Narrator w literaturze II wojny światowej



Wojna jest nie tylko siłą niszczącą ale i reformującą. Jej realia powodują że wszystko musi się zmieniać, przystosowywać do nowych warunków. Literatura także poddaje się temu wpływowi. Polscy prozaicy tacy jak Nałkowska, Herling-Grudziński oraz Borowski stworzyli własny, niepowtarzalny styl, opisujący śmierć. Naturalistyczne opisy, ocierające się o turpizm uwypuklają grozę zagłady oddając atmosferę tamtych dni. Szczególną rolę spełnia narrator, będący odbiciem twórcy przez pryzmat lat. W „Opowiadaniach" występuje pierwszoosobowy narrator, pozornie odautorski, noszący to samo imię co autor. Mimo zbieżności faktów z biografii bohatera i twórcy, nie można zakładać, że jest to jedna i ta sama osoba. Przemawia za tym np. podkreślenie w utworze zaradności Tadeusza, podczas gdy w obozie, Borowski raczej szukał pomocy innych. W „Innym świecie" występuje zupełnie inna, niż w poprzednim utworze, postawa narratora, który nie eksponuje siebie, nie wysuwa się przed opisywany świat bardziej, niż wymaga tego wiarygodność. Jednocześnie zachowuje się obojętnie, powściągliwie, kontrolując swoje emocje. „Medaliony" są zbiorem nie połączonych ze sobą opowiadań. Samo to wymusza istnienie dwóch narratorów: odautorskiego, wspólnego dla wszystkich części, oraz drugiego, innego dla każdego z opowiadań. Ponadto występuje tzw. „narracja ściśniętego gardła" charakterystyczna dla utworów przesyconych ładunkiem emocjonalnym. Autentyczność relacji powoduje odheroizowanie wojny i umierania. Wojna jako stan umysłu nie istnieje tylko w obrębie drutów, ale także poza nimi. Borowski w „Pożegnaniu z Marią" oddał istotę tego cywilnego świata, bardzo podobnego do tego znanego z obozów koncentracyjnych. Z tego utworu pochodzi poniższy fragment: „Ubrana była biednie, siedziała skromnie w kącie, wzrok utkwiła pod sufitem". Jest to behawiorystyczny opis, w którym autor to nam pozostawia wyciągnięcie wniosków. Dlaczego Żydówka patrzyła w sufit??? Bała się czy może się czegoś wstydziła?? To wszystko powoduje, że musimy sami szukać rozwiązań, starając się zrozumieć realia. Poznanie świata wojny stanowi dla nas szok, antyutopię, która w większości twórczości wojennej jest utopią. Ekspresja daje nam poczucie uczestniczenia w wydarzeniach. Od powyższych wniosków odbiega dość znaczenie „Inny świat", który ma raczej cechy naukowego studium, eseju czy nawet dokumentu. W całości jest oparty na faktach, nie jest więc częścią literatury pięknej ale raczej formą znaną z gazety: reportażem. Podobnie jest z „Medalionami". Stanowią one plon pracy pisarki w Komisji do badań zbrodnii hitlerowskich w Polsce. Oprócz oczywistej funkcji sprawozdaniowej są raczej przepełnionym artyzmem i symboliką zbiorem esejów. Osobną sprawą są tytuły. „Medaliony", jako zdjęcia nagrobkowe, są znakiem obowiązku świadczenia o tych, po których nic już nie zostało, z wyjątkiem popiołu i ulotnego wspomnienia, które należy zachować. „Inny świat" to aforyzm zaczerpnięty z „Zapisków z martwego domu" Fiodora Dostojewskiego. Porównanie czasów po rewolucji do tych wcześniejszych, jest świadectwem wstrząsających analogii pomiędzy tymi dwoma, wydawałoby się, zupełnie osobnymi światami. W „Opowiadaniach" Borowskiego tę rolę spełniają tytuły poszczególnych części. Wyrażają one pozornie zwykłą egzystencję w łagrze, która poza swoją powierzchownością kryje w sobie zdumiewającą głębie doznań duchowych. Literatura wojenna była zawsze problemem. Heroizacja walki i śmierci doprowadził do absurdu: oddanie życia w imię wątpliwych ideałów był najwyższym bohaterstwem. Zapominano, że przeznaczeniem człowieka jest życie, wielbienie zagłady jest zagrożeniem dla rodzaju ludzkiego. Przejaskrawienie zbrodni można uzyskać nie tylko poprzez ukazanie bohaterstwa ludzi z nią walczących, ale także poprzez zimną i pozbawioną pozornie wartości emocjonalnych, suchą relację. Narracja służy tylko wprowadzeniu do danej problematyki i delikatnemu ukazaniu odbiorcy w głębi problemu. To wszystko można było osiągnąć tylko poprzez nagromadzenie cech behawiorystycznych w utworze i naturalistyczne spojrzenie na otaczający świat.

