Opracowanie "Przedwiośnia"



Stefan Żeromski „Przedwiośnie” „Przedwiośnie” (1925 r.) jest ostatnią, rozrachunkową powieścią Stefana Żeromskiego, wyra-żającą bolesne rozczarowanie świeżo odzyskaną niepodległością. Wprawdzie Polska zdołała ustalić granice państwa, ustabilizować swoją pozycję międzynaro-dową i rozpoczęła wewnętrzne scalanie w jedno państwo i ujednolicanie prawa, to jednak bo-rykała się z wieloma trudnościami wewnętrznymi, zwłaszcza natury politycznej. W pierwszym sejmie ustawodawczym powołanym w 1919 r. istniało aż 18 klubów parlamentarnych reprezentujących różne partie i żaden z nich nie był w stanie zdobyć większości. Rządy opie-rały się więc na chwiejnych koalicjach. Szczególnie drastycznym przejawem chaosu politycz-nego było zabójstwo prezydenta Narutowicza w 1925 r. Pogarszała się sytuacja ekonomiczna, szalała inflacja i wzrastało bezrobocie. Reakcją były gwałtowne protesty społeczne przybiera-jące formy strajków i demonstracji, które rząd starał się tłumić siłą. Wśród mniejszości naro-dowych na kresach zaczęły się ujawniać tendencje separatystyczne. Stefan Żeromski, zaniepokojony rozwojem wydarzeń w kraju, prowadził różnorodną działal-ność publicystyczną: jeździł ze spotkaniami autorskimi po kręgach plebiscytowych na Warmii i Mazurach, w czasie wojny z bolszewikami był korespondentem wojennym, organizował kra-jowy odział Pen-Clubu, w swych tekstach publicystycznych angażował się w tworzenie związków zawodowych robotników i inteligencji. „Przedwiośnie” ukończył we wrześniu 1924 r., a kiedy ukazało się drukiem - wywołało żywą dyskusję. Niesłusznie zarzucano autorowi znieważanie jedności narodowej i podżegnywanie do rewolucji. Odpowiedział artykułem w którym jednoznacznie oświadczył: „... nigdy nie byłem zwolennikiem rewolucji, czyli mor-dowania ludzi przez ludzi z racji rzeczy, dóbr i pieniędzy - we wszystkich swoich pismach, a w „Przedwiośniu” najdobitniej potępiam rzezie i kaźnie bolszewickie. Nikogo nie wzywałem na drogę komunizmu, lecz za pomocą tego utworu literackiego usiłowałem, o ile jest to moż-liwe, zabiec drogę komunizmowi, ostrzec, przerazić, odstraszyć” . Tytuł Tytuł powieści ma aż trzy znaczenia: • jedno dosłowne — określenie pory roku, kiedy Cezary wkracza na polską ziemię („Był pierwszy dzień przedwiośnia...”), a także, gdy widzimy go po raz ostatni, biorącego udział w manifestacji robotniczej • dwa metaforyczne — jest to nazwa etapu wstępnego w budowaniu niepodległej Polski („To dopiero przedwiośnie nasze” - deklaruje Gajowiec); — okres w życiu jednostki po-przedzający dojrzałość i charakteryzujący się wybuchem nieposkromionych sił witalnych pchających ku miłości (miłosne zbliżenie kochanków to „najistotniejszy, najzdrowszy, naj-tęższy obraz przedwiośnia” - stwierdza sam autor w przypisie do sceny miłosnej). Konstrukcja i fabuła powieści Zasadą budowy „Przedwiośnia” jest kontrast (Polska „szklanych domów” - Polska prawdzi-wa, Nawłoć - Chłodek, Gajowiec - Lutek). Oś kompozycyjną utworu stanowi biografia głównego bohatera. Jej kolejne etapy zostały przedstawione w trzech częściach powieści. 1. Utwór rozpoczyna zwięzły „Rodowód”, stanowiący jak gdyby konspekt powieści. Cezary Baryka, główna postać powieści, to syn pochodzącej z Siedlec Jadwigi z Dąbrowskich i Seweryna Baryki, wnuka powstańca z 1831 r. Pnąc się po szczeblach urzędniczej kariery w rosyjskim imperium trafił do Baku i tam w 1900 r. przyszedł na świat Cezary. Jego dzie-ciństwo upłynęło w cieplarnianej atmosferze zamożnego domu, pod opieką rodziców dba-jących o staranne wychowanie jedynaka. 2. Część pierwsza zat. „Szklane domy” obejmuje kilkadziesiąt lat życia bohatera od wy-buchu I wojny światowej po rok 1918, w którym Seweryn Baryka powraca do Polski. Za-prezentowana tu została genealogia społeczna i ideowa bohatera, a także obraz komuni-stycznej rewolucji (totalnej i apokaliptycznej, skierowanej przeciwko wszystkim warto-ściom dotychczasowego świata, wywołującej wszechogarniający chaos). Ta część przypomina powieść edukacyjną, traktującą o dorastaniu pokazanym na tle gwałtow-nych przemian dziejowych. Opowiedziana została stylem gawędziarskim przez wszech-wiedzącego narratora, stosującego niekiedy zatrzymanie toku opowiadania i zbliżenie wy-branej sceny. • Seweryn Baryka zostaje powołany do wojska; • dorastający Cezary wymyka się spod wpływu matki, przestaje chodzić do szkoły, staje się bywalcem wieców, coraz bardziej zafascynowanym głoszonymi na nich ideami rewolucyjnymi; • nowe władze rekwirują mieszkanie, a matka wyprzedaje się, by wyżywić rodzinę, • pani Jadwiga, za pomoc udzieloną uciekającej z Rosji arystokratce, zostaje aresz-towana i skierowana do ciężkich prac publicznych. Wkrótce umiera z wycieńczenia; • wiosną 1918 r. Cezary jest świadkiem krwawych walk między Ormianami i Tata-rami; • jesienią władze tureckie zmuszają Barykę do pracy przy grzebaniu trupów. Tu od-najduje go ojciec (walczył w polskich legionach); • zimą Barykowie z fałszywymi paszportami wyruszają do Polski (ojciec opowiada synowi o rodzącej się w wyzwolonej ojczyźnie nowej cywilizacji). W drodze pan Seweryn umiera, a Cezary patrząc na nędzę przygranicznej mieściny, pyta: „Gdzież są twoje szklane domy?...”