Orientalizm to inaczej zainteresowanie światem Bliskiego i Środkowego Wschodu. Twórcy romantyczni zachwycali się kulturą i tradycją arabską, perską, japońską i chińską. Świat ten urzekał twórców romantycznych tajemniczością i barwnością, pozwalał uciec od smutnej rzeczywistości. Orientalizm przejawiał się w opisach egzotycznych krajobrazów, w akcji umieszczonej np. w haremie tureckiego baszy, w opisach wschodnich obyczajów. Często służył jako maska, ukrywająca właściwe treści przed cenzurą. Orientalizm przejawia się szczególnie w sonetach krymskich Mickiewicza. W swoim cyklu sonetów Mickiewicz w sposób mistrzowski ukazał piękno krajobrazu krymskiego, przyrody orientalnej i kultury Wschodu. "Sonety krymskie" to cykl 18 utworów, powiązanych: tym samym tematem - opisem obrazu orientalnego - krajobrazu Krymu, w którym powtarzają się trzy główne motywy: stepy, morze, góry; tą samą formą i nastrojem) przeżywania głębokiego piękna). Użyty przez Mickiewicza sonet, jest formą starą, wykształconym przez Włochów w XIII w.. Dwie pierwsze zwrotki zwykle prezentują opis danego zjawiska czy pejzażu, dwie kolejne przynoszą podsumowanie, poetycką refleksję, wnioski. Można zatem rozpatrywać sonety w dwóch warstwach: opisowej i refleksyjnej. "Stepy akermańskie". Część opisową zajmuje poetycki opis Akermanu nad Dniestrem. Świat przedstawiony poeta ujmuje w płynnym ruchu: step to ocean, wóz brodzi jak łódź, łąki falują, podróż przypomina rejs po wielkim morzu. Noc. Samotność podróżnika wśród ciemności i gwiazd - można powiedzieć, prawdziwa głębia romantyczna. Z dala lśni jakiś blask. Cóż jest istotą tego utworu ? Czy poza nastrojowym opisem i odkształceniem stepu w wodę jest tu coś jeszcze ? Jest. Nagły bezruch i cisza, tak cicha, że aż ją słychać. Mickiewicz zaznacza ulotne dźwięki: szelest węża, łopot sznura żurawi, kołysanie motyla. W tej atmosferze stają się one słyszalne, tworzą całą symfonię. Cóż może czuć człowiek, zanurzony w takiej przestrzeni ? Tęsknotę. A zatem poeta wytęża słuch w stronę ojczyzny, Litwy i kończy smutno: "Jedźmy, nikt nie woła". To pełne goryczy stwierdzenie podkreśla samotność poety, przypomina jego nieszczęśliwą miłość, smutny los jego przyjaciół - cisza od strony Litwy oznacza także brak buntu i sprzeciwu, pogodzenie się ze swoim losem zniewolonego narodu. "Burza". Ten sonet wprowadza nas w świat zgoła inny niż "Stepy akermańskie". Nie ma tu ciszy ani szelestów, jest dynamika i groza burzy. Szaleństwo żywiołu znajduje swój opis w intensywnych czasownikach "zdarto żagle, ryk wód, wicher z tryumfem zawył". Można powiedzieć - obraz końca świata. Spotęgowany ruch, dźwięk i lęk. Żywioł znajduje romantyczne uosobienie - oto po grzbietach fal schodzi na pokład "geniusz śmierci" - fantastyczna, pełna mocy postać. Spójrzmy na pokład - różni ludzie różnie reagują w godzinie śmierci - jedni się modlą, inni żegnają, jeszcze inni płaczą... Jest jednak na pokładzie ktoś samotny - wiadomo, poeta romantyczny, odwrócony od innych, nie odczuwający lęku. Lecz nie z powodu odwagi. Jest to nieszczęśnik, który już nie ma sił, nie ma wiary i nie ma nikogo, by się z nim żegnać. Sonet wspaniale obrazuje siłę żywiołu i kruchość człowieka, ukazuje też, że godzina śmierci jest sprawdzianem ludzkości, lecz nie jest jeszcze najgorszą klęską - stokroć gorsza jest samotność i niechęć do życia. "Ajudah". Już we wstępie zarysowuje autor typowo romantyczny obraz. Oto przed oczami odbiorcy wyrasta wielka góra - Ajudah (Góra - Niedźwiedź). Na jego szczycie, wsparty na dłoni, rozmyśla bohater romantyczny. Cóż widzi ? Oto spienione fale, podobne do ławic wielorybów, uderzają o podnóże góry. Gdy odbiegają, pozostawiają po sobie muszle, perły i korale. Widok ten wzbudził oryginalną refleksję twórcy: góra Ajudah