"Kandyd" jako opowiastka filozoficzna



"Kandyd" jest jedną z najgłośniejszych powiastek filozoficznych Woltera, wydaną w 1759 roku. Opowiastka filozoficzna to taka, w której autor ustosunkowuje się do pewnych filozofii. Ten utwór wymierzony jest w optymistyczny nurt filozofii oświecenia. Kandyd ( z fr. candid - uczciwy, poczciwy ) i jego mistrz Pangloss są zwolennikami tej filozofii, lecz konfrontacja z przykrymi doświadczeniami życiowymi wykazuje jej niedorzeczność. Po wielu wędrówkach - w tym także do cudownej krainy Eldorado - bohater odnalazł swą ukochaną Kunegundę i postanowił się ograniczyć w życiu do "uprawy własnego ogródka". Zmusiły go do tego przedstawione niedoskonałości świata: przemoc i okrucieństwo, niewolnictwo, ciemnota ludzi, skrajny fanatyzm, bezsens wojny, rozpusta i próżność duchowieństwa, pogoń za pieniędzmi, rozwiązłość i prostytucja, bezprawie, szukanie łatwego zarobku, złodziejstwo, naiwność, nieobowiązkowość władców, osądzanie ludzi na podstawie urodzenia. Wolter pochwala jedynie stałość uczuć. Powiastka filozoficzna stworzona przez Woltera służyła przede wszystkim szerzeniu nowych oświeceniowych poglądów. Podstawowymi wyznacznikami tych poglądów były: krytyka i ośmieszanie przesądów, zabobonów, fanatyzmu religijnego, dezawuowanie zastanej filozofii, atak na instytucje Kościoła i monarchię absolutną, refleksja nad naturą człowieka i nad mechanizmami stosunków społecznych. Ze względu na obecność tych problemów nie tylko w powiastkach Woltera, ale w całej bogatej twórczości innych pisarzy określa się często ich całokształt mianem "wolterianizmu". Najbardziej znamienną cechą wolterianizmu jest krytycyzm, odrzucanie wszelkich autorytetów, nadrzędna idea tolerancji dla różności postaw ludzkich, a także liberalizm i racjonalizm, prowadzące do deizmu, czyli uznania istnienia Boga, lecz odrzucenia religii objawionej, a więc i instytucji Kościoła. Stary uczony, Marcin (z "Kandyda" ) powiedział: "Cnota i szczęście na świecie są rzadkie".

"Kandyd" jako opowiastka filozoficzna

Materiały

Charakterystyka epoki - lietratura współczesna LITERATURA WSPÓŁCZESNA - OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA EPOKI Literatura polska Najnowsze dzieje naszego piśmiennictwa, nazywanego umownie literaturą współczesną, określają dwa zwrotne momenty w historii naszego narodu: wrzesień 1939 r. i czerwiec 1989 r. Daty te tworzą ramy czasowe tego okresu. Literaturę lat 1939-1989 kształtowały głównie hi...

Co to jest mitologia? Większość utworów literackich nawiązuje do mitologii greckiej. Mitem nazywamy historię prawdziwą, mającą pozorną historyczność i opowiadającą o powstaniu świata, bogach, legendarnych bohaterach. Ze względu na treść mity dzielimy na: teogoniczne - o narodzinach bogów kosmogoniczne - o powstawaniu świata antropogeniczne (antropogenetyczne...

Wzorzec dobrego władcy w Średniowieczu Dobry władca Literatura średniowieczna przedstawia również wzorzec osobowy dobrego władcy. Znana wszystkim z historii \"Kronika polska\" Galla Anonima dokumentuje czasy panowania Bolesława Chrobrego i Bolesława Krzywoustego. Pierwszy posiada cechy mądrego człowieka, który dba o dobro publiczne, jest oddany sprawom ojczyzny i poszczególnych obyw...

Krótkie streszczenie ballady "Romantyczność" Mickiewicza Otwierający cykl Ballad i romansów utwór Romantyczność, jest uznawany za manifest ideowy i poetycki w twórczości Adama Mickiewicza. Pierwsza część ballady to krótkie opowiadanie o obłąkanej, wiejskiej dziewczynie, której na imię Karusia. Przed laty straciła ukochanego, a teraz rozmawia z nim, śmieje się do niego i próbuje dotknąć. Wierzy bowiem...

Czasopiśmiennictwo oświecenia CZASOPISMIENNICTWO - \"Monitor\" wydawany i redagowany przez Franciszka Bohomolca. Pismo wzorowane na angielskim \"Spectator\", ukazywało się dwa razy w tygodniu i rozwijało działalność społeczną, polityczną i oświatową. Do współpracowników \"Monitora\" należeli wybitni pisarze, jak Ignacy Krasicki czy Adam Naruszewicz. Na łamach czasopisma prop...

Klimat Australii KLIMAT -prąd zachodnioaustralijski (zimny prąd) -prąd wschodnioaustralijski (ciepły prąd) Latem temperatury są najwyższe w północnej części kontynentu. W północnej części kraju mówi się o klimacie monsunowym, który jest związany z oddziaływaniem kontynentu azjatyckiego. Płn. część - klimat równikowy wilgotny - pada cały rok a szczególnie la...

Przedsiębiorstwo państwowe - wyjaśnienie Przedsiębiorstwo państwowe: jest własnością Skarbu Państwa, władze państwowe decydują o ich tworzeniu i likwidacji, rozliczają się bezpośrednio z budżetem państwa.`

Dysonans poznawczy - wyjaśnienie Jednym z najsilniejszych czynników wpływających na zachowanie ludzi jest potrzeba podtrzymywania wy¬sokiej samooceny. W tym rozdziale dowiedliśmy, że potrzeba ta prowadzi do znaczących konsekwencji dla postaw i zachowań. Wedle teorii dysonansu poznawcze¬go ludzie zawsze doświadczają przykrego napięcia (dy¬sonansu), kiedy stają...