania budowli, która uchodziła wtedy za grobowiec Agamemnona, jednego z bohaterów „Iliady” Homera. Utwór dzieli się wyraźnie na dwie części: pierwsza ma charakter luźnych refleksji, dotyczących własnej poezji, które poeta snuje w trakcie zwiedzania grobu Agamemnona, króla Argos i Myken, naczelnego wodza wojsk greckich pod Troją. Przypominając krwawe dzieje rodu Atrydów, Słowacki jak gdyby uświadamia sobie, że dawne, bohaterskie dzieje zna dzięki Homerowi. Promień słońca wdzierający się do grobowca poprzez szczelinę został porównany przez poetę do struny z harfy Homera. Słowacki oddając hołd wielkiemu greckiemu epikowi odczuwa niedoskonałość własnej poezji. Przyznaje też, że nie potrafi wydobyć czarownych dźwięków ze strun Homerowej harfy. Żali się na niezrozumienie własnej poezji wśród „słuchaczów głuchych". Druga część to gorzki rozrachunek z własnym narodem, któremu pragnie uświadomić zarówno przyczyny klęski powstania listopadowego, jak i utraty niepodległości. W poetyckiej wizji ukazuje siebie mknącego na koniu przez Grecję. Żaden Polak nie ma prawa zatrzymać się pod Termopilami, gdzie Grecy w 480 r. p.n.e. pod wodzą Leonidasa bohatersko walczyli z Persami. Wszyscy zginęli, nikt nie dostał się do niewoli, a czyn ich na zawsze pozostał symbolem patriotyzmu i poświęcenia się dla ojczyzny. Bohaterstwu Greków przeciwstawia Słowacki klęskę powstania listopadowego, w którym Polacy nie wykazali się taką odwagą i gotowością poświęcenia życia dla ojczyzny. Nadal skrępowani łańcuchem niewoli, nie mogą stanąć nad mogiłą Leonidasa, który mógłby zapytać: „ Wiele was było?" Jedynym miejscem w Grecji godnym Polaka jest niestety Cheronea, gdzie w 338 r. p.n.e. Grecy ponieśli klęskę, uciekając w popłochu z pola walki i utracili niepodległość. Słowacki surowo ocenia postawę Polaków w powstaniu listopadowym i wskazuje winowajcę klęski. Odpowiedzialność za upadek powstania ponoszą ciążące wciąż jeszcze na narodzie polskim wady i przywary szlachetczyzny, które poeta piętnuje słowami przepojonymi niezwykłą goryczą i namiętnością polemiczną. „O Polsko! poty ty duszę anielską będziesz więziła w czerepie rubasznym, / poty kat będzie rąbał twoje cielsko, / poty nie będzie twój miecz zemsty strasznym" — te słowa najdobitniej wskazują kierunek ataku Słowackiego. „Czerep rubaszny" to symbol zacofania, gnuśności ideowej. Oznacza on wszystko, co pochodząc z przeszłości szlacheckiej, obciąża współczesne poecie życie polskie. Nie oskarża Słowacki tego, co nazywa „duszą anielską". Przez metaforę tę określa lud polski, pozostający w okowach feudalizmu i szlachetczyzny. W czasie powstania szlachta nie pozwoliła ludowi przyłączyć się do walki. Oddziaływanie szlachty na naród porównuje poeta do zabójczej koszuli Dejaniry, która spowodowała śmierć Heraklesa w straszliwych męczarniach. Słowacki wytyka też szlachcie skłonność do wystawnego, pełnego przepychu życia i do naśladowania obcych wzorów. Wiersz kończy się wspaniałą wizją przyszłej Polski, w której nie będzie rozdwojenia, gdyż „czerep rubaszny" zostanie zrzucony, i w której narodzi się nowy, wielki naród. Symbolem wielkości narodu jest „posąg z jednej bryły". Ostatnie wersy wiersza, zawierające potępienie współczesnej poecie Polski znoszącej bez oporu więzy niewoli, są jednocześnie wezwaniem do bezwzględnej walki o wolność i niepodległość kraju. W wierszu Słowacki nie oszczędza i samego siebie oskarżając rodaków o klęskę powstania, wyznaje ze wstydem, że jest smutny i „sam pełen winy", a więc winą obarcza również i siebie, gdyż nie wziął udziału w walce.

