Rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy - definicja, funkcje, podział

Zwykle zwany kontem osobistym. Jest rodzajem rachunku oszczędnościowego. Banki otwierają je osobom fizycznym, które zobowiązują się do przekazywania na ten rachunek swoich stałych przychodów pochodzących z wynagrodzeń, rent i emerytur itp. Służy do gromadzenia wkładów oszczędnościowych i przeprowadzania rozliczeń pieniężnych posiadacza z wyłączeniem rozliczeń z tytułu działalności gospodarczej. Posiadacz rachunku lub jego pełnomocnik może dysponować saldem rachunku, wywołując powstawanie salda debetowego, a także może korzystać w tym rachunku z przyznanego kredytu. Oddział banku może wykonywać stałe zlecenia płatnicze o charakterze periodycznym, np. opłaty telefoniczne, czynsze. Niektóre banki przyjmują zlecenia dokonania wypłat z tych rachunków za pośrednictwem bankomatów lub dokonują rozliczeń krajowych przeprowadzanych za pomocą kart płatniczych. Rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy jest w zasadzie rachunkiem awista, ale w niektórych bankach można blokować na subkontach tego rachunku kwoty stanowiące wkład terminowy. Ponadto banki komercyjne otwierają i prowadzą inne rodzaje rachunków: • Rachunki skonsolidowane – zwane też rachunkiem koncentrycznym lub zintegrowanym. Jest to rodzaj rachunku bankowego przystosowany do potrzeb podmiotów gospodarczych o rozbudowanej sieci placówek. Jest to rachunek zbiorczy, na który automatycznie są przelewane środki z rachunków bankowych wskazanych placówek; możliwe jest pozostawianie na tych rachunkach określonego salda, a przelewanie nadwyżek na rachunek skonsolidowany (są one uzupełnieniem rachunków podstawowych bieżących i pomocniczych). • Rachunki „Escrow” - są to rachunki wspólne z innym podmiotem lub innymi podmiotami, służące do przechowywania środków pieniężnych oraz do przeprowadzania rozliczeń pieniężnych stosownie do zasad określonych w umowie. • Rachunki wspólne – uprawniające do dysponowania saldem rachunku przez współposiadaczy. • Rachunki walutowe – służą do przechowywania środków pieniężnych w walutach obcych. Najczęściej są to waluty wymienialne zwłaszcza dolary amerykańskie (USD), marki niemieckie (DM), franki francuskie (FRF), franki szwajcarskie (CHF) i funty brytyjskie (GBP). Na rachunkach walutowych „A” mogą gromadzić swoje oszczędności fizyczne osoby krajowe, stale mieszkających w Polsce, zaś rachunki walutowe „C” prowadzone są dla osób zagranicznych ( osób fizycznych mających stałe miejsce zamieszkania za granicą, osoby prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, mające siedzibę za granicą). • Rachunki zastrzeżone – służą do gromadzenie środków oraz przeprowadzania rozliczeń pieniężnych w walutach obcych. Rachunek zastrzeżony prowadzony jest dla osoby krajowej, dla której osoba zagraniczna dokonuje wpłat walut obcych pochodzących z tytułów upoważniających do transferu walut obcych za granicę. Zastrzeżenie polega na tym, że osoba krajowa może dysponować tymi środkami po spełnieniu warunków ustalonych przez zastrzegającego (osobę zagraniczną). Do tego momentu osoba krajowa może dysponować środkami zgromadzonymi na rachunku zastrzeżonym jedynie w imieniu i na rachunek zastrzegającego. Z rachunku zastrzeżonego mogą być dokonywane wypłaty, na rzecz osoby będącej właścicielem rachunku - osoby krajowej, za wykonane świadczenia na rzecz zastrzegającego. • Rachunki zagraniczne wolne – rachunki prowadzone przez bank krajowy dla osoby zagranicznej. Na tym rachunku osoby zagraniczna może gromadzić waluty obce oraz złote otrzymane od osób krajowych za importowane przez nie towary i usługi. Z rachunku zagranicznego wolnego osoba zagraniczna może opłacać zobowiązania wobec osób krajowych za otrzymane (importowane) z Polski towary i usługi. Instytucja rachunku zagranicznego wolnego umożliwia włączenie za jego pośrednictwem waluty polskiej do rozliczeń zagranicznych. • Rachunki kredytowe – służące do ewidencjonowania stopnia wykorzystania i spłaty kredytu. Wykorzystanie kredytu (obciążenie rachunku) może polegać na przelaniu jego kwoty z rachunku kredytu na rachunek bieżący kredytobiorcy (uznanie rachunku bankowego), albo na dokonaniu wypłaty bezgotówkowej, rzadziej gotówkowej, bezpośrednio z rachunku kredytu. Wykorzystanie kredytu może nastąpić jednorazowo lub w transzach kredytu, zawsze jednak w granicach umownego limitu kredytu. Spłata kredytu następuje przez jednorazowe uznanie rachunku kredytu lub w umownych ratach spłat. • Rachunki depozytowe – nazywane także inwestycyjnymi, otwierają bankowe biura maklerskie posiadaczom papierów wartościowych. Konieczność posiadania rachunku depozytowego wynika z przyjętej w Polsce metody posługiwania się papierami wartościowymi. Nabywca nie posiada ich w postaci materialnej, lecz w postaci świadectwa depozytowego, będącego dowodem ich posiadania. Na rachunku depozytowym papierów wartościowych ewidencjonuje się nabyte przez klienta papiery wartościowe oraz transakcje kupna i sprzedaży tych walorów. Dla tych rachunków bank równolegle prowadzi rachunek depozytu pieniężnego, służący gromadzeniu środków przeznaczonych na finansowanie obrotu papierami wartościowymi. Rachunek ten jest otwierany automatycznie z chwilą otwarcia rachunku depozytowego papierów wartościowych. Zapisy dokonywane są w momencie wniesienia wpłaty lub dywidendy, czy zasilenia rachunku środkami pochodzącymi ze sprzedaży papierów wartościowych klienta. Z tego rachunku dokonuje się wypłat na zakup papierów wartościowych, pokrywa prowizje maklerskie oraz różne opłaty i koszty. Właściciel może wycofać z tego rachunku pieniądze, gdy podejmuje zyski lub zmniejsza lokaty w papierach wartościowych. • Rachunki NOSTRO – jest to rachunek, jaki dany bank posiada w innym banku w kraju lub za granicą. Bank który prowadzi taki rachunek nosi nazwę korespondenta. • Rachunki LORO – jest to rachunek, jaki dany bank otworzył i prowadzi w swoich księgach dla innego banku.