. 3. Część druga, „Nawłoć” to autonomiczna nowela, która mogłaby ukazać się osobno. Opi-suje półtora roku z życia Baryki i skupia się zwłaszcza na kilku miesiącach spędzonych przez niego na wsi, a ukazanych z epickim bogactwem szczegółów. Jest to wizja wyzwolonej Polski prowincjonalnej, której miniaturę stanowi „państwo nawłoc-kie”. • Cezary, zgodnie z wolą ojca, dociera do Warszawy, do Szymona Gajowca (dawne-go znajomego matki, teraz urzędnika w Ministerstwie Skarbu), który znajduje mu posadę w biurze; • młodzieniec rozpoczyna studia medyczne, ale wybucha wojna z bolszewikami i wstępuje do wojska; • zaprzyjaźnia się z Hipolitem Wielosławskim (ratuje mu życie) i jesienią, po demo-bilizacji, przyjmuje jego zaproszenie do rodowego majątku, Nawłoci; • flirtuje z Karoliną Szarłatowiczówną, cioteczną siostrą Hipolita (utraciwszy posia-dłość na Ukrainie, zagarniętą przez bolszewików, zarabia zajmując się drobiem), czym wzbudza zazdrość Wandy Okszyńskiej (krewnej pana Turzyńskiego, rządcy majątku). Doprowadza to do tragedii: Karolina umiera otruta przez nią. • prawdziwe uczucie wiąże go jednak z piękną wdową Laurą Kościeniecką, narze-czoną nuworysza Barwickiego. Właścicielka Leńca ukrywa romans, gdyż zależy jej na majątku narzeczonego. • po skandalicznej bójce z Barwickim Cezary zaszywa się w Chłodku, „folwarczku” Wielosławskich. Tu poznaje beznadziejną egzystencję chłopów, a na wieść o mał-żeństwie Laury, powraca do Warszawy. 4. Część trzecia, „Wiatr od wschodu”, ma zupełnie inny charakter. Podstawową formą podawczą jest tu dialog między przedstawicielami dwóch ugrupowań toczony za pośred-nictwem bohatera. Autor wprowadził tu formy zbliżone do gatunków publicystycznych: reportażu i sprawozdania prasowego. Życie i sprawy bohatera znajdują się na dalszym pla-nie, on sam schodzi na pozycje obserwatora i dopiero zakończenie stawia Cezarego Barykę w centrum zdarzeń. • Cezary wznawia studia medyczne, zamieszkuje u kolegi, Buławnika, wynajmujące-go pokój w nędznej dzielnicy żydowskiej; • Gajowiec zatrudnia go przy opracowywaniu materiałów do swojej książki analizu-jącej ekonomiczną, społeczną i polityczną sytuację odradzającego się państwa (przyświecają mu idee dziewiętnastowiecznych pozytywistów, społeczników, socja-listów, twórców idei spółdzielczości); • komunizujący student prawa, Antoni Lulek zabiera Cezarego na „konferencję orga-nizacyjno-informacyjną” członków swojej partii, gdzie bohater poznaje gorzką i wstrząsającą prawdę o sposobach traktowania więźniów politycznych; • będąc pod wrażeniem poznanych faktów polemizuje z Gajowcem, zwolennikiem stopniowych reform; • na początku marca spotyka się z Laurą w Ogrodzie Saskim, gdzie następuje osta-teczne zerwanie kochanków; • pierwszego dnia przedwiośnia wielka manifestacja robotnicza zorganizowana przez komunistów idzie w kierunku Belwederu, kiedy jednak na jej drodze staje oddział piechoty, „Baryka wyszedł z szeregów robotników i parł oddzielnie na ten szary mur żołnierzy” na czele zabiedzonego tłumu. „Przedwiośnie” dyskusją ideową W powieści nie ma postaci, która reprezentowałaby niepodważalną rację. Główny bohater jest młodzieńcem poszukującym dla siebie idei i swojego miejsca w odrodzonej Polsce. Obcy w kraju, wyraźniej widzi jego sytuację i silniej przeżywa rozbieżność między idealnym wyobra-żeniem o wolnej ojczyźnie (utopijna wizja szklanych domów) a realnością. Gdy dyskutuje z komunistami, przywołuje argumenty Gajowca (stopniowe, a zatem powolne reformy, których podstawą powinna być stabilizacja pieniądza, upowszechnienie oświaty, sprawna dobrze zor-ganizowana policja państwowa ), rozmawiając zaś z Gajowcem - przeciwstawia się jego po-glądom powtarzając to, co usłyszał na zebraniu komunistów (a zatem proponuje rewolucję, a co za tym idzie utopienie kraju w krwi i zagrożenie jego bytu państwowego). Miota się między różnymi ideami, nie utożsamiając się z żadną z nich. Żeromski nie broni więc żadnej z koncepcji, ostrzega natomiast przed konsekwencjami, jakie grożą Polsce, jeśli nie znajdzie ona idei konkurencyjnej wobec komunizmu.

