Poezja Miłosza wobec II wojny światowej

TEMAT: Poezja Czesława Miłosza wobec katastrofy wojny. Czesław Miłosz (1911r.) Urodzony w Szetejnie na Litwie, syn inżyniera. Uczył się w gimnazjum w Wilnie, tam studiował prawo. Pracował w polskim radiu w Wilnie. Zwolniony przeniósł się do Warszawy, gdzie również pracował w radiu. Podczas wojny czynny udział w konspiracji, publikował wtedy wiersze pod pseudonimem Jan Syruć. W 1945r. w redakcji miesięcznika „Twórczość”. W latach 1948-51 atasze w Waszyngtonie, potem w Paryżu. W 1951 po krótkim pobycie w kraju wybrał emigrację. Rozpoczął współpracę z paryską „Kulturą”. 1951-1960 pobyt we Francji, potem wyjazd do USA, praca na uniwersytecie Berkley (wydział języków i literatów słowiańskich) 1980 nagroda Nobla za całokształt twórczości. Poezje: „Poemat o czasie zastygłym”, „Trzy zimy”, „Ocalenie”, „Traktat poetycki”, „Gucio zaczarowany”, „Miasto bez imienia”, „Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada”, „Piasek przydrożny (w 1998 nagroda Nike). Powieści: „Zniewolony umysł”, „Kontynenty”, „Rodzinna Europa”, „Prywatne obowiązki”, „Ziemia Ulro”, „Ogród nauk”. „Campo di Fiori” (Plac kwiatów w Rzymie). Na zasadzie antytezy pokazana została sytuacja na dwóch placach: na Campo de Fiori w Rzymie u schyłku XVI wieku oraz na placu Krasińskich w Warszawie w okresie II wojny światowej. Na obu placach ta sama przeciwstawna sytuacja. Z jednej strony atmosfera beztroskiego życia, z drugiej tragizm, śmierć. Na Campo de Fiori targowisko, wrażenie sytości, dobrobytu, beztroski. Na zasadzie filmowych migawek odniesionych do renesansowego malarstwa pokazywany jest plac targowy: różowe owoce morza, ciemne winogrona, żółć cytryn, zieleń oliwek, białe rozgwiazdy, puch brzoskwini. Cukierkowe barwy podkreślają atmosferę sielanki. W tę atmosferę wkracza tragedia niepotrzebnej śmierci. Na chwilę odsunięto stragany, zapłonął stos, zginął Giordano Bruno „w Kole ciekawej gawiedzi”. Jeszcze nie przygasł płomień, a już tłum rozbiegł się do swoich zajęć, już pełne były tawerny i wesoło gwarzono. Sytuacja powtórzyła się na placu warszawskim, była wiosna, pogodny wieczór, tłumy bawiły się na karuzeli przy skocznej muzyczce. Wzlatywali na karuzeli łapiąc w powietrzu „czarne latawce”, śmiały się wesołe tłumy. Tuż obok za murem getta rozlegały się salwy, które zagłuszała katarynka. Nikogo nie obchodziły latawce z płonących domów. Ten ciąg zdarzeń nasuwa refleksję o tych samych męczeńskich stosach, takich samych beztroskich tłumach gawiedzi i tej samej samotności ginących. Druga część wiersza zdecydowanie moralizatorska zwraca uwagę nie tylko na podobieństwo, ale i różnicę. Ta różnica zawarta jest w słowach „o zapomnieniu co rośnie w dłoni”. Zapomnienie dotyczny lekceważenia norm moralnych i zasad humanitaryzmu. Jest ono groźne, ponieważ procentuje coraz większym zobojętnieniem i okrucieństwem. W Rzymie tłum choć na chwilę rozstąpił się i popatrzył na ginącego. W Warszawie nie przerywa zabawy. W Rzymie tłum handluje, w Warszawie bezmyślnie się bawi przy ogłupiającej karuzeli i katarynce. Kiedyś na stosie zginął jeden człowiek, teraz ginie cały naród, a stos rozrósł się do rozmiarów getta. Jeśli nastąpi nowe Campo de Fiori, to jak może wyglądać? Refleksja poety dotyczy nie tylko obojętnego tłumu, ale i ginących samotnie w milczeniu. Dlaczego Bruno nie znalazł słów, by przemówić do zebranych, czy słusznie złożył z góry, że i tak nikt go nie usłyszy? Czy wolno czynić takie założenia. W miarę upływu wieków i pokoleń język biblijny „staje się obcy”. Zapominamy o podstawowych normach i zasadach, przestajemy być ludźmi. Jedyny ratunek to słowo poety. Trzeba nieustannie przemawiać do sumień, przypominać podstawowe nakazy: nie zabijaj, miłuj bliźniego. Tylko w ten sposób można ocalić ludzkość. Uroczystą powagę wiersza podkreślają akcenty w każdym wersie, jest to przełamany heksametr.