Najważniejsze wydarzenia historyczne XX-lecia międzywojennego

Najważniejsze wydarzenia historyczne, przemiany społeczne i gospodarcze rok wydarzenia historyczne przemiany społ. i gosp. 11 XI - odzyskanie niepodległości ¨zniesienie cenzury wojennej ¨likwidacja granic zaborczych 1918 listopad - J.Piłsudski + J.Moraczewski podpisują dekret stwierdzający, że Polska to republika, że do zwołania Sejmu władzę będzie sprawował Piłsudski 28 XI - ogłoszenie zasad ordynacji wyborczej 16 I - Paderewski premierem ¨parcelacja dóbr państwowych, 26 I - wybory do Sejmu rodzin panujących dawnych styczeń-luty - powstanie wielkopolskie zaborców, zdrajców, gospodarstw 23 I - inwazja czeska na Śląsku Cieszyńskim źle prowadzonych styczeń-wrzesień - walki na froncie wschodnim ¨przymusowy wykup nadwyżek 1919 19 IV - zajęcie Wilna przez Polaków ziemi 17 III - wybuch I powstania śląskiego 28 VI - podpisanie z Niemcami traktatu pokojowego w Wersalu 8 XII - Rada Najwyższa konferencji pokojowej w Paryżu ustanawia tzw. linię Curzona - gr. wsch. I pol. zarząd tyko na zach. od linii Bug-Kuźnica-Pińsk styczeń-marzec - przygotowania do wojny polsko-bolszewickiej 23 VI - powstanie rządu Władysława Grabskiego 1920 1 VIII - ogłoszenie manifestu Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski przez J.Marchlewskiego w Białymstoku ¨parcelacja nadwyżek lipiec-sierpień - ustąpienie rządu Grabskiego, powołanie nowego z Witosem 12-15 VIII - bitwa o Warszawę 19/20 VIII - wybuch II powstania śląskiego 17 III - uchwalenie konstytucji 18 III - pokój ryski 1921 20 III - plebiscyt górnośląski 2/3 V - wybuch III powstania śląskiego 5 XI - wybory do sejmu i senatu 9 XII - Gabriel Narutowicz wybrany na prezydenta przez Zgromadzenie Narodowe 1922 16 XII - zabójstwo Narutowicza 20 XII - Stanisław Wojciechowski drugim prezydentem 17 V - pakt lanckoroński 28 V - Wincenty Witos na czele rządu 1923 wrzesień-grudzień - hiperinflacja, strajki, niezadowolenie społ. 19 XII - Grabski premierem 1924 styczeń-kwiecień - pierwszy etap reformy skarbowo-walutowej Grabskiego ¨zahamowanie wzrostu cen ¨opanowanie recesji ¨zyskanie zaufania społ. ¨sukces gospodarczy 10 II - podpisanie konkordatu ¨pogłębienie kryzysu gosp. 1925 16 X - pakt reński ¨wzrost deficytu budżetowego 20 XII - Aleksander Skrzyński premierem 10 V - Witos premierem przewrót majowy 1926 15 V Kazimierz Bartel premierem 31 V - Ignacy Mościcki prezydentem 2 X - premierem i ministrem spraw wojskowych Piłsudski 28 XI - rozwiązanie parlamentu ¨wzrost produkcji przemysłowej 1927 konflikt z Litwą ¨spadek bezrobocia ¨ogólne ożywienie gospodarcze 4 II - wybory do sejmu II kadencji poprzedzone powołanie przez obóz sanacyjny Bloku Współpracy z Rządem 1928 27 VIII - Liga Narodów podpisuje w Paryżu pakt Brianda-Kollogga = wyrzeczenie się wojny jako metody prowadzenia polityki wobec Polski 9 II - podpisanie w Moskwie zapewnienia o nieagresji tzw. protokołu Litwinowa m.in. przez Polskę ¨spadek cen na produkty rolne ¨spadek produkcji przemysłowej ¨bezrobocie 14 IV - płk Kazimierz Świtalski premierem ¨ograniczenie płac 1929 powstaje rząd złożony z najbliższych współpracowników Piłsudskiego ¨brak popytu na towary ¨wycofywanie się kapitału obcego jesień - powstanie Centrolewu październik-grudzień - pogłębiający się kryzys rządowo-parlamentarny 29 VIII - Mościcki rozwiązuje sejm i senat 1930 16-30 IX - pacyfikacja Galicji Wschodniej przez władze sanacyjne ¨pogłębiający się kryzys ekonomiczno-gospodarczy 16 XI - wybory do sejmu i senatu 1931 15 III - utworzenie Stronnictwa Chłopskiego pod przewodnictwem Witosa ¨zaostrzenie sytuacji społecznej ¨liczne protesty robotnicze i chłopskie 26 X - proces brzeski marzec - ograniczenie swobody organizowania zebrań politycznych 1932 sierpień - minister sprawiedliwości uzyskuje prawo przenoszenia i usuwania prezesów i wiceprezesów sądów październik - ograniczenie wolności adwokatury 25 VII - podpisanie pol.-radzieckiego paktu o nieagresji w Makowie 8 V - Mościcki ponownie prezydentem 1933 październik - Niemcy opuszczają Ligę Narodów 1934 26 I - podpisanie deklaracji o nieagresji pomiędzy Polską a Niemcami 5 V - przedłużenie paktu pol.-radz. o10 lat kwiecień - uchwalenie konstytucji kwietniowej 1935 12 V - śmierć Piłsudskiego ¨strajki w różnych gałęziach gosp. 8 IX - wybory do sejmu i senatu zakończone klęską sanacji 1936 luty - powstanie tzw. frontu Morges ¨manifestacje i strajki chłopskie 1937 21 II - deklaracja obozu Zjednoczenia Narodowego ¨początek budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego w widłach Wisły i Sanu 2 X - przyłączenie Zaolzia do Polski 1938 6 XI - wybory parlamentarne 19 V - podpisanie pol.-franc. protokołu o działaniom wojennym przeciw Niemców w razie napaści 1939 23 VII - pakt Ribentrop-Mołotow w Moskwie 1 IX - agresja Niemiec na Polskę