Motywy biblijne w różnych epokach

Motywy biblijne w literaturze polskiej różnych epok. Biblia stanowiła i stanowi nie tylko ważne dzieło literackie, które jest punktem odwołań i nawiązań twórców kultury w późniejszych epokach. Jest przede wszystkim świętą księgą społeczeństw chrześcijańskich. Biblia jest źródłem kultury moralnej, prezentuje wzorce postępowania, pewien kodeks tego co dobre lub złe. Jest także zbiorem fabuł, anegdot, motywów i stylistyki, do których wciąż powraca literatura. Jest natchnieniem dla wielu pisarzy, poetów, inspiruje myślicieli. Wspaniałym nawiązaniem do stworzenia świata opisanym w biblijnej Księdze Genesis jest dzieło Jana Kochanowskiego – „Czego chcesz od nas, Panie...” Jest to hymn skierowany do Boga. Podmiot liryczny to człowiek głęboko wierzący. Wychwala, wielbi Ojca i ma świadomość, że wszystko co Bóg stworzył, stworzył dla niego. Zwraca się bezpośrednio do Stwórcy w apostrofie na początku utworu: „Czego chcesz od nas, Panie, za twe hojne dary? Czego za dobrodziejstwa, którym nie masz miary?” Podmiot wyobraża sobie Boga jako niezmiernie dobrego Stwórcę, który istnieje wszędzie i nikt nie jest w stanie Go pojąć. Człowiek nie może Mu się odwdzięczyć żadnym materialnym przedmiotem, ponieważ wszystko, co istnieje na ziemi, należy do Boga. Możemy Mu się odwdzięczyć jedynie miłością do Niego samego, do siebie i do bliźniego. Podmiot liryczny uważa Stwórcę za Wielkiego Pana całego wszechświata, a nawet za artystę, który „ ...niebo zbudował i złotymi gwiazdami ślicznie uhaftował.” Podmiot jest wdzięczny Bogu za łaski, dobro, stworzenie całego świata oraz prosi Go o dalszą opiekę.] Następnie możemy zwrócić uwagę na wiersz Kazimiery Iłłakiewiczównej – „Job”. Utwór ten nawiązuje oczywiście do biblijnej Księgi Hioba. Podmiot liryczny nie wie nic o Jobie oprócz tego, że przeszedł on ciężką próbę i wyszedł z niej zwycięsko. Powróciło jego dawne życie i szczęście. Bohater liryczny najmilej z czasów swego nieszczęścia wspomina psa, który teraz jest jego ulubieńcem. Kiedyś burek lizał mu ropne rany, teraz zaś obgryza tłuste kości. Job posiadł pewną tajemnicę, tajemnicę mówiącą o tym, że prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie. Kiedy jego życie było zrujnowane, nie znalazł się ani jeden człowiek, który zechciałby mu pomóc. Był tylko pies, który wspierał go bezinteresownie. Często naszym przyjacielem okazuje się ktoś, o kim nigdy nie pomyślelibyśmy, że nam pomoże. Utworem nawiązującym do Biblii jest również „List do ludożerców” Tadeusza Różewicza. Podmiot liryczny ma chęć ulepszenia świata. Pragnie nakłonić ludzkość, która jest określana metaforą „ludożerców”, do miłości bliźniego. Według niego ludzie powinni dostrzec potrzeby drugiego człowieka i okazać mu miłość. Utwór ten nawiązuje do najważniejszego przykazania Bożego – „Miłuj bliźniego swego, jak siebie samego” Z innych utworów nawiązujących do biblii, możemy wyróżnić „Pamiętniki Adama i Ewy” Marka Twaina. Jest również wiele wyrażeń, zwrotów i związków frazeologicznych, które funkcjonują we współczesnej polszczyźnie, takich jak: kainowe znamię, nieść krzyż, salomonowa mądrość, Sodoma i Gomora, droga krzyżowa, egipskie ciemności.