jest jak serce poety, fale morskie - to namiętności, które je atakują, budząc natchnienie twórcze. Kiedy odbiegają - pozostają po nich nieśmiertelne pieśni, czyli skarby, takie jak perły i korale. To poetyckie skojarzenie przywołało typowy dla epoki temat - poezji i poety osamotnionego, lecz nieśmiertelnego dzięki swej sławie. "Czatyrdah". Sonet wyraża odwieczny okrzyk cierpienia - kruchego, wątłego, łatwo zniszczalnego człowieka, który wznosi swoje ręce do tego, co wieczne, monumentalne i niezniszczalne - to zwalista góra Czatyrdah. Zrozpaczony muzułmanin odprawia modły u podnóża góry, wylicza swoje ludzkie nieszczęścia: suszę, szarańczę, wojnę - wciąż te same od pokoleń. Lecz Czatyrdah tkwi nieruchomy i obojętny na ludzkie cierpienia. Poeta opisuje go tak, jak człowieka: niemal widoczne są płaszcz lasu, turban z chmur i nieme, modlitewne zapatrzenie w niebo. Góra - pośrednik między człowiekiem a Bogiem - wciąż milczy. Zbyt cienki jest głos istoty ludzkiej, sam muzułmanin zbyt drobną jest kruszyną, by wzruszyć głaz. Ostatnie strofy zawierają lęk człowieczy, bolesne pytanie i podejrzenie: czy Bóg jest taki, jak jego dzieło Czatyrdah - wielki, potężny i obojętny na ludzkie wołanie ? Poszczególne sonety są powiązane poprzez dzieje poety - pielgrzyma, wygnańca tęskniącego za ojczyzną, którą był zmuszony opuścić. Opisy oszałamiająco pięknej, czasem groźnej przyrody, współgrają z opisem uczuć i przeżyć podmiotu lirycznego. Bezkres i cisza stepów Akermanu uświadamiają poecie jego samotność, oddalenie od kraju, tęsknotę. Szalejący na morzu sztorm wywołuje podziw dla potęgi natury i dotkliwe poczucie osamotnienia - podmiot liryczny nie ma z kim dzielić swego lęku, nie ma się z kim pożegnać ("Burza"). Podsumowując, należy stwierdzić, że obrazy natury pełnią w twórczości Mickiewicza różne funkcje: poznawczą, estetyczną i emocjonalną.
Orientalizm w literaturze romantyzmu
Orientalizm to inaczej zainteresowanie światem Bliskiego i Środkowego Wschodu. Twórcy romantyczni zachwycali się kulturą i tradycją arabską, perską, japońską i chińską. Świat ten urzekał twórców romantycznych tajemniczością i barwnością, pozwalał uciec od smutnej rzeczywistości. Orientalizm przejawiał się w opisach egzotycznych krajobrazów, w akcji umieszczonej np. w haremie tureckiego baszy, w opisach wschodnich obyczajów. Często służył jako maska, ukrywająca właściwe treści przed cenzurą. Orientalizm przejawia się szczególnie w sonetach krymskich Mickiewicza. W swoim cyklu sonetów Mickiewicz w sposób mistrzowski ukazał piękno krajobrazu krymskiego, przyrody orientalnej i kultury Wschodu. "Sonety krymskie" to cykl 18 utworów, powiązanych: tym samym tematem - opisem obrazu orientalnego - krajobrazu Krymu, w którym powtarzają się trzy główne motywy: stepy, morze, góry; tą samą formą i nastrojem) przeżywania głębokiego piękna). Użyty przez Mickiewicza sonet, jest formą starą, wykształconym przez Włochów w XIII w.. Dwie pierwsze zwrotki zwykle prezentują opis danego zjawiska czy pejzażu, dwie kolejne przynoszą podsumowanie, poetycką refleksję, wnioski. Można zatem rozpatrywać sonety w dwóch warstwach: opisowej i refleksyjnej. "Stepy akermańskie". Część opisową zajmuje poetycki opis Akermanu nad Dniestrem. Świat przedstawiony poeta ujmuje w płynnym ruchu: step to ocean, wóz brodzi jak łódź, łąki falują, podróż przypomina rejs po wielkim morzu. Noc. Samotność podróżnika wśród ciemności i gwiazd - można powiedzieć, prawdziwa głębia romantyczna. Z dala lśni jakiś blask. Cóż jest istotą tego utworu ? Czy poza nastrojowym opisem i odkształceniem stepu w wodę jest tu coś jeszcze ? Jest. Nagły bezruch i cisza, tak cicha, że aż ją słychać. Mickiewicz zaznacza ulotne dźwięki: szelest węża, łopot sznura żurawi, kołysanie motyla. W tej