Problemy amortyzacji przedsiębiorstwa

PROBLEMY AMORTYZACJI. „Wyrażając w formie pieniężnej stopniowy ubytek wartości produkcyjnych środków trwałych, amortyzacja stanowi równocześnie instrument obciążenia równowartością tego ubytku kosztów produkcji oraz narzędzie gromadzenia zasobów finansowych niezbędnych do reprodukcji środków trwałych" [L. Swatler, 1985, s.]. Konsekwencją tak zrozumianej amortyzacji jest możliwość wyodrębnienia trzech jej głównych funkcji [J. Szczepański, L. Szyszko, 1999, s. 43]:  funkcji umorzeniowej, która polega na korekcie wartości początkowej środka trwałego przez uwzględnienie zużycia fizycznego i ekonomicznego,  funkcji kosztowej, która polega na obciążeniu kosztów przedsiębiorstwa kwotą obliczonej amortyzacji,  funkcji finansowej, która polega na gromadzeniu funduszy pieniężnych przeznaczonych na reprodukcję środków trwałych. W naszym kraju, w celu ustalenia odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych, przyjęto zasadę , że podstawą do tych odpisów jest wartość początkowa środka trwałego. Możliwe są cztery sposoby ustalania wartości początkowej :  cena nabycia,  koszt wytworzenia,  wartość rynkowa,  indywidualne ustalenie wartości początkowej, gdy inny sposób nie jest możliwy. W Polsce istnieje swoboda, w granicach przepisów prawa podatkowego, w wyborze metod, stóp stawek amortyzacji. Wybór określonej metody amortyzacji jest samodzielną decyzją przedsiębiorstwa lub wynika ze szczegółowych przepisów podatkowych . W praktyce są stosowane cztery grupy metod amortyzacji środków trwałych. Są to:  metoda naturalna,  metody czasowe,  metody specjalne,  metody jednorazowego odpisu. Naturalna metoda amortyzowania środka trwałego, zwana również metodą produkcyjną, bierze za podstawę do obliczenia nakłady na środek trwały oraz efekt, jaki można uzyskać dzięki wykorzystaniu tego środka. Uzależnia więc wysokość stawek amortyzacyjnych od wielkości produkcji w ujęciu fizycznym w danym okresie. Metoda ta może być wykorzystywana przez przedsiębiorstwa, które mają produkcję jednorodną.