Problematyka moralna i społeczna "Granicy"



Moralna i społeczna problematyka Granicy Twórczość Z. Nałkowskiej cechuje realizm psychologiczny, krytyczne spojrzenie na rzeczywistość polityczną i moralna społeczeństwa. „Granica" jest najwybitniejszym utworem powieściowym Nałkowskiej, jednym z najciekawszych dzieł prozy polskiej w latach międzywojennych. W schemat zwykłego romansu obyczajowego wpisała Nałkowska doniosłą problematykę społeczną i psychologiczną, Dzieło wielowarstwowe. Nagroda literacka 1936. I. „Granica" jest analizą struktury społecznej w okresie międzywojennym. Utwór podejmuje temat różnic stanowych i prezentuje charakterystykę grup społecznych. Na obraz tych środowisk składają się: • środowisko urzędniczo - mieszczańskie (Elżbieta, Zenon Kolichowska) - karierowiczostwo, egoizm, jednostronne widzenie świata, brak hierarchii w wartościowaniu, brak gustu, żyją dostatnio i bezmyślnie. Kettner reprezentuje bogatą burżuazję wyzyskującą niższe warstwy społeczeństwa • ziemiaństwo w Boleborzy (rodzice Zenona) - relikt staroszlachetczyzny, konserwatywni, klasa podupadła, ograniczeni, pielęgnują pozory zamożności, egoiści, uzależnieni od bogatego ziemiaństwa • wielkie ziemiaństwo (Tczewscy) - bogaci, bezproduktywni, prowadzą konsumpcyjny tryb życia, pełnią kluczową rolę w Polsce, dyktują prawa polityczne i społeczne, zakłamanie moralne, sztandarowa filantropia, kultywują wielkopańską tradycje i kulturę • biedota (służba, chłopi, świat suteren) - poniżani, szykanowani, ofiary systemu społecznego, choroby, głód, śmierć, nędza, wzrasta świadomość klasowa, są zdolni do buntu, legitymują się dużymi walorami moralnymi, wytwórcy wartości materialnych Społeczeństwo cechują duże przepaści stanowe. Dzieli je sytuacja materialne, poglądy, obyczaje, prawa, możliwości życiowe. Granica społeczna odgradza świat pracy od świata konsumpcji, proletariatu od elity. Powieść sygnalizuje związki pomiędzy systemem administracyjni - politycznym a kapitałem. II. Na planie psychologiczno - moralnym najistotniejsze jest zagadnienie tożsamości Zenona Ziembiewicza, Bohater wielokrotnie przekracza normy moralne, zapomina o młodzieńczych ideałach, wychodzi poza normy elementarnej odpowiedzialności moralnej. Stałe ustępstwa doprowadziły go do katastrofy. Nałkowska dostrzega komplikacje współczesnego świata, przemiany obyczajowe, które silnie oddziaływały na tradycyjne normy moralne. W następstwie tych procesów granica między dobrem a złem stawała się mniej wyrazista, normy moralne ulegają przekształceniom. „Granica" wskazuje na różnice pomiędzy intencjami a rzeczywistym postępowaniem. Granicą odpowiedzialności i sumienia, której nie wolno przekroczyć jest krzywda. Kryterium dobra i zła jest drugi człowiek. Pojawia się zagadnienie względności ocen postępowania, niewystarczalności ocen jednostkowych. Zbiorowość ma różnorodne punkty widzenia. Z analizy całego utworu wynika, że prawda społeczna jest ważniejsza d prawdy subiektywnej, prawda subiektywna nie może być jednak pomijana przy ocenie człowieka. Życie wymaga stałej konfrontacji prawdy wewnętrznej z zewnętrzną, subiektywną i obiektywną.

Problematyka moralna i społeczna "Granicy"

Materiały

Poeta i poezja w literaturze romantyzmu i modernizmu Problem poety i poezji w literaturze romantyzmu i modernizmu. Ogólne ramy definicyjne roli poety i jego twórczości zostały nakreślone przez filozofię tego okresu: Gottlieb Fichte podkreślał ogromne znaczenie jednostki jako indywidualności, a jej możliwości kreacji porównywał z boskimi; Fryderyk Schlegel zajmując się głównie znaczen...

Analiza i interpretacja Romantyczności Baczyńskiego „ Krzysztof Kamil Baczyński łączy w sobie mit rycerza bez skazy i trubadura... „ Romantyczność Zgliszcza. Takie już prawo wyrastać z popiołów. Wiatr rozrzuca kwiaty przejrzyste jak szkło. Podaj ręce, kochana, które ku temu są, by się zamykać jak koło. O lasy niewidzialne, knieje, co się chylą, i oddech ich na ustach,...

Nurty poetyckie w poezji Staffa - w M³odej Polsce - dekadentyzm (koniec epoki, przekonanie o nieuchronnej klêsce, katastrofie spowodowanej rozwojem cywilizacji, zwi¹zanym z tym upadkiem wartoœci, poczuciem zagro¿enia); Staff mówi o s³aboœci i upadku cz³owieka, poczuciu bezsilnoœci, znu¿enia, niepokoju i lêku przed ¿yc...

II cz Dziadów - obrzędy ludowe, wymowa moralna Druga część \"Dziadów\" A. Mickiewicza - obrzędowe widowisko ludowe o głębokiej wymowie moralnej i społecznej. Dziady - bardzo stary obrzęd przywoływania duchów odbywający się na wsiach w miejscach ukrytych od wzroku ludzkiego. Cały obrzęd prowadzony jest przez Guślarza. W epoce romantyzmu obrzęd ten był zwalczany przez duchowieństwo i szlach...

Najwyższe autorytety moralne pana Cogito - Hektor i Roland Hektor i Roland - najwyższe autorytety moralne pana Cogito. Czy twoje także? Do zbioru wierszy „Pan Cogito” Zbigniew Herbert wprowadził fikcyjną postać lirycznego bohatera, któremu nadał znaczące miano. Wyraz „cogito” znaczy: myślę i pochodzi ze słynnego powiedzenia filozofa Kartezjusza: „Cogito, ergo sum” ...

Kierunki badań geografii ekonomicznej Współczesne kierunki badań geografii ekonomicznej: 1. regionalny 2. ekologiczny 3. przestrzenny Kierunek regionalny – zajmuje się badaniem zjawisk i procesów społeczno – ekonomicznych w układzie regionów Region – to część większego obszaru, całości wydzielona na podstawie jakiś cech, istnieje region fizyczny np. Żuławy...

Cechy charakterystyczne dla dworzanina w "Dworzanin Polski" 1. IDEAŁ DWORZANINA W UTWORZE Ł. GÓRNICKIEGO Górnicki napisał “Dworzanina Polskiego”. Cechami, które powinny charakteryzować dworzanina są: • ogłada i kultura • szlachcic z poszanowaniem dla szlachectwa • wykształcony • znawca sztuki (muzyki) • wytworne maniery (wdzięk, usłużność) • pi...

Cechy sztuki średniowiecza W rozwoju sztuki średniowiecznej wyróżniamy okresy: przedromański - do X w. romański - X-XI w. gotycki - poł. XIII w. do pocz. XVI w. Cechy sztuki romańskiej: budowle z kamienia, łuk półkolisty w konstrukcji sklepień, wykroju okien i otworów drzwiowych, częste stosowanie formy rotundy, deformowanie postaci przedstawia...