Rodzaje planów

Plany strategiczne. Prowadzą do osiągnięcia ogólnych celów organizacji - do spełnienia misji, stanowiącej szczególny powód istnienia organizacji. Plany operacyjne. Określają sposoby wcielenia w życie planów strategicznych. Plany operacyjne dzielą się na: Plany jednorazowe - określające szczególne działania, które prawdopodobnie nie będą powtarzane w tej samej postaci w przyszłości. Rodzaje planów jednorazowych: • Programy - obejmują względnie duży zbiór działań. Określają główne etapy osiągnięcia celu, jednostkę odpowiedzialną za każdy etap i termin wykonania każdego etapu. • Projekty - są cząstkami programów, mają ograniczony zakres i zawierają wyraźne dyrektywy dotyczące zadań i czasu. • Preliminarze finansowe - obejmują zestawienia środków finansowych zarezerwowanych na określone przedsięwzięcia w danym okresie, decydują o przeznaczeniu środków na alternatywne kierunki działania. Przekroczenie preliminarza jest wczesnym sygnałem, że działania nie przebiegają zgodnie z planem. Nadmierne wydatki mogą być skutkiem złego planowania, zmienionych warunków lub wystąpienia innych nieprzewidzianych i nieplanowanych zdarzeń. Plany trwale obowiązujące - dotyczą działań, które powtarzają się i można nimi pokierować za pomocą jednej decyzji lub ich zbioru. Plany trwale obowiązujące oszczędzają czas kierowników przeznaczony na planowanie, gdyż w podobnych sytuacjach postępuje się w sposób konsekwentny i z góry ustalony. Rodzaje planów trwale obowiązujących: • Wytyczne polityki - są ogólną wskazówką przy podejmowaniu decyzji, wyznaczają ich granice, wykluczają decyzje zabronione. Są najczęściej formułowane przez naczelne kierownictwo by podnieść efektywność organizacji, wyklarować obraz firmy (np. unifikacja stroju pracowników) lub zażegnać konflikt na niższym szczeblu organizacji. Mogą również powstać wytyczne nieformalne, zwyczajowe. • Procedury - zawierają zbiór szczegółowych instrukcji dotyczących sposobu wykonania serii czynności realizowanych często lub systematycznie. • Reguły - mówią o kienieczności określonego działania w danej sytuacji, są najkonkretniejszą formą planów. Mnożenie reguł może ujemnie wpłynąć na postawę pracowników. Kontrola - polega na porównaniu informacji o tym, co rzeczywiście nastąpiło w trakcie wdrożenia planu z preliminarzami, programami, wzorcami itd. opracowanymi podczas planowania. Jeżeli istnieje duża rozbieżność mogą być potrzebne następujące działania dostosowawcze: • zmiana działań tak, by ich wyniki zbliżyły się do przewidzianych w planie • analiza i ewentualna rewizja planu • ponowna ocena instrumentów kontroli, by upewnić się co do ich stosowności wobec planu. Rozdział planowania i kontroli może zachęcić pracowników do jej poważnego traktowania, równocześnie wiąże się to z niebezpieczeństwem wystąpienia konfliktów między planistami i kontrolerami.