I.Krasickiego - pierwsza powieść polska. Jej charakterystyka oraz obserwacje społeczno - obyczajowe. Powieść ta została wydana w 1776r i była pierwszą nowożytną powieścią polską, otwierającą dzieje tego gatunku, tak bardzo popularnego w wieku XIX i XX. Autor w tym utworze opisuje życie przeciętnego szlachcica, wychowanego w sarmackiej atmosferze domu rodzinnego. Bohater powieści Mikołaj, po krótkim pobycie w szkole jezuickiej, z której -głównie z powodu stosowania błędnych metod wychowawczych - niewiele skorzystał, dostaje się pod opiekę francuskiego guwernera (nauczyciela domowego) Damona. Ów guwerner sam niewiele umiał, a edukację szesnastoletniego wówczas chłopca rozumiał jako przygotowanie go do życia towarzyskiego, które było jedynie pustą fanfaronadą i poszukiwaniem przygód, szczególnie miłosnych. Początkowo wraz z guwernerem, a później samotnie, Mikołaj wiele podróżuje po licznych krajach i znajduje się w najróżniejszych, często kłopotliwych, sytuacjach, z których poprzez wnikliwą obserwację i refleksję czerpie bogate doświadczenia życiowe. Po licznych perypetiach bohater powraca do kraju i osiada w rodzinnym Szuminie, aby tu, w majątku odziedziczonym po rodzicach, spędzić resztę swego życia. Krasicki ukazuje tu wychowanie młodzieży w czasach saskich, płytkość zainteresowań szlachty, jej ciemnotę, nieuctwo, samowolę i pieniactwo, pijaństwo, pogoń za zagranicznymi nowinkami, okrucieństwo wobec służby i lenistwo umysłowe. Powieść ma charakter synkretyczny. Łączy w sobie elementy powieści: podróżniczej, fantastycznej, przygodowej i obyczajowej. Utwór ten był wzorem, na którym opierali się liczni pisarze współcześni Krasickiemu, ale także i późniejsi polscy twórcy tego gatunku. Gatunek literacki, jakim była powieść miała znaczne walory wychowawcze i wprowadzał nowy typ bohatera literackiego, krytycznie nastawionego do dotychczasowego systemu wartości. W dorobku powieściowym Krasickiego oprócz w/w utworu ważne miejsce zajął "Pan Podstoli", powieść przedstawiająca wzór dobrego, oświeconego szlachcica - gospodarza.
Powstanie i charakterystyka "Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki"
I.Krasickiego - pierwsza powieść polska. Jej charakterystyka oraz obserwacje społeczno - obyczajowe. Powieść ta została wydana w 1776r i była pierwszą nowożytną powieścią polską, otwierającą dzieje tego gatunku, tak bardzo popularnego w wieku XIX i XX. Autor w tym utworze opisuje życie przeciętnego szlachcica, wychowanego w sarmackiej atmosferze domu rodzinnego. Bohater powieści Mikołaj, po krótkim pobycie w szkole jezuickiej, z której -głównie z powodu stosowania błędnych metod wychowawczych - niewiele skorzystał, dostaje się pod opiekę francuskiego guwernera (nauczyciela domowego) Damona. Ów guwerner sam niewiele umiał, a edukację szesnastoletniego wówczas chłopca rozumiał jako przygotowanie go do życia towarzyskiego, które było jedynie pustą fanfaronadą i poszukiwaniem przygód, szczególnie miłosnych. Początkowo wraz z guwernerem, a później samotnie, Mikołaj wiele podróżuje po licznych krajach i znajduje się w najróżniejszych, często kłopotliwych, sytuacjach, z których poprzez wnikliwą obserwację i refleksję czerpie bogate doświadczenia życiowe. Po licznych perypetiach bohater powraca do kraju i osiada w rodzinnym Szuminie, aby tu, w majątku odziedziczonym po rodzicach, spędzić resztę swego życia. Krasicki ukazuje tu wychowanie młodzieży w czasach saskich, płytkość zainteresowań szlachty, jej ciemnotę, nieuctwo, samowolę i pieniactwo, pijaństwo, pogoń za zagranicznymi nowinkami, okrucieństwo wobec służby i lenistwo umysłowe. Powieść ma charakter synkretyczny. Łączy w sobie elementy powieści: podróżniczej, fantastycznej, przygodowej i obyczajowej. Utwór ten był wzorem, na którym opierali się liczni pisarze współcześni Krasickiemu, ale także i późniejsi polscy twórcy tego gatunku. Gatunek literacki, jakim była powieść miała znaczne walory wychowawcze i wprowadzał nowy typ bohatera literackiego, krytycznie nastawionego do dotychczasowego systemu wartości. W dorobku powieściowym Krasickiego oprócz w/w utworu ważne miejsce zajął "Pan Podstoli", powieść przedstawiająca wzór dobrego, oświeconego szlachcica - gospodarza.
