Program poezji XX-lecia

Skamandryci prezentują nam swoją bezprogramowość, ale mimo to kierują się oni szeregiem zasad: aprobatą przeszłości, skierowanie uwagi jednak na teraźniejszość (atak na anachronizm romantyzmu i młodo polskości) jednak nie zrywali całkowicie z ich dorobkiem; pojawia się kult życia, witalizm no i codzienności; Futuryści są skrajnymi przeciwnikami przeszłości, całą uwagę skierowują na przyszłość; krytykują wszystko co tradycyjne i logiczne, przełamują wszelkie zasady, które uważają za anachroniczne i ograniczające swobodę tworzenia; kult cywilizacji, techniki i nowoczesności; też nowoczesna estetyka, dadaizm (dziecko-naśladowcze dźwięki), są przeciw zasadom ortografii, przejście do literatury zatracającej zwykły sens, zostaje tylko graficzny układ wiersza, czasem zbitki fonetyczne Awangarda krakowska; ścisły związek z rozwijającą się cywilizacją, czerpanie z niej nowych ideałów; stawiają na ekonomiczność wiersza i jego przesycenie treścią (metafory wieloznaczeniowe); zerwanie z przeszłością romantyczną, proste przekazywanie świata i uczuć, a nie pokazywanie struktur uczuciowych autora Żagary (Miłosz, Bujnicki, Putrament): głosili katastrofizm, przeczucie zagłady świata i kresu ludzkości, prezentują obrazy apokaliptyczne (także językowe nawiązanie do Biblii); powrót do romantyzmu i symbolizmu; poezja pokoleniowa: my a nie ja; człowiek skromnym elementem rzeczywistości; Ekspresjonizm: polega na sile i gwałtowności wyrazu, deformacji obrazu rzeczywistości, dążeniu do wyrażania bogactwa psychiki ludzkiej; nawiązuje do niemieckich (Monachium) haseł artystycznych; Sztuka nie naśladuje rzeczywistość, a eksponuje przedmiot wypowiedzi, jego przeżycia i uczucia; utwory mają stanowić np. obraz osobowości podmiotu; dosadne słownictwo, szokujący język, silne zabarwienie emocjonalne, przejaskrawienie; język daleki od potocznego, wzniosły, retoryczny; Formizm: (m. in. Witkiewicz); naczelną sprawą jest odpowiednia forma, która ma dominować nad treścią; proponowano nawet komponowanie tekstów z przypadkowych słów (futuryzm?) co dawałoby element zaskoczenia i niespodzianki