Narodziny tragedii i komedii

Ariona - 7- 6 w.p.n.e. półlegendarny grecki poeta i lutnista z Lesbos, domniemany twórca dytyrambu ( pieśń pisana w intencji pochwalnej, gatunek uprawiany w starożytnej Grecji, wyłoniła się z niego tragedia i komedia), jako gatunku literackiego Tespis - w 534 r. p.n.e. uzupełnił pieśni chóru o postać aktora prowadzącego dialog z przewodnikiem chóru i chórem. Był to już zalążek tragedii, która najprawdopodobniej wywodzi się z tradycji pieśni ku czci Dionizosa. Ajschylos - 525 - 456 r. p.n.e. uważany za właściwego twórcę tragedii, wprowadził na scenę drugiego aktora dzięki czemu rozwinął się dialog i akcja sceniczna, pod koniec życia kożystając z doświadzenia Sofoklesa wprowadził ( w Orestei) trzeciego aktora, bohaterowie to herosi wadzący się z fatum Sofokles - ograniczył rolę bogów w utworze, kładąc większy nacisk na przeżycia osób dramatu - wprowadził bohatera w pełni świadomego odpowiedzialności za swe czyny - od tej postaci uzależniony był bieg wydarzeń - dodał trzeciego aktora - zerwał z tematycznym związkiem teatrologii Eurypides - twórca tragedii psychologicznej - ożywiając tragedie epizodami komicznymi stał się prekursorem tragikomedii Arystofanes - przedstawiciel tzw. komedii starej (satyra polityczna) - jego komedie to przejaw (ze względu na tematykę) kryzysu cywilizacji ateńskiej Menandra ( p.Nowakowska) Menander(encyklopedia) - przedstawiciel tzw komedii nowej, komedii charakterów Narodziny tragedii: ... gat. dramatu ukształtowany w Grecji ( czołowi pisarze to Ajschylos, Sofokles, Eurypides), wywodzi się z obrzędów religijnych. Podstawowym kryterium gatunkowym tragedii jest kategoria estetyczna tragizmu głównego bohatera t. antyczna ----> t.renesansowa ---->t. klasyczna Narodziny komedii : ... gat. w którym dominuje, stosowane są środki groteski i satyry, początek dały jej pieśni na cześć Dionizosa w starożytnej Grecji. W czasach nowożytnych rozwinęła się komedia charakterów, sytuacyjna, intrygi, polityczna, obyczajowa oraz tragikomedia ...Pojęcia : ... koryfeusz - przewodnik chóru w starożytnym teatrze dytyramb - patrz osiągnięcia Ariona) orchestra - w star. teatrze greckim i rzymskim kolista lub półkolista przestrzeń otoczona amfiteatrem, w klasycznym teatrze greckim przeznaczona na występy chóru skene - podłużny budynek ustawiony przy okręgu orchestry, naprzeciw widowni, pomieszczenie dla aktorów będące także tłem przedstawienia koturn - wysoki obcas urzywany przez aktorów aby ich lepiej bylo widać onkos - wysoka peruka używana przez aktorów teatru, w celu podwyższenia sylwetki, określenia wieku i charakteru postaci agon - różnego rodzaju zawody ( tu artystyczne, teatralne)