"Na świecie zbożny pobyt, po żywocie rajski przebyt" - jako dewiza literatury średniowiecza?

Czy cytat z „Bogurodzicy”: „Na świecie zbożny pobyt, po żywocie rajski przebyt” – można uznać za dewizę literatury średniowiecza? Uważam, że ten cytat można zdecydowanie uznać za dewizę literatury średniowiecznej. Jej celem było przede wszystkim prowadzenie człowieka do Boga. Miała służyć zbudowaniu moralnemu, wychowaniu i pouczeniu, potępieniu zła i afirmacji dobra, poszerzeniu wiedzy oraz zachowaniu w pamięci zdarzeń i postaci uznanych za ważne. Literatura średniowieczna była pełna literackich przykładów, kontemplacji i rozważań, dydaktyzmem, moralizatorstwem i pochwalnym tonem względem postaci i zjawisk uznanych za godne naśladowania. Dzieła były nasycone praktycznymi wskazówkami i radami. Literatura średniowieczna charakteryzowała się przede wszystkim następującymi cechami: • Była anonimowa. Podczas tworzenia dzieła nie było przydatne nazwisko. Liczyła się przydatność w prowadzeniu człowieka do Boga, wartość dzieła z punktu widzenia jego moralnej, religijnej i wychowawczej użyteczności. Nie było również ochrony tzw. praw autorskich. Można było zapożyczać całe zdania i fragmenty z obcych dzieł, a nawet zalecano to. Poprzez anonimowość unikano „próżnej chwały”. • Była parenetyczna. Pareneza dosłownie znaczy „pouczenie”. Literatura parenetyczna to literatura propagująca wzory postępowania, ideały modne i używane w danej epoce. Z kolei tzw. wzorce parenetyczne to wzory osobowe, postacie godne naśladowania, skupiające cechy wzorowe, pożądane, idealne. Literatura średniowieczna zarysowuje takie portrety: idealnego władcy, rycerza i ascety. • Była dwujęzyczna, tzn. pisana w dwóch językach: języku kościoła, czyli po łacinie, i w kształtujących się językach narodowych. Formowanie własnego języka umacniało poczucie tożsamości, wspólnoty narodowej. Jednak utwory w języku powszechnie znanym, łacińskim, mogły być zauważone na szerszym, europejskim forum. Ludzie żyjący w epoce średniowiecza byli przekonani o tym, że ich prawdziwe życie zacznie się dopiero po śmierci i zależy ono od tego w jaki sposób będą żyli na ziemi. Życie w cnocie miało być nagrodzone wiecznym, szczęśliwym życiem w niebie. Literatura moralizatorsko-dydaktyczna średniowiecza pokazywała im w jak mają postępować, aby sobie na to życie zasłużyć. Warto też zwrócić uwagę na utwory hagiograficzne. Są to opisane żywoty świętych, bardzo rozpowszechnione w epoce średniowiecza. Przedstawiają dzieje świętego, propagują i konstruują one wzór ascety, świętego, czyli ideał do naśladowania. Podobną funkcję spełniały utwory historiograficzne, np. rozmaite polskie kroniki. „Kronika Polski” pokazywała wzorzec doskonałego władcy. Natomiast wzorzec doskonałego rycerza jest zawarty w „Pieśni o Rolandzie”.