Oryginalność poezji Karola Baudelaire'a i Artura Rimbauda

Nowatorstwo poezji Karola Baudelaire'a i Artura Rimbauda objawia się przede wszystkim w przeciwstawieniu się romantyzmowi. Baudelaire podejmuje tematy uważane dotychczas za niestosowne i nieetyczne. W jego utworach możemy odczuć fascynację śmiercią, przemijaniem i brzydotą. W wierszach o kunsztownej formie i starannym stylu umieszcza kontrastujące ze sobą obrazy: śmierci, rozkładu, przemijania i młodości, piękna. Poeci, w przeciwieństwie do tradycyjnych, opisują świat starając się wytłumaczyć jego istotę. Odnoszą się do wszystkich zmysłów odbiorcy, posługując się naturalistycznymi opisami. W "Oddźwiękach" i "Samogłoskach" Rimbaud wykorzystał zjawisko synestezji. Synestezja - uzupełnianie się wzajemne wrażeń zmysłowych (np. skojarzenie wrażeń wzrokowych i zapachowych). "Oddźwięki" mówią o naturze, którą możemy pojąć przez zmysły, jako jedyną drogę poznania. W wierszu tym dźwięki, wonie i kolory odpowiadają sobie. W "Samogłoskach" Rimbaud przypisał im kolory, które budują szereg obrazów przez skojarzenia. A - czerń ("gorset much", "cień") E - biel ("pary blask", "dreszcz", "namioty przed bitwą") I - czerwień ("krew", "wargi śmiejące się wściekle") U - zieleń ("gra mórz", "spokój pastwiska") O - błękit ("trąba niebiańska", "niebo") Motyw często pojawiający się w poezji francuskiej, to poete maudit (= poeta wyklęty), którego najlepszym odzwierciedleniem był Paul Verlaine. Naruszał on normy obyczajowe, prowokując środowisko mieszczańskie i gardząc przyziemnym, spętanym moralnością tłumem. Prowadził nieustabilizowane życie, borykał się z nędzą, okazując jednocześnie obojętność wobec wartości materialnych. Był alkoholikiem, spędzającym czas z prostytutkami w kawiarniach i knajpach, goszczącym często w domach publicznych i policyjnych aresztach. Dramat artysty wyraził Karol Baudelaire w "Albatrosie". W utworze tym poeta zostaje porównany do albatrosa, który jest piękny w locie, a marny (...) szpetny z bliska. Poeta natomiast ...jest podobny księciu na obłoku, Który brata się z burzą, a szydzi z łucznika; Lecz spędzony na ziemię i szczuty co kroku, Wiecznie się o swe skrzydła olbrzymie potyka. Poeta to jednostka wybitna, egzystująca ponad tłumem, masą mieszczaństwa. Artysta ściągnięty z wyżyn w tłum jest kaleką. Karol Baudelaire przekazał w swych utworach fascynację rozkładem i przemijaniem piękna. W wierszu "Padlina" przedstawia z naturalistyczną dokładnością ścierwo. Z nogami zadartymi lubieżnej kobiety, Parując i siejąc trucizny, Niedbała i cyniczna otwarła sekrety Brzucha pełnego zgnilizny. (...) Smród zgnilizny tak mocno uderzał do głowy (...) Brzęczała na tym zgniłym brzuchu much orkiestra I z wnętrza larw czarne zastępy Wypełzały ściekając z wolna jak ciecz gęsta Na te rojące się strzępy. Utwór zawiera apostrofę do (prawdopodobnie) ukochanej, której przypomina, że ona również po śmierci będzie tak wyglądała. Mówiąc o niej Gwiazdo mych oczu, słońce mojego żywota, Pasjo moja i mój aniele! , na zasadzie kontrastu przeciwstawia wizję przemijania i jej piękna: A jednak upodobnisz się do tego błota Motyw ten pojawia się w wierszu kilkakrotnie: ... Taką będziesz kiedyś o wdzięków królowo, (...) By gnić wśród kości bratnich. Wtedy czerwiowi, który cię będzie beztrosko Toczył w mogilnej ciemności, Powiedz, żem ja zachował formę i treść boską Mojej zetlałej miłości! Wzorem dla XIX-wiecznych poetów francuskich był Franciszek Villon, który ukazał obraz rozkładu w utworze "Rozmowa mistrza Polikarpa za śmiercią". Wzorem była również jego burzliwa biografia - rabunki, mordercze bójki, wyrok śmierci zmieniony na wygnanie, pobyt w więzieniu. Mógł być on przykładem dla postępowania i drogi życiowej Paula Verlaine'a (patrz wyżej).