"I śmiech niekiedy może być nauką" - w odniesieniu do twórczości Krasickiego



Ignacy Krasicki był jednym z pierwszych organizatorów życia kulturalnego. Współpracował z ośrodkiem królewskim nad tworzeniem sceny narodowej, należał do najaktywniejszych publicystów "Monitora". Uprawiał wiele gatunków literackich, m.in. publicystykę, pisał wiersze liryczne, bajki, poematy heroikomiczne, satyry, listy poetyckie, komedie. Większość jego utworów miała na celu nauczać poprzez zabawę. Najlepszym przykładem na to są bajki. Zabawne poprzez swoją formę, przedstawiające uniwersalne prawdy i mające swój cel dydaktyczny oraz wychowawczy. Krasicki drwił w nich z głupoty i naiwności ludzkiej. W bajce „Dewotka" pokazuje fałszywą pobożność: "dama" odmawiając modlitwę bije swoją służącą. Bajka "Szczur i kot" piętnuje ludzi pysznych i pewnych siebie. Szczur jest zadufany w sobie, siedzi na ołtarzu i pyszni się swą przebiegłością. W samouwielbieniu zapomina jednak o kocie: szybkim, zwinnym i sprytnym. Jest także bajka „Ptaszki w klatce". W której można dopatrywać się aluzji do ówczesnych wydarzeń, zwłaszcza do sytuacji po pierwszym rozbiorze. Mianowicie wolności, którą Krasicki bardzo wychwala. Nie ograniczał się jednak tylko do bajek. Następnym gatunkiem, który I.Krasicki uprawiał jest satyra. Satyry były skierowane przeciwko przywarom społeczeństwa polskiego, tym razem już otwarcie. Starały się ośmieszać wady przez przejaskrawienie, ironię, kpinę i karykaturę, pokazywała rzeczywistość w chaosie i zamieszaniu, co idealnie nadaje się do krytykowania. W satyrze "Pijaństwo" - dwóch ludzi spotyka się w nieokreślonym miejscu, jeden przeciwnik alkoholu, drugi korzystający z niego, lecz zauważający jego wady. Dyskutują o problemach związanych z alkoholem - ten pijący jest właśnie na kacu i pokazuje czytelnikowi objawy, jednak mimo tego wszystkiego, po rozmowie idzie napić się troszkę - postępuje wbrew logice. Krasicki apeluje tutaj, że we wszystkim trzeba mieć umiar. Natomiast w satyrze „Do króla" przedstawiane są zarzuty wobec Stanisława Augusta Poniatowskiego, że nie jest szlacheckiego pochodzenia, że jest Polakiem, że za dużo czasu poświęca kulturze nauce i sztuce. Krasicki z pozornym uznaniem przytacza argumenty przeciwników monarchy, by tym bardziej ośmieszyć ich niedorzeczność. Satyra „Do króla" jest mistrzowską formą obrony Stanisława Augusta i krytyką jego przeciwników. Poemat heroikomiczny "Monachomachia" opowiada o sporze teologicznym między dwoma zakonami przeradzającym się w istną wojnę, załagodzoną dopiero wielkim pucharem wina. W istocie parodia antycznych eposów rycerskich nie jest krytyką samego kościoła a jedynie ujemnych zjawisk panujących w zakonach. Ośmiesza pijaństwo, ciemnotę, nieróbstwo, głupotę i zacofanie. Słowa: I śmiech niekiedy może być nauką, Kiedy się z przywar nie z osób natrząsa, I żart dowcipną przyprawiony sztuką Zbawienny kiedy szczypie a nie kąsa;... są potwierdzeniem wyznawanej przez autora antycznej zasady "Uczyć, bawić, wzruszać". W zbiorach I.Krasickiego jest także pierwsza polska nowożytna powieść "Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki", opisująca historię polskiego szlachcica, który wychowywał się w sarmackiej atmosferze, edukował się krótko w szkole jezuickiej, z której niewiele skorzystał, wyjechał w świat. Początkowo podróżuje ze swoim guwernerem, który edukuje go w stronę zabaw towarzyskich i miłosnych. Potem już bez niego, popada w długi i ucieka do Indonezji. Statek jednak rozbija się i Mikołaj ląduje na wyspie Nipu, gdzie wysłuchuje wykładów mędrca wyspy (Xaoo) o społeczeństwie wielce utopijnym, ale jak wspaniale urządzonym. Ostatecznie, po wielu perypetiach, wraca do kraju i we własnym gospodarstwie stara się wprowadzić w życie co usłyszał. Wykład Xaoo ma być pouczeniem, jaką drogę należy wybrać w życiu. Wszystkie utwory Ignacego Krasickiego, są podszyte pewnego rodzaju ironią, „uśmieszkiem" w celu zachęcenia czytelnika do lektury. Prawdy, które głosił Ignacy Krasicki w oświeceniu są aktualne do dziś, a utwory nadal śmieszą i nauczają.

