Rozwój religii greckiej oraz świat bogów greckich w "Mitolologii"

Mitologia jest zbiorem baśni o bogach i bohaterach. Fetyszyzm jest najstarszą formą religii greckiej polegającą na oddawaniu czci przedmiotom martwym. Inną formą religii był antropomorfizm czyli wyobrażenie bogów na wzór ludzi. Świat bogów greckich. Bogowie olimpijscy: Afrodyta - bogini miłości i piękności; córka Zeusa i Dione; zrodzona z fal morskich; żona Hefajstosa Apollo - bóg wyroczni i wróżb, patron wieszczów, poetów, opiekun muz; syn Zeusa i Latony Ares - bóg wojny; syn Zeusa i Hery; kłótliwy i brutalny, niemiły bogom i ludziom; symbol - miecz Artemida - bogini łowów i lasów, płodności i śmierci Atena - bogini mądrości, sztuki, nauki; córka Zeusa, wyskoczyła z jego głowy w pełnej zbroi Erato - muza pieśni miłosnej Euterpe - muza liryki Hefajstos - bóg ognia i kunsztu kowalskiego; syn Zeusa i Hery; mąż Afrodyty Hera - żona Zeusa; bogini małżeństwa i wierności małżeńskiej Hermes - posłaniec bogów, bóg złodziei i kupców; bóstwo płodności; syn Zeusa i Mai Kalliope - muza pieśni bohaterskiej Klio - muza historii Melpomene - muza tragedii Muzy - opiekunki poezji, tańca, sztuki i nauki: Polihymnia - muza hymnów i pieśni pobożnych Taleja - muza komedii Terpsychora - muza tańca Urania - muza gwiaździarstwa Zeus - najwyższy bóg, pan nieba, błyskawic i piorunów; symbol - piorun Bogowie światła i powietrza: Helios - bóg Słońca; źródło światła i życia Iris - bogini tęczy; posłanka bogów do ludzi Selene - bogini Księżyca Bogowie wiatrów: Boreasz - wiatr północny Euros - wiatr wschodni Notos - wiatr południowy Zefir - wiatr zachodni Bogowie ziemscy: Asklepios (Eskulap) - bóg sztuki lekarskiej Demeter - bogini życia, urodzaju, patronka rolników Dionizos - bóg ekstazy i wina Persefona - bogini śmierci Westa - bogini-opiekunka ogniska domowego Bogowie morza: nereidy Posejdon Proteusz Tetyda - matka Achillesa Bogowie świata podziemnego: Erynie - mścicielki wszeliej nieprawości, a zwłaszcza przelanej krwi Hades - bóg świata zmarłych, surowy i bezlitosny bóg świata Bóstwa doli i spraw ludzkich: Eirene - bogini pokoju Fortuna - bogini szczęścia Hymen - opiekun młodych małżeństw, bóstwo weselne Hypnos - opiekun snu Mojry bóstwa losu, ludzkiego życia; Lachesis, Kloto, Atropos Nike - skrzydlata bogini zwycięstwa Tanatos - bóg śmierci Temida - bogini sprawiedliwości Bogowie i ludzie - wzajemne relacje między nimi. W "Mitologii" Jana Parandowskiego (Jan Parandowski (ur. 1895) - prozaik, eseista, tłumacz. Miłośnik i znawca starożytnej kultury grecko - rzymskiej. Utwory: "Mitologia", "Dysk olimpijski", zbiory "Trzy znaki Zodiaku","Godzina śródziemnomorska", przekłady m.in. "Odyseja" Homera.) Początkowo mieszkańcy starożytnej Grecji wyznawali fetyszyzm. Była to najstarsza forma religii, polegająca na oddawaniu czci przedmiotom martwym: głazom, ogromnym drzewom, nie ociosanym palom i meteorytom, które spadając z nieba były czymś niezwykłym i niepojętym. Następny etap rozwoju religii greckiej stanowił antropomorfizm, a więc bogowie przybierali postacie ludzkie. Byli jednak niezwykle