atmosferze stają się one słyszalne, tworzą całą symfonię. Cóż może czuć człowiek, zanurzony w takiej przestrzeni ? Tęsknotę. A zatem poeta wytęża słuch w stronę ojczyzny, Litwy i kończy smutno: "Jedźmy, nikt nie woła". To pełne goryczy stwierdzenie podkreśla samotność poety, przypomina jego nieszczęśliwą miłość, smutny los jego przyjaciół - cisza od strony Litwy oznacza także brak buntu i sprzeciwu, pogodzenie się ze swoim losem zniewolonego narodu. "Burza". Ten sonet wprowadza nas w świat zgoła inny niż "Stepy akermańskie". Nie ma tu ciszy ani szelestów, jest dynamika i groza burzy. Szaleństwo żywiołu znajduje swój opis w intensywnych czasownikach "zdarto żagle, ryk wód, wicher z tryumfem zawył". Można powiedzieć - obraz końca świata. Spotęgowany ruch, dźwięk i lęk. Żywioł znajduje romantyczne uosobienie - oto po grzbietach fal schodzi na pokład "geniusz śmierci" - fantastyczna, pełna mocy postać. Spójrzmy na pokład - różni ludzie różnie reagują w godzinie śmierci - jedni się modlą, inni żegnają, jeszcze inni płaczą... Jest jednak na pokładzie ktoś samotny - wiadomo, poeta romantyczny, odwrócony od innych, nie odczuwający lęku. Lecz nie z powodu odwagi. Jest to nieszczęśnik, który już nie ma sił, nie ma wiary i nie ma nikogo, by się z nim żegnać. Sonet wspaniale obrazuje siłę żywiołu i kruchość człowieka, ukazuje też, że godzina śmierci jest sprawdzianem ludzkości, lecz nie jest jeszcze najgorszą klęską - stokroć gorsza jest samotność i niechęć do życia. "Ajudah". Już we wstępie zarysowuje autor typowo romantyczny obraz. Oto przed oczami odbiorcy wyrasta wielka góra - Ajudah (Góra - Niedźwiedź). Na jego szczycie, wsparty na dłoni, rozmyśla bohater romantyczny. Cóż widzi ? Oto spienione fale, podobne do ławic wielorybów, uderzają o podnóże góry. Gdy odbiegają, pozostawiają po sobie muszle, perły i korale. Widok ten wzbudził oryginalną refleksję twórcy: góra Ajudah jest jak serce poety, fale morskie - to namiętności, które je atakują, budząc natchnienie twórcze. Kiedy odbiegają - pozostają po nich nieśmiertelne pieśni, czyli skarby, takie jak perły i korale. To poetyckie skojarzenie przywołało typowy dla epoki temat - poezji i poety osamotnionego, lecz nieśmiertelnego dzięki swej sławie. "Czatyrdah". Sonet wyraża odwieczny okrzyk cierpienia - kruchego, wątłego, łatwo zniszczalnego człowieka, który wznosi swoje ręce do tego, co wieczne, monumentalne i niezniszczalne - to zwalista góra Czatyrdah. Zrozpaczony muzułmanin odprawia modły u podnóża góry, wylicza swoje ludzkie nieszczęścia: suszę, szarańczę, wojnę - wciąż te same od pokoleń. Lecz Czatyrdah tkwi nieruchomy i obojętny na ludzkie cierpienia. Poeta opisuje go tak, jak człowieka: niemal widoczne są płaszcz lasu, turban z chmur i nieme, modlitewne zapatrzenie w niebo. Góra - pośrednik między człowiekiem a Bogiem - wciąż milczy. Zbyt cienki jest głos istoty ludzkiej, sam muzułmanin zbyt drobną jest kruszyną, by wzruszyć głaz. Ostatnie strofy zawierają lęk człowieczy, bolesne pytanie i podejrzenie: czy Bóg jest taki, jak jego dzieło Czatyrdah - wielki, potężny i obojętny na ludzkie wołanie ? Poszczególne sonety są powiązane poprzez dzieje poety - pielgrzyma, wygnańca tęskniącego za ojczyzną, którą był zmuszony opuścić. Opisy oszałamiająco pięknej, czasem groźnej przyrody, współgrają z opisem uczuć i przeżyć podmiotu lirycznego. Bezkres i cisza stepów Akermanu uświadamiają poecie jego samotność, oddalenie od kraju, tęsknotę. Szalejący na morzu sztorm wywołuje podziw dla potęgi natury i dotkliwe poczucie osamotnienia - podmiot liryczny nie ma z kim dzielić swego lęku, nie ma się z kim pożegnać ("Burza"). Podsumowując, należy stwierdzić, że obrazy natury pełnią w twórczości Mickiewicza różne funkcje: poznawczą, estetyczną i emocjonalną.