"I śmiech niekiedy może być nauką" - w odniesieniu do twórczości Krasickiego

Materiały

Znaczenie pojęć średniowiecza Teocentryzm - światopogląd uznający Boga za centrum zainteresowań i uwagi człowieka. Przeniknął on do twórczości, która powstaje w języku łacińskim, zawiera pierwiastki religijne i służy Kościołowi. Pogląd cechuje uniwersalizm - był charakterystyczny dla ówczesnej Euro-py. Dominują dwa style: romański i gotycki. Scholastyka - „szko...

Czym jest sens życia - psychologia a) teoria bytu V.Frankla - trzy wymiary : bytu nie sposób ująć w rzutowaniu na jedną płaszczyznę, często zapomina się o aspekcie duchowym b) motywacja wg Frankla: - wcześniejsze teorie motywacji są słuszne, ale niepełne. Opisują osoby niedojrzałe albo stare - dla człowieka dojrzałego motywem jest wola sensu, czyli nadawanie sensu temu co go ...

Wieś i jej mieszkańcy w nowelach pozytywistycznych W pozytywizmie, obok rozwijającej się twórczości powieściowej, dużą popularnością cieszyły się licznie pisane nowele. Te krótkie, pisane prostym językiem opowiadania miały za zadanie zaznajomić czytelnika z problemami dotyczącymi tych najbiedniejszych, prostych, niewykształconych ludzi - mieszkańców wsi. Oczywiście wieś nie była jedyną kwestią, ...

Co to jest cywilizacja - szczegółowy opis Zanim poddamy analizie słowo cywilizacja zwróćmy uwagę, że historia tego słowa przebiegała prawie zupełnie paralelnie do historii słowa kultura. I ono oznaczało najpierw proces doskonalenia się jednostki, z nieco silniejszym być może nieco akcentem na umiejętność ludzkiego obcowania. Kant na przykład wprowadził takie oto rozróżnienie: „ Lu...

Filozofia Sokratesa, Platona, Arystotelesa Filozofie antyczne Sokrates 469-399 r.p.n.e. był nauczycielem Platona głosił on absolutyzm i intelektualizm etyczny dobro, cnotę i szczęście utożsamiał z prawdą jego dewiza to: “Poznaj samego siebie” podkreślał świadomość własnej niewiedzy: “Wiem, że nic nie wiem” środki poznania to: ...

Motyw pieniądza w literaturze Pieniądze Pieniądze - Środek płatniczy, wymyś¬lony przez Fenicjan w miejsce handlu wymiennego. Od wieków pojawiały się w sztuce jako: zapłata, pokusa, siła obracająca tryby świata, przekleństwo czy błogosławieństwo. W większości przypadków twórcy zwracali uwagę na ich zdradliwy wpływ na człowieka i je¬go życie. Biblia (NT) - 1) Przyp...

Co to jest sonet? sonet wywodzący się ze średniowiecza gatunek liryczny; utwór o ściśle określonej wersyfikacji: 2 strofy czterowersowe o rymach abba abba i 2 trzywersowych o rymach cdc dcd lub cde cde. Kompozycja jego jest zwykle dwudzielna: 2 pierwsze strofy opisują jakieś zjawisko, np. krajobraz lub opowiadają o jakimś wydarzeniu, 2 kolejne bezpośrednio wyra...

Funkcje mitu w epokach nowożytnych 1.Funkcje mitu w utworach literackich wybranych epok nowozytnych. Mit jest opowiescia, która wyraza i organizuje wierzenia danej spolecznosci, opowiada zwlaszcza o poczatkach istnienia swiata, powstawaniu bogów, ludzi lub wyraza emocje. Kultura grecka posiada bardzo bogata mitologie. Motywy, postawy, nawet pojecia i wyrazenia pochodzace z mitó...