Nowela - gatunek pozytywizmu

Największy rozwój noweli przypada właśnie na okres pozytywizmu - wynika to z charakterystyki tego gatunku, który idealnie nadawał się do realizacji założeń epoki; Po pierwsze jest to krótki utwór pisany prozą (kilka do kilkudziesięciu stron max) - mała objętość sprzyja komunikatywności i koncentracji na jednym temacie oraz nie przeraża niektórych słabiej oczytanych ludzi swoją objętością; pisanie prozą pozbawioną zaawansowanych chwytów artystycznych upraszcza przekaz i jest jasny dla wszystkich; te cechy idealnie nadają się więc do przekazu dydaktycznego, który był podstawowym założeniem tej epoki; Po drugie mamy tu jasno zarysowaną akcję, zwykle jednowątkową; akcja rozgrywa się w krótkim okresie, choć pojawić się mogą wstępy wprowadzające w historię podanych wydarzeń; akcja rozwija się jasno w kierunku punktu kulminacyjnego nie rozpraszając uwago czytelnika zbędnymi opisami i komentarzami autora; przekaz jest więc oczywisty i obiektywny; Dzięki temu autorzy mogą poruszać wiele aktualnych problemów społecznych pokazując je na tle codziennego życia ludzi epoki; Warto wspomnieć o czymś, co zwane jest teorią sokoła - potrzebą istnienia pewnego stałego motywu, który ciągnie się przez cały utwór (np. "Dym" Konopnickiej);