Płaszczyzny zjawisk kulturowych - opis

Płaszczyzny zjawisk kulturowych: W każdym zjawisku kulturowym można wyróżnić cztery zasadnicze aspekty : materialny, behawioralny, psychologiczny, aksjonormatywny. - Płaszczyzna materialna – wszystkie zjawiska kulturowe mają jakiś wymiar materialny. Nawet zjawiska kulturowe pozornie oderwane od świata przedmiotów mają swój wymiar materialny: powstały dzięki istnieniu przedmiotów materialnych, które były niezbędne do ich stworzenia (np. płótno i farby w sztukach plastycznych). - Płaszczyzna behawioralna – zjawiska kulturowe są nierozerwalnie związane z zachowaniami motorycznymi – które mogą być zewnętrzne (wszystkie czynności związane z tworzeniem i odbiorem dzieła kulturowego) lub wewnętrzne (przeżycia i uczucia) – albo werbalnymi (wypowiedzi). - Płaszczyzna psychologiczna – według niektórych uczonych zasadniczą warstwę zjawisk kulturowych stanowi płaszczyzna psychologiczna, a więc wartościowanie, oceny, postawy, motywy, znaczenia nadawane przez człowieka przedmiotom materialnym i zachowaniom. Przy takim rozumieniu każdy przedmiot i każde zachowanie ludzkie mogą otrzymać jakieś znaczenia i w ten sposób stać się elementami kultury. A.Kłoskowska wyróżniła w obrębie kultury globalnej trzy kategorie : kulturę bytu , kulturę społeczną i symboliczną . - kultura bytu – obejmuje ona działania i wytwory techniczne związane z produkcją , dystrybucją i usługami , służące zaspokajaniu naturalnych bytowych potrzeb człowieka . - kultura społeczna – „charakteryzuje się ona tym , że podmiotem i przedmiotem kulturalnie określonych działań są tutaj sami ludzie , że regulujący wpływ kultury odnosi się w tym przypadku do żadnych innych substancji lub wartości , lecz do stosunku , ról i układów ludzi w ich wzajemnych powiązaniach „ lub „jest to kultura społecznego współżycia ludzi między sobą i społecznych struktur normujących stosunki między grupami ludzi w procesach pracy , konsumpcji i zabawy „ . W skład tak rozumianej kultury wchodzą: komunikowanie służące organizacji ludzkich stosunków , podział władzy , własność , dostęp do dóbr , funkcji i pozycji społecznych . - kultura symboliczna – to sfera czynności , wartości i przeżyć autotelicznych nie związanych z zaspokajaniem potrzeb człowieka jako istoty biologicznej i jako członka społeczeństwa . Czynności autoteliczne to „ działania, których wykonywanie jest źródłem zadowolenia jednostki „ . Czynności te ktoś lubi wykonywać z uwagi na nie same, a nie ze względu na uzyskane korzyści. Do sfery kultury symbolicznej należą zjawiska kultury ( związane głównie z religią , sztuką , zabawą i nauką ) , które spełniają funkcje estetyczne, poznawcze i ludyczne . Kulturę symboliczną nazywa się nieraz kulturą niematerialną albo duchową.