Opracowanie "Przedwiośnia"

Materiały

"Skąpiec" jako komedia rodzinna Skąpiec jako komedia rodzinna. Opisać stosunki w rodzinie Harpagona i wpływ skąpstwa na atmosferę w domu. Harpagon nie okazuje miłości do swoich dzieci, nie okazuje nawet zwykłego ojcowskiego zainteresowania dziećmi. Zajęty jest wyłącznie własnym majątkiem. Liczy tylko na szybkie ich ożenki i pozbycie ich się z domu. Przez takie postępowanie dzi...

Znaczenie wolności szlacheckiej - barok istota wolności szlacheckiej - antynomiczność: od zabezpieczenia przed gwałtem do prawa zadawania gwałtu -liberum veto, zajazdy (zbrojne napady) itp. - odwaga jako brawura i ryzykanctwo - rozrzutność, lekceważenie dóbr - opozycyjność - skłonność do pieniactwa powodowanego chęcią zysku materialnego i szeroki gest - rozrzutność, pewność siebi...

Program artystyczny romantyzmu Program artystyczny obejmuje: - odrzucenie sztywnych przepisów poetyki klasycystycznej; - zerwanie w dramacie z trzema jednościami, luźna kompozycja, synkretyzm gatunkowy; - sięganie do mowy codziennej, potocznej i języka ludowego (odrzucenie języka salonowego - języka ówczesnych klasyków); - mieszanie kategorii estetycznych, np. kom...

Reklama firmy i produktu Reklama Reklama stanowi każdą płatną formę promocji produktu lub firmy za pomocą odpowiedniej propagandy, która oddziaływuje na zjawiska rynkowe, głównie na motywy, postawy i sposób postępowania nabywców. Propaganda ,jest działalnością informacyjną, która zachęca i nakłania do zakupu oraz utwierdza nabywców o słuszności podjętych decyzji zakupu...

Typ powieści historycznej W pozytywizmie następuje rozkwit wszelakiej literatury nadającej się do przekazywania pewnych wartości edukacyjnych; jednym z ważnych gatunków jest przeżywająca swój rozkwit powieść historyczna; ciężko wykazać istnienie jasnych i oczywistych podziałów w dziedzinie tego gatunku literackiego (zwłaszcza, że jest tylko dwóch głównych twórców tego ga...

Krótkie wprowadzenie do średniowiecza Nazwę średniowiecza (z łac. media tempora - wieki średnie) wprowadzili twórcy renesansowi, dla oznaczenia okresu rozciągającego się pomiędzy antykiem a nowymi czasami odrodzenia. Przyjęta nazwa stanowiła wyraz pogardy w stosunku do poprzedniej epoki, której zarzucano odejście od kultury antycznej i jej zniekształcenie, a także uległość w stosunk...

Religia grecka oraz świat bogów w "Mitologii" Język polski - starożytność: Rozwój religii greckiej oraz świat bogów greckich wg \"Mitologii\" J. Parandowskiego. Mitologia jest zbiorem baśni o bogach i bohaterach. Fetyszyzm jest najstarszą formą religii greckiej polegającą na oddawaniu czci przedmiotom martwym. Inną formą religii był antropomorfizm czyli wyobrażenie bogów...

Metoda 'przed' i 'po' w reklamie Metoda \"przed i po\" (\"before & after\") Analizując znaczenie roli emocji wykorzystywanych w reklamach, warto wspomnieć o metodzie \"przed i po\" (\"before & after\"). W metodzie tej wykorzystuje się czas jako element mający na celu porównanie dwu przeciwstawnych sobie sytuacji, w których mogą znaleźć się potencjalni klienci. Pierwsza syt...