piękni i przerastali urodą najpiękniejszych ludzi. Zdarzały się oczywiście wyjątki. Przykładem tego był Hefajstos, kaleki bóg ognia i kunsztu kowalskiego. Kto uważa, że bogowie greccy, podobnie jak Bóg chrześcijański, są dobrzy, łaskawi i mądrzy, ten jest w błędzie, ponieważ społeczność niebiańska dzieliła się na klasy wyższe i niższe, a w każdej z nich toczyła się walka o władzę. Stosowane były rozmaite podstępy, zawiązywały się spiski i tak bez końca. Jeżeli chodzi o stosunki między bogami i ludźmi, to były one rozmaite. Prawie każda wioska i miasto miało swoje główne bóstwo, któremu składało szczególną cześć pomijając ważniejsze i mocniejsze. Okoliczność taka sprzyjała sporom między bogami, które w istocie uderzały w ludzi. Na wioski sprowadzano choroby, kataklizmy i głód. Niekiedy sami bogowie przybierali postać zwierząt i porywali lub zabijali ludzi. Byli oczywiście i tacy, którzy pomagali zabłąkanym podróżnym w odnalezieniu drogi. Należał do nich Hermes - opiekun złodziei i kupców. Najmniej czczonymi bogami byli władcy piekieł i podziemia, od których zależał los człowieka po śmierci. Byli nimi Hades i Tanatos. Najwięcej ludzkość zawdzięczała Atenie, ponieważ uczyła ona ludzi różnych rzemiosł i kształciła w naukach. Inną cenioną boginią była Demeter - bogini życia, urodzaju, która była patronką rolników, Eskulap pomagający przezwyciężać choroby, Westa - opieunka ogniska domowego oraz Afrodyta, która uszczęśliwiała ludzi dając im miłość. Niektóre z bóstw towarzyszyły człowiekowi w czasie zabaw i uczt. Był wśród nich Dionizos - bóg życia i winnej latorośli, uwielbiający nad wszystko rozrywki i wino. Poza nim należały do nich muzy: Euterpe zajmująca się liryką, Taleja - komedią, Melpomene - tragedią, Terpsychora - tańcem i Erato - muza pieśni miłosnej. Czasami ludzie byli zapraszani na uczty olimpijskie, gdzie rozkoszowali się ambrozją dającą wieczną młodość oraz innymi niebiańskimi potrawami. Zdarzało się, że do ich uszu trafiały sprawy poufne, które nie powinny wyjść poza bramy Olimpu, a więc bywalcy tych uczt obiecywali nic nie powtarzać po powrocie do domu. W przeciwnym razie czekała ich okrutna kara. Jednak nie każdy miał tak silną wolę, aby powstrzymać się od plotkowania. Przykładem na to może być król Syzyf, który przez całą wieczność musi wtaczać na stromą górę olbrzymi głaz wyślizgujący mu się z rąk tuż przed wierzchołkiem. Niezwykłym faktem było to, iż bogowie olimpijscy udawali się na ziemię, aby tam zaznać rozkoszy ze śmiertelnymi kobietami. Ze związków takich rodzili się zwykle rośli, potężni i przerastający siłą zwykłych ludzi osobnicy. Umierali jednak młodo uśmierceni przez zazdrosne żony bogów. Jednym z nich był Herakles, syn Zeusa i królowej Alkmeny, ale udało mu się z pomocą innych bogów uniknąć śmierci z ręki Hery, żony władcy Olimpu. Jednak całe jego życie składało się z trosk, ciężkiej pracy i walki, aby w końcu po śmierci mógł stać się bywalcem świętej góry. Tak oto przedstawiały się stosunki między starożytnymi Grekami i ich bogami, którzy w rzeczywistości nie byli wzorami dobroci i szlachetności.