Materiały
Związki frazeologiczne mitów - opis
Związki frazeologiczne:
węzeł gordyjski - zagmatwany problem
Kasandra - zwiastunka katastrofy
koń trojański - podtępny, niebezpieczny \"dar\"
koszulka Dejaniry - coś, co sprawia wielkie męczrnie, synonim cierpienia, od
którego nie ma ucieczki
męki Tantala - straszne męki
nić Ariadny - sposób na wyjście z trudnej sytuacji
p...
Przedstawiciele oświeceniowi
OSIĄGNIĘCIA CZOŁOWYCH PRZEDSTAWICIELI
Encyklopedyści
W oświeceniu we Francji po raz pierwszy zaczęto wydawać pierwszą na świecie encyklopedię. Składała się z 28 tomów. Przedstawicielami są:
Wolter
Diderot
Rousseau
Hasła w encyklopedii zapisywali według własnych wiadomości o danych pojęciach. Encyklopedia miała zrewolucj...
Co to jest elipsa?
Elipsa- jest opuszczeniem części zdania, lub wyrażenia domyślnej na tle kontekstu, a zatem na ogół zbytecznej (redundatnej).
Człowiek mitologiczny i współczesny
Temat: Człowiek mitologiczny i współczesny w labiryncie wiata
Jak rozumieć stwierdzenie \"labirynt wiata\"? To na pewno \"starożytna budowla
o skomplikowanym układzie sal, korytarzy i przejć, z której osoba niewtajemniczona nie może znaleć wyjcia\", jak można przeczytać w słownikach Kopalińskiego. Po-wszechnie używamy dzi tego okreleni...
Miłość w utworach literackich
20. Miłość w utworach literackich.
Miłość jest uczuciem, które dominuje na kartach wielu utworów literackich. Tę rangę zdobyła dzięki temu,
że jest chyba jednym z najsilniejszych i bodajże najbardziej znaczących przeżyć w życiu człowieka. Z tego też powodu niezliczone szeregi poetów i pisarzy podejmują ten temat i poświęcają mu wiele uwagi. ...
Problem emancypacji - przykłady literatury
I. PROBLEM EMANCYPACJI NA WYBRANYCH PRZYKŁADACH “Siłaczka” -
- “Nad Niemnem”
- Marta Korczyńska – nie wyszła za mąż za Anzelma, bo obawiała się pracy i szyderstw. Zmuszona jednak została do pracy; musiała pracować, jednocześnie podupadła na zdrowiu, chorowała na płuca. Zapracowywała się, by czuć się potrzebną.
-...
"Makbet" jako utwór o uniwersalnych prawdach
Na czym polega nieśmiertelność „Makbeta”? Co możemy w nim uznać za uniwersalne prawdy? Na podstawie czego możemy określić ponadczasowość tego dzieła? Takich pytań można stawiać bez liku, ale odpowiedź jest jedna: Szekspir jest z całą pewnością twórcą wszechczasów. Moim zdaniem nikt nie jest w stanie znaleźć stosownych argumentów, aby...
Portrety Sarmatów w polskim oświeceniu
Literatura polskiego oświecenia zawiera portrety Sarmatów, czyli ludzi zacofanych, poddanych krytyce, ośmieszonych satyrą oraz ludzi światłych, których pisarze wychwalali i podawali za wzór.
Przykładem Sarmaty jest \"Imć Pan Staruszkiewicz\" z komedii Bohomolca \"Małżeństwo z kalendarza\". Ubrany w staropolski kontusz, miał ośmieszyć swoj...