"Mała apokalipsa" - dlaczego taki tytuł?



Dlaczego Konwicki nazwał swoją powieść polityczną właśnie „Małą Apokalipsą”? Najprościej byłoby powiedzieć, że dlatego, iż rzeczywistość, którą przedstawia, jest światem apokaliptycznym, zbliżającym się ku końcowi, zapowiadającym upadek - lecz świat ten jest mały, wręcz można powiedzieć prywatny, zatem i Apokalipsa jest mała. Mała zapowiedź upadku małego świata. To oczywiście jeszcze nie wszystko. Zastanówmy się, co nazwalibyśmy Apokalipsą Wielką, Prawdziwą? Pierwsze skojarzenie to Apokalipsa św. Jana z ostatniej księgi Biblii - czyli objawienie, zapowiedź końca świata, ubrana w tajemnicze znaki i symbole. Następna myśl - to założenia katastrofistów przeczuwających upadek cywilizacji Zachodu - Wielka Uniwersalna Katastrofa. Tutaj zaś w wydaniu Konwickiego obserwujemy małą, naszą, polską Apokalipsę. Jest to przepowiednia upadku świata pogrążonego w totalitarnym systemie. Jest to Apokalipsa polska, bo realia kraju przedstawione są tu jako chaos, wśród ludzi nie ma cnotliwych - są tu albo zdrajcy, albo przekupieni, albo przestraszeni. System powoduje całkowity upadek wartości i staje się normalnością. Gmachy i mosty Warszawy trzęsą się w posadach. Jako największy grzech rozrasta się obojętność. Oto nasza polska wersja Apokalipsy. Nędzna rzeczywistość, marny mechanizm są w stanie rozkładu, skarlałe wartości i skurczony świat PRL-owskiej Warszawy. Tak więc Apokalipsa też musi być mała. "Mała" znaczy prywatna. Bohater ma zaprotestować przeciwko Obojętności aktem całopalenia. Jest to, jak sam mówi: "mój własny koniec świata", który nie nadciąga, nie przybywa nawet, lecz... przypełza. Przed absolutnym końcem bohater przemierza jeszcze dantejską wędrówkę po różnych kręgach - to po różnych strefach miasta, w poszukiwaniu sensu i prawdy. Jest to więc też Apokalipsa w prywatnym rozrachunku bohatera - jednostkowa - oto dlaczego jest mała. Lecz jak w ogóle rozpoznajemy, że jest to Apokalipsa? Konwicki tak kształtuje przedstawioną rzeczywistość, że znajdujemy w niej wiele nawiązań do Apokalipsy biblijnej. Oto "znaki": odzywa się "głos przestrogi" z ekranu kina, przez ulice jadą czarne limuzyny, widzimy trąby, orkiestry przedszkolaków. Charakterystyczna jest wizja sali restauracji jako doliny Józefa przed dniem ostatecznym. A restauracja nazywa się Paradyz - co znaczy raj.

"Mała apokalipsa" - dlaczego taki tytuł?

Materiały

Dramat Dominika Cedzyny w "Doktor Piotr" Dominik Cedzyna to bohater opowiadania Stefana Żeromskiego pt. \"Doktor Piotr\". Akcja utworu rozgrywa się kilka lat po powstaniu styczniowym. Dominik Cedzyna, dawny właściciel ziemski, szlachcic z urodzenia, teraz zrujnowany pracuje u dorobkiewicza Teodora Bijakowskiego. Dominik Cedzyna ma syna, tytułowego doktora Piotra, który studiuje medycyn...

Bohaterowie "Nie-Boskiej Komedii" Główne postaci dramatu Hrabia Henryk jest postacią, w której dopatrzyć się można cech i rysów osobowości zarówno ojca poety, jak i jego samego. Krasiński cierpiał jako artysta, boleśnie uświadamiający sobie rozdźwięk między snuciem fikcji a wpływaniem na fakty rzeczywiste – i zagadnienie postawy poetyckiej wobec życia uczynił jednym ...

"Kartoteka" - opis dramatu „ Kartoteka\" - nowa koncepcja dramatu współczesnego. TADEUSZ RÓŻEWICZ: Poeta, dramatopisarz i prozaik na leżący do pokolenia Kolumbów. Wojnę spędził w Radomsku. W 1942 roku ukończył tajny kurs podchorążych i w latach 1943-44 walczył w oddziałach partyzanckich AK. Po wojnie studiował historię sztuki na UJ. W swojej poezji Różewicz r...

Mieszczanie i wieś w "Przedwiośniu" “PRZEDWIOŚNIE” S. ŻEROMSKIEGO Przedwiośnie polskiej państwowości Wiosna to odzyskanie wolności, rozkwit na nowo państwa polskiego po 123 latach niewoli. Utwór stanowi sumę obserwacji politycznych i społecznych, państwowości, która narodziła się na nowo. Konfrontacja mitu szklanych domów z rzeczywistością. Śledząc losy Cezare...

Klasycyzm francuski XVII wieku Temat: Klasycyzm francuski XVII wieku. Dominującym kierunkiem w lit. i sztuce francuskiej XVII w. był klasycyzm. Nawiązywał on do sztuki starożytnej i renesansowej. U jego podłoża był racjonalizm (kierunek filozoficzny gloryfikujący wartość rozumu). Za jego twórcę uważa się filozofa Kartezjusza, który istotę swoich przemyśleń zawarł w z...

Wieś i tematyka ludowa w literaturze Młodej Polski 43. Temat: Wieś, tematyka ludowa w literaturze młodej polski Spojrzenie na wieś w utworach Reymonta i Żeromskiego jest bardzo różne, co wynika z różnych intencji pisarskich obu autorów. Stefan Żeromski, którego nazywano sumieniem Polaków, za cel postawił sobie ukazanie rodakom najbardziej żywotnych problemów społecznych, moralnych, narodowych i...

Adaptacja filmowa "Krzyżaków" Sienkiewicza Adaptacja filmowa powieści Wiele utworów literackich próbowano przełożyć na język filmu. Takie zabiegi dotyczyły też niejednokrotnie obszernych wielotomowych powieści. Film Krzyżacy w reżyserii Aleksandra Forda, oparty na dziele Henryka Sienkiewicza, powstał w 1960 r. Było to na owe czasy wielkie i kosztowne przedsięwzięcie, tym bardziej...

Życie - proces który można wygrać lub przegrać 48. Życie jest jak proces, można je wygrać lub przegrać. Rozważ w oparciu o wybrane kreacje literackie. Niewątpliwie życie jest wszystkim co mamy. Jest to dobro najwyższe. Być może z tego właśnie powodu usiłujemy czegoś w nim dokonać, coś interesującego po sobie pozostawić, zanim dobiegnie końca a my zwyczajnie przestaniemy istnieć. Stawiane...