"Kandyd" jako opowiastka filozoficzna



"Kandyd" jest jedną z najgłośniejszych powiastek filozoficznych Woltera, wydaną w 1759 roku. Opowiastka filozoficzna to taka, w której autor ustosunkowuje się do pewnych filozofii. Ten utwór wymierzony jest w optymistyczny nurt filozofii oświecenia. Kandyd ( z fr. candid - uczciwy, poczciwy ) i jego mistrz Pangloss są zwolennikami tej filozofii, lecz konfrontacja z przykrymi doświadczeniami życiowymi wykazuje jej niedorzeczność. Po wielu wędrówkach - w tym także do cudownej krainy Eldorado - bohater odnalazł swą ukochaną Kunegundę i postanowił się ograniczyć w życiu do "uprawy własnego ogródka". Zmusiły go do tego przedstawione niedoskonałości świata: przemoc i okrucieństwo, niewolnictwo, ciemnota ludzi, skrajny fanatyzm, bezsens wojny, rozpusta i próżność duchowieństwa, pogoń za pieniędzmi, rozwiązłość i prostytucja, bezprawie, szukanie łatwego zarobku, złodziejstwo, naiwność, nieobowiązkowość władców, osądzanie ludzi na podstawie urodzenia. Wolter pochwala jedynie stałość uczuć. Powiastka filozoficzna stworzona przez Woltera służyła przede wszystkim szerzeniu nowych oświeceniowych poglądów. Podstawowymi wyznacznikami tych poglądów były: krytyka i ośmieszanie przesądów, zabobonów, fanatyzmu religijnego, dezawuowanie zastanej filozofii, atak na instytucje Kościoła i monarchię absolutną, refleksja nad naturą człowieka i nad mechanizmami stosunków społecznych. Ze względu na obecność tych problemów nie tylko w powiastkach Woltera, ale w całej bogatej twórczości innych pisarzy określa się często ich całokształt mianem "wolterianizmu". Najbardziej znamienną cechą wolterianizmu jest krytycyzm, odrzucanie wszelkich autorytetów, nadrzędna idea tolerancji dla różności postaw ludzkich, a także liberalizm i racjonalizm, prowadzące do deizmu, czyli uznania istnienia Boga, lecz odrzucenia religii objawionej, a więc i instytucji Kościoła. Stary uczony, Marcin (z "Kandyda" ) powiedział: "Cnota i szczęście na świecie są rzadkie".

"Kandyd" jako opowiastka filozoficzna

Materiały

Jakie zmiany zachodziły między epokami ? Literatura sama stawia sobie zadania i sama je realizuje. Zadania te zmieniają się w czasie i w ten sposób rodzą się epoki literackie. Zmienność zadań jest wynikiem zmiany stosunków społecznych i świadomości ludzi. Zmienność ta jest też wynikiem rozmaitych przemian i przewrotów umysłowych, kulturalnych i innych. Średniowieczna literatura za g...

"Sonety krymskie" i "Polały się łzy" - interpretacja utworów Jest cykl 18 utworów, których treść wiąże się z wrażeniami z wycieczki Mickiewicza na Krym w 1825; zostały opublikowane rok później w Moskwie; gatunkowo, sonety Mickiewicza oparte są na klasycznej kanwie, ale nowością jest połączenie sonetów w tematyczny cykl; także technika odbiega nieco od standardu: jest tu połączenie epickiego opisu, liryczn...

"Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego" - szczegółowa charakterystyka \"Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego\" A. Mickiewicza. Jak widać z tytułu, dzieło to składa się z dwóch części : \"Ksiąg narodu polskiego\" i \"Ksiąg pielgrzymstwa polskiego\". Obie stanowią jednak całość pod względem ideowym i pod względem artystycznym. \"Księgi\" są właściwie polityczną rozprawą ujętą w kształt prozą p...

Amortyzacja planowa a amortyzacja podatkowa Amortyzacja planowa a amortyzacja podatkowa Amortyzacja planowa powinna odzwierciedlać rzeczywiste procesy zużywania się środka trwałego, a amortyzacja podatkowa jest wyrazem polityki inwestycyjnej państwa. ZYSK BRUTTO A DOCHÓD PODATKOWY ZYSK BRUTTO - PRZYCHODY ZWOLNIONE Z OPODATKOWANIA PODATKIEM DOCHODOWYM ORAZ PRZYCHODY OPODATK...

Dzieciństwo w "Rozmowy z katem" „Rozmowy z katem\" - okres dzieciństwa i edukacji ojciec, Konrad, czuł się przynależny, choć nie pochodził, szef policji w Detmold - ale podoficer, bo tam tylko 5 policjantów, to awans - pochodzi z rodziny bauerskiej, rolniczej, powinien być chłopem, ale dzięki służbie w wojsku awansuje pod względem społecznym i zawodowym filozofia ...

Pracodawca a pracownik PRACODAWCA-PRACOWNICY. Rozwój gospodarki wolnorynkowej w naszym kraju, także bezrobocie, wpływa również na charakter stosunków za¬chodzących między pracodawcą i pracownikiem. Z jednej strony wpływa on na wzrost wymagań stawianych przez pracodawców, sprawia, że dyktują oni pra¬cownikom, za których płacą podatki i ubezpieczenie, i od k...

Komunikacja perswazyjna - wyjaśnienie pojęcia Komunikacja perswazyjna – przekonywanie innych do swoich pomysłów, idei, metod działania. Zamiarem Nadawcy komunikatu jest przekonanie Odbiorcy. Aby było to możliwe przekaz powinien odwoływać się do zaspokojenia potrzeb Odbiorcy. W komunikacji perswazyjnej używa się argumentów racjonalnych jak i emocjonalnych. Większość argumentów zawiera ...

Szukanie sensu życia w "Pieśniach" Jana Kochanowskiego Na przestrzeni wielu wieków twórcy literaccy zastanawiali się w swoich dziełach nad tym, jak żyć szczęśliwie i dobrze. Przykładowo w starożytności mówiła o tym Biblia, a w średniowieczu powstały ideały: władcy, rycerza i świętego. Dlaczego w takim razie renesans, w którym w centrum zainteresowania stanął człowiek, miałby nie poruszyć tego tematu...