Narrator w literaturze II wojny światowej

Materiały

Komizm w utworach Potockiego "Ogród fraszek" i "Moralia" “Ogród fraszek” Jest to zbiór 1800 utworów rozmaitej wielkości i różnorodnej treści (O czym mówi bardzo dziwaczny i bardzo rozbudowany tytuł - “Ogród ale nie plewiony, bróg, ale co snop to inszego zboża...” wypełniający całą stronę.) W zebranych tu fraszkach autor porusza tematy polityczne, społeczne, obyczajowe, moralne...

Narracja "Sklepów cynamonowych" Narracja Sklepów cynamonowych Cechę wyróżniającą prozy Schulza stanowi współistnienie narracji dyskursywnej i kreacyjnej. Posiadają one różny stopień wyrazistości. Z reguły nakładają się na siebie. Są jednak w tekście partie dające się jednoznacznie wyodrębnić jako wyłącznie dyskursywne czy poetyckie (kreacyjne). Partie mające charakter dy...

"Jestem towarzyszem tych, którszy cierpią, walczą, dążą do wolności" - jako myśl przewodnia utworów Żeromskiego UZASADNIJ, ŻE SŁOWA ST. ŻEROMSKIEGO „JESTEM TOWARZYSZEM TYCH, KTÓRZY CIERPIĄ, WALCZĄ, DĄŻĄ DO WOLNOŚCI” BYŁY MYŚLĄ PRZEWODNIĄ JEGO UTWORÓW. Żeromski był twórcą, który bardzo zaangażował się w sprawy kraju. Interesowało go to, co się działo na terenach Polski, był sumieniem narodu prowadząc go i wskazując mu drogę. W swoich opowia...

Ogólna charakterystyka pozytywizmu Pozytywizm to nazwa epoki historyczno - literackiej występującej jedynie w kulturze polskiej (na zachodzie realizm, naturalizm). Pozytywizm to formacja kulturowa stworzona przez absolwentów Szkoły Głównej Warszawskiej, którzy ukończyli ją w latach 1862 - 1869. Został ukształtowany pod bezpośrednim wpływem skutków upadku powstania styczniowego. T...

Sprawa narodowowyzwoleńcza w utworach Mickiewicza Utwory polskich romantyków są nacechowane dużym patriotyzmem ze względu na sytuację w jakiej znalazła się Polska po roku 1918. Z pośród utworów Mickiewicza należy wymienić: \"Grażynę\", \"Konrada Wallenroda\", \"Redutę Ordona\", \"Dziady drezdeńskie\", \"Pana Tadeusza\". \"Grażyna\" - poemat z 1823r. - akcja w średniowiecznej Litwie, gdzie rz...

"Kordian" - przyczyny klęski powstania listopadowego \"Kordian\". Diagnoza przyczyn klęski powstania listopadowego. W \"Kordianie\" Słowacki formułuje sądy na temat przyczyn klęski powstania. Do marca 1831 r. Słowacki mieszkał w Warszawie. Pierwsze dni powstania pokazały, że spiskowcy nie byli przygotowani do jego prowadzenia, nie stworzyli nowego programu politycznego. Sytuację taką wykorzysta...

Postawy bohatera sonetów krymskich 4.5 RÓŻNE OBLICZA BOHATERA „SONETÓW KRYMSKICH” Zostały wydane w 1826 roku. Wyrażają zachwyt orientem, krajobrazem górskim. Kultura orientalna była dla romantyków tajemnicza, ciekawa, inna. Jest wprowadzone słownictwo orientalne. Tymi sonetami Mickiewicz potwierdza swoje zainteresowanie orientem. Każdy z tych wierszy stanowi samodzie...

Miłość w utworach literackich różnych epok Miłość - złudne szczęście, ulotna chwila życia, źródło cierpień... Do jakich refleksji na ten temat skłoniła cię lektura wybranych dzieł literackich? Miłość! Czymże jest miłość? Pozostaje niezgłębioną tajemnicą to niesamowite uczucie, niepowtarzalna więź łącząca dwoje ludzi. Od wieków jest przedmiotem fascynacji wielu - obraz owej ...