Materiały
Szczegółowy opis Pana Tadeusza
\" Pan Tadeusz\" powstał w Paryżu w latach 1832 - 34, wydany został w roku 1834. Był to czas gwałtownych sporów, jakie dzieliły polską emigrację polistopadową. Mickiewicz przyglądał się tym niesnaskom z zaniepokojeniem, wzajemne kłótnie osłabiały bowiem emigrację, nie przynosząc nic dobrego. \"Pan Tadeusz\" miał stać się dla poety ucieczką od pa...
Anakreont - autor utworów biesiadnych
Anakreont - autor utworów biesiadnych
Tworzył utwory o tematyce miłosnej i biesiadnej. Opiewają radość życia i urok beztroskich zabaw. Bożka miłości Erosa traktuje jako dobrego kompana, którego towarzystwo się lubi, ale nie zawsze trzeba go traktować poważnie.
Anakreontyk charakteryzuje:
postawa żartobliwego dystansu
konwencjon...
"Wszyscy żyjemy na tym świecie, po którym ręka w rękę kroczą: dobro i zło, grzech i niewinność. Zamknąć oczy na jedną jego połowę, by żyć w spokoju i bezpieczeństwie - to jakbyśmy chcieli dla wi
Każdy z nas - młodych ludzi wkraczających za chwilę w Prawdziwe Życie, stawia sobie pytanie, które od zarania nurtuje ludzkość: Jak sprawić, by nasze życie nie było jedynie marną egzystencją, by żyć dobrze i pięknie, by każdy dzień traktować jak bezcenny dar i zanim Bóg ostatecznie zdmuchnie świeczkę, poznać, co to znaczy istnieć naprawdę - dl...
Pozytywizm i Młoda Polska
Daty rozpoczynające i kończące okres literacki mają charakter umowny. Badacze historii literatury dowodzą, iż proces historycznoliteracki jest zjawiskiem ciągłym, \"tkaniną bez szwów\". Podziały natomiast mają znaczenie porządkujące, wskazują punkty zwrotne w trwającym procesie. Świadectwem takiej zmiany były na przykład trzy równoczesne debiu...
Motyw chłopa i wsi w literaturze
Chłop i wieś w znanych utworach XIX i początku XX wieku.
Na przełomie XIX i XX wieku we wszystkich dziedzinach życia polskiego przenikało głębokie niezadowolenie z panujących stosunków społeczno – politycznych i kulturalnych.
Niektórzy poeci i pisarze skupili swe zainteresowania na osobistych przeżyciach i nastrojach oraz problemach mora...
Prducenci nie dbaja o swoją markę
Ponieważ nie wiedzą o tym, że marka ma tak duży wpływ na to, jak sprzedaje się
ich produkt. Takie pytanie było zadane zresztą w badaniach. Okazało się, że tylko
34 % respondentów (czyli menedżerów, biznesmenów, ludzi, którzy podejmują w
firmie kluczowe decyzje) wymieniło markę jako wartość, która ma wpływ na
przyszłość przedsiębiorstwa i na ...
Wizerunek Kochanowskiego w jego pieśniach i fraszkach
Na treść zawartą we fraszkach i pieśniach wpłynęło znacznie spotkanie Jana Kochanowskiego z dziełami Horacego, Owidiusza oraz Wergiliusza, a także dogłębne poznanie filozofii starożytnej, głównie epikureizmu i stoicyzmu, której wskazaniami starał się kierować w życiu. Duży wpływ na twórczość poety miało też spotkanie z Ronsardem we Francji.
N...
Troja jako Polska
Troja jako Polska (na podstawie monologu Ulissesa).
Oburzony Ulisses, poseł grecki, piętnuje w dosadnych słowach zaślepienie i brak poczucia sprawiedliwości u tych ludzi, którym bogowie ster spraw państwowych oddali. Przewiduje zgubę tego królestwa, w którym \"ani prawa ważą, ani sprawiedliwość ma miejsca, ale wszystko złotem kupić trzeba\"; p...