"carpe diem" w twórczości Kochanowskiego.



Filozofię życia szczęśliwego, według której przyjemność (dobro najwyższe) prowadzi do szczęścia (najwyższego celu) stworzył Epikur około 300 r.p.n.e.. Treść epikurejskiej nauki stała się kilka wieków później Natchnieniem dla Horacego, który zawarł ją w słynnym powiedzeniu "carpe diem". Hasło to w dobie renesansu było jedną z myśli ówczesnych humanistów. Kochanowski zetknął się z nim podczas studiów w Padwie. Tam pod okiem Robertella poznawał piękno utworów Horacego. Dzięki nim zrozumiał, że przemijający czas stwarza okazje, z których należy natychmiast korzystać. Zachęcie do używania życia towarzyszy jednak dostrzegalna doza rezygnacji z nie dających się przewidzieć zagadek dnia jutrzejszego. "Dziś bądź wesół, dziś użyj biesiady O przyszłym dniu niechaj próżnej rady" (P.1.20) "Pieśń 9" z Księgi 1 jest wzorcową liryką biesiadną, w której Jan z Czarnolasu uwidocznił swoje poglądy na temat życia. Zgodnie z nią najwyższym dobrem i szczęściem człowieka jest "doznawanie przyjemności". Przyjemności, która może przyjąć wymiar zabawy, tańca, muzyki, śpiewu i spotkań towarzyskich. Wobec tego, iż losy ludzkie są zmienne i "wszystko płynie" - człowiek powinien wszelkie okazje wykorzystywać na zabawę. Robiąc to nie możemy myśleć ani o przeszłości, ani o przyszłości. Powinniśmy żyć chwilą dnia obecnego, nie zapominając również o Bogu. "Kto tak mądry, że zgadnie Co nań jutro przypadnie? Sam Bóg wie przeszłe rzeczy, a śmieje się z nieba Kiedy się człowiek troszczy więcej, niźli trzeba." (P.1.9) "Pieśń 20" z Księgi 1 to oda do radości. (Rzeczy, która nie trwa wiecznie.) Nawołuje ona do uczty, w której pan jest na równi z sługą. Razem piją, bawią się, żartują. Nie myślą o jutrze. Żyją chwilą obecną. "Miał dar, [ Jan Kochanowski - dop. Michał Szalbot], wydobywania z doświadczeń życia mądrości praktycznej, właściwej dla różnych sytuacji i tych, w których trzeba posługiwać się rozumem i tych, w których rozum ukazuje się bezsilny." Cytując za "Kochanowskim" Zofii Szmydtowej, właśnie ten dar tłumaczy "zżycie się Kochanowskiego z Horacym". Jedność ta jest następstwem części dorobku literackiego Jana z Czarnolasu i przetworzeniem horacjańskiej zasady "korzystaj z chwili". Kiedy już wiem, że "wszystko płynie" i musimy "korzystać z dnia" poezja J. Kochanowskiego nadaje naszemu poznaniu nowy wymiar.

"carpe diem" w twórczości Kochanowskiego.

Materiały

Jakie zmiany zachodziły między epokami ? Literatura sama stawia sobie zadania i sama je realizuje. Zadania te zmieniają się w czasie i w ten sposób rodzą się epoki literackie. Zmienność zadań jest wynikiem zmiany stosunków społecznych i świadomości ludzi. Zmienność ta jest też wynikiem rozmaitych przemian i przewrotów umysłowych, kulturalnych i innych. Średniowieczna literatura za g...

Problem odpowiedzialności i filantropii w literaturze pozytywizmu I. PROBLEM FILANTROPII I ODPOWIEDZIALNOŚCI (PRZYKŁADY). FILANTROP – człowiek, który posiada coś, a część swych zysków przeznacza na działalność społeczną. Np. “Dobra pani” E. Orzeszkowej – problem nieodpowiedzialnego podejmowania działalności społecznej; autorka nakreśliła portret rzekomej filantropki, Eweliny Krzyc...

Los ludzi w poezji Konopnickiej W wierszu pt. \"Wolny najmita\" autorka mówi o skutkach ustawy carskiej z 1864r. Dała ona chłopu ziemię, jednak była to gleba mało żyzna, podmokła, porastały ją chaszcze. Skutki były tragiczne. Rodzina nie miała środków do życia, ludzie umierali z głodu. Chłop musiał płacić podatki, w przeciwnym razie wyganiano go z domu. Tak było z najmitą. Koc...

"Iliada" i jej wpływ na literaturę polską Wpływ „Iliady” na literaturę polską Znaczenie „Iliady” w historii literatury jest nie do przecenienia. Poruszone tu sprawy, motywy, postaci ożywały niejednokrotnie w wyobraźni poetów, prozaików i dramaturgów, przybierały nowy kształt i konteksty. Literatura polska w kolejnych epokach, od renesansu począwszy, sięga b...

Szczegółowe wprowadzenie do średniowiecza Nazwę średniowiecza (z łac. media tempora - wieki średnie) wprowadzili twórcy renesansowi, dla oznaczenia okresu rozciągającego się pomiędzy antykiem a nowymi czasami odrodzenia. Przyjęta nazwa stanowiła wyraz pogardy w stosunku do poprzedniej epoki, której zarzucano odejście od kultury antycznej i jej zniekształcenie, a także uległość w sto...

Treść i charakterystyka społeczeństwa w "Nad Niemnem" “Nad Niemnem” treść Dworek Korczyńskich zamieszkują Benedykt, jego żona Emilia, ich dzieci Witold i Leonia, którzy uczą się w szkołach w mieście, i właśnie przyjechali na wakacje, Marta Korczyńska, krewna Benedykta, która zajmuje się domem i wspiera kuzyna w prowadzeniu majątku, Justyna Orzelska - uboga siostrzenica pana domu, ...

Błędy językowe - jakie są najczęstsze Błąd językowy - odstępstwo od obowiązującej normy językowej, które wynikają z jej nieznajomości, pojawia się bez woli nadawcy wypowiedzi; także - przypadkowa i niepotrzebna innowacja językowa. Najczęściej są spotykane błędy ortograficzne i interpunkcyjne; one też są najbardziej uświadamianymi typami b.j. W mniejszym stopniu jest uświadamia...

Cechy transportu CECHY TRANSPORTU  koszty surowca maleją  rozproszenie dostawców  rośnie waga rynków zbytu i siły roboczej  złożoność wyboru miejsca lokalizacji przy większej elastyczności przestrzennej (charakter zadowalający) Wraz z rozwojem techniki, zmian technologicznych, organizacji waga poszczególnych czynników lokal...