Sąd o narodzie w "Grobie Agamemnona"

Materiały

Główne problemy twórczości I.Krasickiego Wymień główne problemy twórczości I. Krasickiego. Omów dokładnie jeden gatunek literacki uprawiany przez poetę. Ignacy Krasicki, poza tym że przyjął święcenia kapłańskie, był również wielkim poetą, prozaikiem, publicystą i komediopisarzem; potem jako wybitny twórca związał się dworem Stanisława Augusta Poniatowskiego; ważna cecha j...

Krótka charakterystyka "Rozłączenie" i "Uspokojenie" Słowackiego “Rozłączenie” Obraz wewnętrznych emocji związanych z rozdzieleniem dwóch osób. Jedynym ich połączeniem jest biały gołąb. Podmiot liryczny mówi o ukochanej w kontekście przyrody. Zna ukochaną doskonale, może przewidzieć jej zachowanie, to co teraz robi. Miłość wieczna trwa mimo rozłączenia. Podmiot liryczny widzi ją w wyobraźni. Gó...

Przebudowa polskiego systemu bankowego Przesłanki i proces przebudowy polskiego systemu bankowego W drugiej połowie lat 80-tych zaczęły przeważać poglądy, że system bankowy powinien być bardziej rozbudowany, że należy dopuścić konkurencję, samodzielność banków i położyć nacisk na ich działalność komercyjną. Ogólnie można powiedzieć, że sytuację charakteryzowały następujące elem...

Dramat Witkiewicza, Gombrowicza, Różewicza jako wyzwanie wobec tradycji 11. Dramat Witkiewicza, Gombrowicza, Różewicza jako wyzwanie wobec tradycji. a:Witkiewicz \'\'Szewcy\'\'. Witkacy zajął w dramaturgii XX-lecia całkowicie odrębną i wyjątkową pozycję. Był on prekursorem awangardowego teatru światowego. Burzył podstawy teatru naturalistycznego i symbolicznego, żądając stworzenia teatru będącego czystym tworem wy...

Romantyzm w Europie - wstęp I. Romantyzm w Europie - wstęp. Romantyzm jako prąd kulturalny jest zjawiskiem historycznym ogromnie złożonym, m.in. dlatego, że ogarnął wszystkie dziedziny życia (sztukę, filozofię, politykę, obyczajowość), a poza tym przybierał różne kształty w poszczególnych krajach Europy, zależnie od panujących tam stosunków politycznych, społeczno-obycz...

Motyw pogrzebu w literaturze Pogrzeb Pogrzeb - Inaczej pochówek, jest cere¬monią składania do grobu zmarłego. W przeszłości związany był z bogatym rytuałem (np. czuwanie przy marach, wspólne modlitwy, msza żałobna, stypa, podział majątku po zmarłym), z którego obecnie ocalało niewiele. Liryka funeralna (żałobna) - Rodzaj liryki opiewającej życie zmarłego (prze¬w...

Nauczyciel i mistrz w literaturze W dzisiejszych czasach młodzi ludzie często nie uznają żadnych autorytetów i trudno określić jaki jest tego powód. Sądzę, że media mają w tym spory udział, gdyż przyczyniają się do tworzenia atmosfery szeroko zakrojonej swobody oraz do upadku autorytetu kościoła. W skutek tego powstała moda na nie uznawanie jakichkolwiek autorytetów czy wzorców ...

Obraz społeczeństwa francuskiego w "Ojciec Goriot" Zarówno streszczenie powieści, jak i ogląd postaci ujawniają najważniejsze fascynacje epoki Balzaka: ambicje i pieniądze. Chęć posiadania, wyrwania się z dna nędzy, poprawy bytu to siła, która doprowadziła do rewolucji francuskiej i gwałtownych przemian społecznych. Wtedy zdarzały się owe niesłychane okazje do zdobycia fortuny, która z kolei otw...