Przedsiębiorstwa handlu zagranicznego w Polsce

Przedsiębiorstwa handlu zagranicznego w Polsce Do niezależnych firm handlowych zaliczamy w Polsce przedsiębiorstwa handlu zagranicznego. Przez wiele lat po wojnie występował monopol handlu zagranicznego i firmy działały na zasadzie wyłączności towarowej. W latach osiemdziesiątych (od 1982 r.) firmy te traciły stopniowo wyłączność towarową na skutek istnienia systemu koncesji (inne podmioty gospodarcze uzyskały zezwolenia na prowadzenie handlu zagranicznego), a w latach dziewięćdziesiątych do obrotu towarowego z zagranicą włączyły się wszelkie podmioty gospodarcze, które w dokumencie rejestracyjnym wymieniły jako składnik swojej działalności handel z zagranicą. W 1999 r. w obrocie z zagranicą uczestniczyło ponad 300 tyś. podmiotów gospodarczych, w tym wielu producentów. Należy jednak zaznaczyć, że — ze względu na specyfikę obrotu z zagranicą — jeszcze w połowie lat dziewięćdziesiątych ponad 50% eksportu i ok. 40% importu realizowały przedsiębiorstwa zawodowych kupców handlu zagranicznego. Formy prawne tych przedsiębiorstw ulegają przekształceniu. Większość z nich z przedsiębiorstw typowo państwowych przekształca się w spółki prawa handlowego z udziałem państwa. Działają one na własny rachunek oraz na podstawie umów komisowych. Również formy organizacyjne tych przedsiębiorstw ulegają pewnym zmianom, których celem jest przystosowanie organizacji do warunków działania na współczesnym rynku. W większości tych firm nadal występuje specjalizacja towarowa. Wynika ona przeważnie z faktu udziału kapitałowego w tych firmach określonych przedsiębiorstw wytwórczych, z którymi łączą je więzi historyczne. W związku z tym podstawową formą organizacyjną służby handlowej w dużych przedsiębiorstwach handlu zagranicznego są nadal biura branżowe.